رفتن به محتوای اصلی

چالش تصمیم گیری
02.07.2021 - 17:08

ریشه مشکلات مدیریت  کشور همراه با پیشنهاداتی چند      ضیا مصباح – دبیر کانون علوم اداری ایران                                              

بیان صریح  مسایل و مشکلات بوجود امده برای اداره کشومان  ، که  در پی 4 دهه حکومت  جماعت از صدر تا ذیل ، ملت را در مانده ، نگران اینده خود وبا تعریفی جدی گرفتارروز مره گی و هزاران مصیبت ، نهایتا طرد از صحنه پویای جهانی نموده  - مورددر خواست اقای رئیسی است که بعنوان کارپردازو تدارکچی بزرگ ،آن هم با پشتکار و علاقه بسیار ،همزمان با سالگرد مشروطیت میخواهد برصندلی ساختمان سفید در حاشیه کاخ مرمرواقع در پاستور تکیه زند - هر چند  به همه دلایل نارسائی ها  برامده از خصوصیات رژیم که برعارف و عامی چرائی ان روشن ، آگاهی کامل دارد .

 وی با حضور در این صحنه پراب و چشم ،باور خواهد کرد که  مسئولیت جدید با همه حواشی در واقع  «خرمن کوفتن و به گاو نر و مرد کهن» نیاز دارد که پیشینه و تجارب ایشان سنخیتی «با این مسئولیت عظیم انهم بدون اختیار، که داوطلبانه به ان ابراز علاقه نموده » با  موازی کاری و دخالتهای غیر معقول رایج - ندارد .

* حسن روحانی یکی از منتقدان روند "تصمیم‌گیری"بوده  و این مهم رااصلی‌ترین چالش‌های ساختاری کشورمان  می‌داند.

* ایشان در مقوله روند"تصمیم‌سازی" در کتابچه ای با عنوان «چالش مسئولیت تصمیم گیری »مینویسد: "هرگاه گزارش‌دهی به مسئولان  بالادستی که گریزی از توجه و هماهنگی با قدرت فرا قانونی اما متداول شده انان نیست ، به طور دقیق انجام نشده،  چالش بزرگی در کشور ایجاد شده " و به نمونه‌هایی اشاره می‌کند که به این دلیل  "تصمیم‌گیری‌های مهمی به تاخیر افتاده و یا موجب از دست رفتن فرصت شده" است.

روحانی در گیر معضلات بسیار عظیم مدیریت مملکت که روز شمار پایان آنست ،در روزگار تحت کنترل وسایل ارتباط جمعی مدرن و  اینترنت و حضور بیش از 30 میلیون جوان تحصیل کرده و.... در گذشته های نه چندان دور  "عدم اعتماد و اطمینان و بدبینی به غرب در مسائل بین المللی" را مشکلی مضاعف برشمرده و رفع نکردن این موانع را، عامل تکرار چالش‌هادر اینده میداند .

  تصمیم‌گیر نهایی البته با همه اختیارات فرا قانونی ،بدون پاسخگوئی  بارها بی‌اعتمادی و بدبینی  به غرب را اعلام کرده  که نمونه بارز این بینش ،تصمیمات یکسویه اخیرحکومت در رابطه با برجام،کم و کیف انتصخابات اخیر ،تبلیغات بی پایه در مورد تهیه و تزریق واکسن و صدور ان به کشورهای نیازمند ! سلطه میدان بر دیپلماسی ، مذاکرات وین و حواشی ان و..... میباشد .

روحانی بخشی از مشکلات پرونده هسته‌ای را ناشی از برداشت نادرست و ناقص  از مسائل حقوقی و سیاسی بین المللی  می‌داند و می‌نویسد: مسئولین «سازمان انرژی اتمی »فکر می‌کردند عدم اطلاع قبلی برنامه غنی‌سازی ودرصدآن  به آژانس( برآمده از نا اگاهی متولیان تمامیت خواه )قصور رسمی محسوب نمی‌شود .

