سنگين شدن صفهای فروش سهام  , سرکوب تقاضا  و خروج نقدینگی ازبازار و پوچ شدن سود های بدست آمده دربهار و اوایل تابستان و نامتوازن بودن قیمت اکثر سهام بازار با سهام شرکت های شاخص ساز و پیچیده کردن فر آیند فروش سهام عدالت خلاصه ای از وضعیت این روز های بازار است که البته تزریق موجهای مثبت روانی همچون اختصاص یک در صد از صندوق توسعه ملی نیز از وضعیت شناخت بهتری میدهد.

وضعیت کسری بودجه یا کنترل تورم از نگاه دولت

همواره وضعیت پافتن بودجه و کم کردن میزان کسری بودجه و کنترل تورم دو موضوع اساسی در تبلیغ برای رونق یا ادامه دار بودن این رونق در بازار سر مایه بوده است اما وضعیت کنونی در چه جایگاهی قرار دارد ؟

اگر به اوراقي که در بازار برای تامین کسری بودجه فروخته شده توجه کنيم؛ تقريبا مي توان گفت دولت به اين بازار ديگر نياز چنداني ندارد و اگر هدفش تامين مالي بوده باشد بيشتر از آنچه که فکر مي کرده است از بازار پول جمع کرده است.

 طبق آمار بانک مرکزي تا هفته آخر مهرماه دولت تقريبا 70 هزار ميليارد تومان اوراق در بازار فروخته است که با توجه به چشم انداز کسري بودجه 150 هزار ميليارد توماني در انتهاي سال رقم مطلوبي از نظر دولت ارزيابي مي شود.

البته خالی از لطف نیست تا بدانید

مجموع اوراق فروخته شده در سه هفته متوالی در مهرماه نشان می‌دهد تنها ۷/ ۱‌هزارمیلیارد تومان از فروش اوراق دولتی نصیب دولت شده است. این در حالی است که دولت برای پوشش کسری بودجه خود نیاز داشت حداقل ۲۰ هزار میلیارد تومان در این سه هفته فروش داشته باشد

حال اگر میزان فروش سهام ناشی از واگذاریها و مجموع عملیات مالی در بورس را که بنا بر گفته وزیر اقتصاد 33 هزار میلیارد تومان را به اعداد بالا اضافه کنیم از اعتماد به نفس هرچند موقت دولت بیشتر آگاهی میابیم .

پارکینگ قابل اطمینان کنترل تورم از نگاه دولت

پس از اشاره همتي به نرخ سود بانکي، حمایت مرکز پژوهشهای مجلس از ایده افزایش نرخ سود و گزار های رسانه ها درباره این موضوع احتمال افزایش نرخ سود حسابي قوت گرفت. برخي ميگفتند قرار است افزایش نرخ سود بانکي در جلسه آینده شورای پول و ا عتبار مطرح شود.

دولت باور دارد با افزایش نرخ سود بانکی پارکینگ قابل اطمینانی برای کنترل نرخ ارز و تورم دارد و از این ابزار برای کنترل در صورت نیاز استفاده خواهد کرد.

اما واقعیات چه میگویند ؟

واقعيت این است که نرخ سود بانکي باید از سال ۹۷ که قيمتها در بازارها در مسير صعودی قرارگرفته بود در مسير افزایش قرار مي گرفت تا شدت جهش هایي که در بازارهای مختلف رخ داده است از یک سو کنترل شود و از سوی دیگر اکنون شاهد نزول شدید ناشي از تخليه آن فشار تقاضای سفته بازی در این بازارها نمي بودیم . بخشي از جهش های سنگين در بازار سهام، ارز و مسکن و در حال حاضر ریز ش نوبتي آنها به ارزان بودن استقراض در مقابل تورم در کشور باز مي گردد. اما واقعا اکنون که هم چوب را خوردیم و هم پيازرا لذا باید با احتياط به سمت نرخ سود بانکي و افزایش آن رفت.

انتخابات آمریکا و اثرات آن از دید گاه دولت

در روزهای منتهي به انتخابات رياست جمهوري آمريکا بازارسرمایه به نتايج نظر سنجي ها توجه ويژه اي ميکند.

 در هر دو حالت ريسک هاي جداگانه اي ممکن است مورد توجه بازار قرار بگيرد. در صورت انتخاب ترامپ انتظارات اگرچه افزايش نرخ ارز است ولي بايد در نظر داشت در آن صورت احتمال استفاده از ابزار افزايش نرخ سود بانکي نيز بيشتر مي شود. افزايش خوش بيني ها به انتخاب بايدن نيز مي تواند در ميان مدت مزيد بر علت شود تا دولت در صورت حل شدن مشکل فروش نفت، روي بازار سرمایه آنطور که بايد حساب نکند. اين علاوه بربر چشم انداز  ظاهرانزولي بازار ارز است که در هفته گذشته بر روند معاملاتی بازار تاثير گذاشته است و دولت روند نزولی بازار سرمایه را با چشم پوشی و کم کاری تقویت میکند.

نگاه دولت به بازگشت بازار نفت

یکی دیگر از دلایل رونق بازار در ماههای قبل فقدان صادرات نفت بوده است که دولت بخشی از تعهدات بوجه ای خود را بر گردن بازار سرمایه انداخت اما با توجه به وضعیت بین المللی و احتمال بالای آغاز گفتگو ها  که بدون توجه به کاندیدای انتخاب شده به عنوان امری محتوم و گریر ناپذیر تلقی میشود و حاکمیت قطعا باز کردن منافذ فروش نفت را به عنوان شرط مهم قبل از یا هنگام گفتگو ها در هر وضعیتی خواهان خواهد بود.

اما کارشناسان و مقامات آمریکایی دو نگاه متفاوت در این خصوص دارند.

ریچارد نفیو معمار تحریم های ایران معتقد است حتر در صورت آغاز مذاکرات  پس از تغییرات گسترده سیاسی در ایران بازگشت ایران به بازار نفت تا پایان سال 2022 طول خواهد کشید اما اما باب مک نالی که در دوره ریاست جمهوری جورج بوش مدیر ارشد بخش انرژی شورای امنیت ملی آمریکا بود معتقد است که

 نیمه دوم سال آینده بازگشت ایران به بازار نفت آغاز شود.  وتا پایان سال 2021 میزان صادرات نفت ایران به  1.8 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.

اما گروهی دیگر معتقدند: بایدن ممکن است از شدت سخت گیری در اجرای تحریم‌ها کم کند. و دور جدیدی از معافیتها را برای فروش پلکانی نفت آغاز کند که نگاه دولت برای عدم حمایت از بازار سرمایه را دقت بیشتری میبخشد.