انتخابات ۱۴۰۰ به روز‌های پایانی خود نزدیک می‌شود و جریان اصلاحات بعد از رد صلاحیت‌های گسترده کاندیدا‌های شاخص خود از جمله مسعود پزشکیان، مصطفی تاجزاده، اسحاق جهانگیری و ... از کاندیدا‌های نهایی امروز مثل عبدالناصر همتی و محسن مهرعلیزاده حمایت نمی‌کند. اما نکته مهم در جریان اصلاحات انتشار بیانیه روز گذشته مهندس میرحسین موسوی کاندیدای اصلاح طلبان در انتخابات سال ۸۸ و بیانیه امروز سیدمحمد خاتمی رهبر معنوی اصلاحات بود. درمورد هردوبیانیه گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد که آیا در آنها ترغیب به مشارکت است یا تاکید بر تحریم انتخابات.

در متن بیانیه مهندس میرحسین موسوی آمده است:

«بسمه تعالی
ولا ترکنوا الی الذین ظلموا فتمسکم النار وما لکم من دون الله من اولیاء ثم لا تنصرون

۱۱۳ سوره هود
در صورت تداوم بدعت نظارت استصوابی عنوان جمهوری اسلامی ایران در زمانی نه چندان دور بی معنا خواهد شد. ضمن احترام به همه هموطنان، در شرایط چنین ناپایدار و پر ابهام بنده به عنوان یک همراه کوچک، در کنار کسانی خواهم ایستاد که از انتخابات‌های تحقیرآمیز و مهندسی شده به جان آمده اند. کسانی که حاضر نیستند تسلیم تصمیمات پشت پرده‌ای برای آینده کشور بشوند. به طور قطع یکی از مهم‌ترین پوستر‌های سیاسی کشور عزیزمان دروغ ممنوع بود ودور نیست که در آینده نزدیک محکومیت تصمیمات دزدکی وپنهانی موضوع بحث‌های خانه و بازار و فضای مجازی در سراسر کشور شود.»

اما در بیانیه سیدمحمد خاتمی آمده است که:

«بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام و درود به اعضای محترم حزب جوانان ایران اسلامی و همه شرکت کنندگان در کنگره سراسری این حزب، در این فضای سرد و فسرده در حالی که جامعه ما نیاز به نشاط و امید و اشتیاق به شرکت در عرصه سرنوشت دارد امیدوارم این حزب و همه تشکل‌ها و احزاب و جریان‌های سیاسی و مدنی بتوانند در این برهه حساس، مسئولیت خود را نسبت به میهن و مردم بدرستی بشناسند و در انجام آن مسئولیت موفق باشند.»

برای تحلیل این دو بیانیه و اینکه با این شرایط اصلاح‌طلبان امروز در انتخابات ۱۴۰۰ به سمت رای دادن یا رای ندادن خواهند رفت به سراغ صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران رفتیم که متن گفتگو را در زیر می‌خوانید:

زیباکلام: بیانیه خاتمی و مهندس موسوی به دو دستگی اصلاح‌طلبان دامن خواهد زد

صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران درباره‌ی بیانیه‌ی سیدمحمد خاتمی می‌گوید: «من همواره احترام و ارزش زیادی برای آقای خاتمی قائل بوده‌ام. این احترام به دو دلیل است. نخست صداقت و شخصیت فردی ایشان است. هرگز ندیده‌ام ایشان به احدی توهین یا بی احترامی کند یا رفتاری مشابه آنچه بعنوان مثال در جریان مناظره‌ها دیدیم از خود نشان دهد. دلیل دوم‌شان و جایگاه ایشان به عنوان رهبر کاریزماتیک اصلاحات است. علیرغم همه‌ی اینها، موضع گیری ایشان که تلویحا مردم را تشویق به شرکت در انتخابات ۲۸خرداد می‌نماید برایم غیر قابل قبول است. در شرایطی که بخش وسیعی از اقشار و لایه‌های تحصیلکرده، دانشجویان، نویسندگان، فرهیختگان، روشنفکران، کارکنان دولت و بخش خصوصی، فعالین مدنی، اقلیت‌های قومی و دینی، هنرمندان، فرهنگیان و بسیاری دیگر که بدنه اجتماعی اصلاح طلبان را تشکیل می‌دهند نمی‌خواهند در انتخابات شرکت کنند، این موضع گیری جناب خاتمی ضربه دیگری بر پیکر ضعیف و ناتوان اصلاحات است. موضع گیری ایشان را به هیچ روی نمی‌توانم بفهمم. واقعا دلایل و انگیزه‌های ایشان را در اتخاذ این رویکرد درک نمی‌کنم. نمی‌دانم نظر شخصی خودشان است یا در مشاوره و همفکری با سایر رهبران اصلاح طلب این تصمیم را اتخاذ کرده‌اند. به هرحال تصمیم غیر قابل قبولی است. کمک چندانی به افزایش تعداد شرکت کنندگان نخواهد کرد. این موضع گیری جناب خاتمی متاسفانه لطمه و ضربه دیگری بر اعتبار اصلاح طلبان وارد خواهد کرد و باعث افزایش سرخوردگی و ناامیدی بیشتر اصلاحات خواهد شد و بی اعتباریشان را افزایش می‌دهد. فقط‌ ای کاش تعمق بیشتری در این خصوص شده بود.

وی درباره بیانیه مهندس موسوی هم می‌گوید: در حقیقت می‌شود گفت مواضع متفاوت آقایان خاتمی و میرحسین موسوی در خصوص شرکت یا عدم شرکت در انتخابات صرفا به ایجاد دو دستگی و بوجود آمدن اختلاف بین اصلاح طلبان دامن خواهد زد.

او همچین درباره‌ی اینکه آیا بیانیه آقای خاتمی پیامد مثبت خواهد داشت هم می‌گوید: «فکر نمی‌کنم پیامد مثبتی داشته باشد. چون دوراهی وجود نداشت. یعنی اصلاح طلبان شناسنامه‌دار و جریان واقعی ۲ خرداد از مدت‌ها قبل به خصوص بعد از اعلام رد صلاحیت‌ها عزم خود را جزم کرده بودند تا در این انتخابات شرکت نکنند؛ بنابراین موضع گیری جناب خاتمی چیزی را عوض نمی‌کند.