شکر آن را که دگر بار رسیدی بهار / بیخ نیکی بنشان و ره تحقیق بجوی

بعد از گذر از یک سال سخت و نفس گیر برای تمام دنیا، ساکنان نیمکره شمالی منتظر روزهای زیبای بهاری و ایرانیان در انتظار قرن جدید تقویم شمسی هستند. با احتساب شلوغی های آخر سال و گذشتن سریع روزها و شب ها، می توان گفت تا لحظه تحویل سال جدید چیزی نمانده است. در ساعت ۱۳ و ۷ دقیقه و ۲۷ ثانیه سی ام اسفند ماه، پرونده سال ۱۳۹۹ با تمام پستی ها و بلندی هایش بسته و قرنی جدید برای تمام ایرانیان آغاز می شود. پس روز، ساعت و زمان دقیق عید نوروز ۱۴۰۰ می شود شنبه، سی ام اسفند ماه ۱۳۹۹، ساعت ۱۳:۰۷:۲۷.
لحظه تحویل سال که هر سال به صورت دقیق بیان می شود، از نظر نجومی مطابق با اتفاقی جالب در فضاست که بهتر است به عنوان یک ایرانی این رویداد نجومی را بشناسیم، چرا که تقویم شمسی برگرفته از تقویم جلالی است که به عنوان یکی از دقیق ترین تقویم ها در دنیای علم نجوم شناخته شده.

تاریخ میلادی لحظه تحویل سال

تاریخ میلادی عید نوروز ۱۴۰۰ در همه کشورها ثابت و مطابق است با بیستم مارس ۲۰۲۱.
لحظه تحویل سال ۱۴۰۰ به وقت کشور سوئد ۱۰:۳۷:۲۸ بیستم مارس است. لحظه تحویل سال به وقت لس آنجلس و ونکوور ۰۲:۳۷:۲۸ است.‌
لحظه تحویل سال به وقت نیویورک و تورنتو هم ۰۵:۳۷:۲۸ است.‌
در پاسخ به سوال عید نوروز ۱۴۰۰ چند شنبه است؟ باید بگوییم روز هفته در همه نقاط جهان یکی است و عید نوروز ۱۴۰۰ شنبه است.

تقویم سال ۱۴۰۰

لحظه تحویل سال و عید نوروز ۱۴۰۰ از دیدگاه نجومی

کره زمین در هر لحظه که می گذرد، در جایگاهش در فضا، دو نوع حرکت را تجربه می کند: حرکت وضعی و حرکت انتقالی. در حرکت وضعی، کره زمین از سمت مشرق به مغرب با سرعت ۳۰ کیلومتر در دقیقه (یا ۱۸۰۰ کیلومتر در ساعت) به دور محور خودش می چرخد و سبب پیدایش شب و روز می شود. این چرخش ۲۳ ساعت و ۵۸ دقیقه و ۴۹ ثانیه طول می کشد. در حرکت انتقالی، کره زمین با سرعت ۳۰ کیلومتر در ثانیه (۱۰۰ هزار کیلومتر در ساعت) در یک مدار بیضی شکل، به دور خورشید می چرخد. این چرخش به مدت ۳۶۵ روز و۶ ساعت و ۸ دقیقه و ۳۸ ثانیه طول می کشد. که این ثانیه سی و هشتم، لحظه تحویل سال است.
برای فهم دقیق لحظه تحویل سال لازم است با دو مفهوم کره سماوی و دایره البروج نیز آشنا شویم. کره آسمان یا همان کره سماوی، کره ایست فرضی و ساخته دید و تصور ِما، که ستارگان در فاصله های دور و نزدیک بر روی آن مکانی مشخص و همیشگی دارند. این کره دارای خط استواییست در امتداد استوای زمین در فضا که به آن استوای سماوی می گویند.
همچنین مسیر حرکت خورشید در کره سماوی را دایره البروج می نامند. دایره البروج و استوای سماوی در دو نقطه با هم برخورد می کنند که این دو نقطه به اعتدال بهاری و اعتدال پاییزی معروفند. در هر دو نقطه در نیم کره های شمالی و جنوبی زمین فصل های مختلفی در حال وقوع است. برای مثال الان در استرالیا تابستان است و بعد از تابستان پاییز را درپیش دارند، در حالیکه ما در روز های پایانی زمستان هستیم و علت این تفاوت فصل ها زاویه ۲۳ درجه ای کره زمین است.
ستاره شناسان با تخمین دقیق لحظه اعتدال بهاری، لحظه تحویل سال را در تقویم ها مشخص می کنند و تمام ایرانیان در سرتاسر دنیا این اتفاق را برای رسیدن به طراوت و تازگی بهار جشن می گیرند.

آیا سال ۱۴۰۰ سال کبیسه است؟

آخرین سال قرن چهارم هجری شمسی که در آن حضور داریم یعنی سال ۱۳۹۹ یک سال کبیسه یعنی ۳۶۶ روزه است. بر اساس قراردادی تصمیم گرفته شد که سال های شمسی به جای ۳۶۵ روز و ۶ ساعت، به مدت ۴ سال ۳۶۵ روز در نظر گرفته شود و بعد از ۴ سال یک روز به سال شمسی افزوده شده و سال ۳۶۶ روز باشد.

تاریخچه عید نوروز

در سال ۱۳۸۸، ۲۱ مارس به عنوان روزی جهانی با نام عید نوروز و با ریشه ایرانی به ثبت رسید. به جز ایران کشورهای زیادی در آسیای میانه تعطیلات نوروزی دارند و با آداب و رسوم خاصشان این روز را جشن می گیرند.
از نوروز به عنوان مراسمی یاد می شود که سه هزار سال قدمت دارد، گرچه تا قرن دوم میلادی آثار رسمی از این جشن نبوده است و قدیمی ترین سوابق موجود از عید نوروز با همین عنوان و آیین به دوران اشکانیان بر می گردد. اما شواهدی هم بدست آمده است که نشان می دهد ایرانیان در زمان سلطنت هخامنشیان (۳۳۰-۵۵۵ قبل از میلاد مسیح) نیز نوروز را برگزار می کردند. در واقع گفته می شود مجموعه تخت خمشید یا کاخ های آپادانا و صد ستون مختص جشن های عید نوروز ساخته شده است. با این حال هیچ نامی از نوروز در کتیبه هخامنشیان وجود ندارد.