نوشتن خاطرات و شیفتگی جوانی
امروز یکبار دیگر یاد آوری دوسال پیش را دوباره پخش میکنم. انگیزه ام از آن فراوانی خاطراتی است که امروز از فعالین ان روزها در اینجا و آنجا نوشته می شود. به مناسبت پنجاه سالگی آغاز حرکت چریکی. من فکر می کنم خاطرات دو وجهه دارند یا باید داشته با‌شند. یا برای آن نو‌شته می شوند که دستمایه تاریخ نویسی شوند یا برای تحلیل و یادگیری از وقایع.

من در این خاطرات نویسی فعلی انچه دیدم شیفتگی و نوستالژی برگشت به جوانی بود.بعد از پنجاه سال تحلیل ان خالی از تحلیل پیامدهای آن بود با تاسف بسیار.

هنوز توصیفاتی مانند شکست سکوت، رفقای صادق و فداکاری که نه گفتند و جان بر سر آن نهادند، چشم بستن بر مظاهر زندگی و پانهادن در راه ناامن کردن زندگی....
در برخی از این خاطرات که می خواهد از وقایع عبور کند و تحلیل کند وضع از این بدتر است. اینها عمدتا از سوی افراد نه درگیر بلکه نام و نشان دار چپ داده شدند.
امتیاز شمردن اینکه چطور گروه چریکی تحلیل سیستم نیمه فیودالی نیمه مستعمره را رد کرده و جنگ چریکی دهقانی را قبول نداشتند
در تحلیل های شیک تر این که این رخداد بود نه رویداد
در تحلیلی دیگر از سوی کس دیگری اینکه در سالهای اول انسجام ایدیولوژیک وجود داشت و در سال 54 این انسجام ایدیولوژیک از بین رفت. بدون پرداختن به اینکه اصولا یک گروه چریکی بی هدف چگونه می خواهد از نظر ایدیولوژی خود را پربار کند و منسجم

اگر رفقای عزیری که این راه را شروع کردند و جان بر سر آن نهادند، عملشان را ناشی از نادانی و جوانی و هیجان و وضعیت جهانی بدانیم، این ‌شیفتگی امروزی را فقط می شود رقت بار خواند.
ان که می خواهد از خانه چریکی و سپردن امنیت خانه بدست زن چریک به این برسد که چگونه زنان و مردان در آنجا مساوی بودند، و ان را یک قدم بزرگ برای زنان می بیند، چشمش را بر وضعیت جامعه می بندد که زنان بس نقش های حساس تر را می توانستند عهده دار شوند.
دوستان صداقت و فداکاری اگر بدون نقشه راه و ترسیم جامعه ایی که می خواهیم باشد، چه فرقی با بسیار گروههای اسلامی و خطرناک دارد؟
هنوز باید تکرار کنیم به پیامدهای آن بیاندیشیم.

حماسه نبود فاجعه بود
جوانانیکه در جنگل اتش کاشتید، یادتان عزیزست ولی فاجعه آوردید. هرسال در نوزدهم بهمن به یادتان آن را حماسه می نامند که گویا سیاهی را شکافتید و سکوت را شکستید. ولی راست آن است که شما سیاهی را سیاهتر کردید و سکوت ترسناک تر شد. فکر کردن را به سخره گرفتید و اسلحه گرفتن را ستودید. آدمها یا طرفدار شما بودند و مبارز و یا برشما بودند و سازشکار و یا بدتر. به حرمت انسان باور داشتید به انسانی هم که صدایی نداشت، قرار بود چرخ کوچک حرکت تان چرخ بزرگ حرکت آنها را بچرخاند ولی نگفتید چرا شما را باید باور کنند؟ گفتند شما عاشق زندگی هستید ولی هر نماد شادی را به سخره گرفتید و گفتید تا همه چیز زیر و رو نشود شادی معنی ندارد. این تنها شما نبودید که عاشق قهرمانی های خود شدید حتی شاعران بزرگی مانند شاملو و شفیعی کدکنی هم شما را ستایش کردند ولی مردم زندگی خود را فدای رویاها نکردند. در زمانه ای می زیستید که از هر سو صدای قهرمانی میامد چه از کوههای مایسترا چه مردمی که در ویتنام در مقابل جنایت ایستادند، حکایت قهرمانیها در فضا چرخ می خورد، گویی هر کسی می خواست ذره ایی از آن باشد. حتی در آلمان هم اولریکه ماینهوف روزنامه نگار چپ بی تاب عمل مسلحانه شد. ولی در کشور ما این کارتان بس پیامدهای بد داشت. شما انسداد سیاسی را عمیق تر کردید.
شما این همه جوان آرمانگرا را به دام عملیات بیهوده کشاندید و جامعه را از وجودشان خالی کردید، کار سیاسی را به تمسحر گرفتید و میدان را به دیگران دادید. در محیط های دانشجویی و روشنفکری چنان فضایی درست کردید که کسی را تاب آن نبود که در مقابل عملتان بایستد. همه می بایستی با هزار ایما و اشاره طرفدارتان می بودند. این همه از اعتقاد عمیق تان به درستی راهتان سرچشمه می گرفت. جای هیج گفت دیگری نباید می بود. ایا این همه ندیدن دیگری از تاریخ ما میامد یا از ایدئولوژی تمامیت گرا. می خواستید کشور را گلزار کنید ولی نمی دانستید چگونه. در خارستان ساختن آن مسلولیت دارید. همه ما مسئول کارهای خودیم. هیچ شرایطی نمی تواند بار آن را از دوش ما بردارد.
در این روز تلخ به یاد آوریم آن را و به پیامدهای آن بیندیشیم