میزگرد مهرداد درویش پور، مهدی خزئلی و جوادی حصار درباره "مجرم گردانی"

17.10.2020 - 21:46

در قرون وسطی حاکمان به قصد ترساندن مردم و انگشت نماکردن و رسوا کردن مجرمان آنان را در ملا عام مجازات می کردند. حال آن که جامعه مدرن جرم را نه تنها شخصی تلقی می کند که دلیلی ندارد خویشاوندان او نیز از طریق رسواشدن مجرم در نزد افکار عمومی شرمسار شوند، بلکه هدف مجازات نه انتقام جویی بلکه تادیبی است.
حمایت فقهی از قانون برای توجیه این رفتار حکومت (که آقای خزئلی بر آن پای می فشردند) کوچکترین ربطی به حقوق بشر و حقوق شهروندی که تبعیض بردار نیست ندارد. اشاره شد ارجاع به توجیهات فقهی حتی می تواند به احیای مجازات "چشم در برابر چشم" هم بیانجامد که از منظر حقوق مدرن و دمکراتیک تنها تکرار جرم است و نه مقابله با آن.
اشاره شد حقوق شهروندی و حقوق بشر و از جمله حق حفظ کرامت انسان تبعیض بردار نیست و مشمول آحاد شهروندان چه بزهکار باشند و چه نباشند می باشد.
این اقدام حکومت اسلامی در عصر حاضر بیش تر توسط حکومت داعش در شام و بخش هایی از سوریه و عراق که در تصرف آنها قرار داشت، صورت گرفته است. این رفتار شبه داعشی برای ترساندن افکار عمومی و "درس عبرت دادن" و نمایش اقتدار صورت می گیرد که نه تنها به کاهش جرائم منجر نمی شود، بلکه افزایش آنرا در بر خواهد داشت.
از منظر دمکراسی قوانین جمهوری اسلامی در حوزه جرائم در بسیاری از بندهای آن ناقض دمکراسی است. اما حتی بنابرهمین قوانین ارتجاعی هم گرداندن متهمان به جرم رفتاری نه تنها ضد انسانی، مصادیق شکنجه و غیر دمکراتیک است ،بلکه رفتار غیر قانونی است. چنین رفتاری به معنای بی اعتنایی حتی به قوانین خود نظام است.
این که حتی بخش هایی از مردم ممکن است خواستار مجازات شدید بزهکاران باشد، هیچ حقانیتی برای این رفتار بربر گونه حکومت اسلامی نمی افریند. مسئله بخشش مجرمان نیست ، بلکه مقابله با محاکمه خیابانی انسانها، نقض کرامت انسانی آنها، شکنجه علنی در خیابان تحت عنوان "مجرم گردانی" و ضرورت جلوگیری از دامن زدن به چرخه خشونتی است که نه تنها حکومت با این رفتار به آن دامن می زند، بلکه اصلا خود حکومت اسلامی با خشن ترین اشکال سرکوب مخالفان و مردم، نقش کلیدی در نهادی کردن خشونت داشته است.
این واقعیت که حتی آقای نجفی قاتل میترا با عزت و احترام پلیس روبرو شد و هیچیک از بزرگترین اختلاس گران اقتصادی نیز به "مجرم گردی" در خیابان ها مورد اهانت قرار نگرفتند اما با "اشرار" چنین برخوردی شد، نه تنها نشان از استانداردهای دوگانه در برخورد به مجرمان و نحوه برخورد به خودی ها و غیر خودی ها است، بلکه خبر از این واقعیت می دهد هدف حکومت تنها اقتدار نمایی برای ایجاد رعب است.
اگر در جامعه ایران کنشگرانی سیاسی آن همچون آقای خزئلی (که خود را اصلاح طلب نیز می خوانند) با حمایت از خشونت ورزی بربر گونه حکومت اسلامی به نام تبعیت از قانون و دمکراسی بپردازند، روشن نیست دیگر چه انتظاری از آن جامعه و مردم می توان داشت.