از سوی دیگر جریان‌ها و گروه‌های سیاسی را  تاثیرگذار در تصمیم‌های سرنوشت ساز میداندو مینویسد  : «گاهی شاهد رقابت ناسالم گروه‌های سیاسی با یکدیگر و اقدامات نابجای عده‌ای هستیم که می‌توانند حرف‌های نادرست خود را با هیاهو ، تبلیغات و یا به واسطه ارتباط با مقامات مختلف به کرسی بنشانند»

ایشان با نقبی به گذشته - به ماجرای  گروگانگیری رهبران اصلاح طلب امروز ! و جنگ اشاره و میگوید در مقطعی که مسئولین تصمیم داشتند آنرا حل کنندکسی جرئت نمی‌کرد پیش قدم شود و در این رابطه  چالش مسئولیت تصمیم‌گیری را مطرح میسازد  :

«جوی در کشور حاکم شده بود که تنها راه‌حل، تحویل شاه  برای محاکمه و یا محاکمه گروگانها که به تصمیم نمایندگان مردم در مجلس واگذار شد »و یا «در مورد پایان جنگ نیز تصمیم‌گیری با چالش‌ها و مشکلات عدیده‌ای مواجه بود، تا جایی که شرایط به نوشیدن جام زهر منتهی گردید» با همه این احوال کماکان هیچکدامین ؟حاضر نیستند  مسئولیت سنگین تصمیم‌گیری ملی را بر دوش بگیرند، زیرا عده‌ای بی‌مسئولیت پیوسته مترصد دمیدن بر شیپور سرزنش و تهمت اند.

 روحانی تاکید دارد که در "مقطع زمانی کنونی هم کم و بیش شاهد نمونه‌هایی از« چالش مسئولیت تصمیم‌گیری » در کشور هستیم و یادآور می‌شودکه تمام کشورهای بزرگ دنیا در شرایط حساس، اقدام به تصمیم‌گیری‌های سرنوشت‌ ساز می‌کنند. "در این شرایط، اغلب تصمیم‌گیرندگان و رهبران سیاسی، مردم را قانع می‌کنند یا از قدرت کنار می‌روند و نمونه برخورد دولت مکزیک را   که «فکر و روش جدید بدون فهم «واقعیت» امکان‌پذیر نیست »یقینا مد نظر دارد  :

&& وقتی ترامپ رئیس جمهور شد، بلافاصله با معاهدۀ  نفتا (NAFTA) مخالفت کرد و گفت باید از اول مذاکره و توافق شود. دولتِ عاقلِ مکزیک در مقابل ترامپ نایستاد ، بحث نکرد و برای کاخ سفید خط و نشان نکشید، بلکه بلافاصله تجدیدنظر و مذاکره را قبول کرد. پس از شش ماه مذاکره، معاهدۀ نفتا  به «معاهدۀ آمریکا-مکزیک-کانادا » تغییر یافت و مکزیک کماکان سالانه بالای ۶۰۰ میلیارد دلار با آمریکا تبادل می‌‌کند. سیاست‌مداران هوشمند مکزیک  بخصوص در دورۀ تیلرسون متوجه شدند اصل قضیه، رضایتِ روانی بود. کانون تئوریک برخورد حکیمانه و عاقلانۀ مکزیک در این بود که «واقعیتِ رئیس جمهور شدن ترامپ» را پذیرفت ،

رهبرانِ و دستگاه متبحر دیپلماسی مکزیک که اقتصاد جهان و سیاست آمریکا را دقیق، عمیق و واقع‌بینانه درک می‌کنند نشان دادند که اِعمال منافعِ ملی ابتدا ازواقعیت‌ها شروع می‌شود.

چین نیز با  ترامپ مذاکره کرد و در عین سخت‌گیری و تداوم گفتگوها، مانع از بدتر شدن فضای سیاسی میان خود وآمریکا شدند.

  • رئیس در شرف تودیع قوه مجریه بعد 8 سال تجربه و فراز و نشیب های بی سابقه برای  انتقال انتظارات جامعه هشیار و ساکت ، آرام ونه چندان امیدوار به آینده چندین بار به دیدار  جانشین خود رفت ،هر چند گمان میرود  قاضی القضات سابق با همه یکدستی «توان عملیاتی در صحنه اجرائی را با محدود نگری خود وجریانیکه او را بکرسی مینشاند ندارد!»
  • روحانی« در خلوت کابینه » میگوید : آیا جانشینش قادر است  دیگر تصمیم‌گیران را که اصل مسلم« وحدت فر ماندهی و مسئولیت و اختیار » را در دهه ای اخیر انهم آگاهانه بشدت تضعیف نموده و پاسخگوئی ندارند ! به راه‌حل‌های منطقی و مناسب  قانع سازد ؟
  • در حالیکه فرد منتخب ؟ و دیگر داوطلبان ورود به این عرصه : در تبلیغات انتخاباتی 28 خرداد در کمال حیرت و تاسف « از بلند نظری، اهداف بلند برای پیشرفت و ترقی کشورسخنی به میان نیاورد » و تمامی  نگاه « به اعلام   نیازهای مادی افراد عادی گرفتار معاش و دغدغه فردا ضمنا ناتوان از هر گونه برنامه ریزی بدون آینده نگری »استوار شده بود و همه در حد  تامین مبالغی کمک معاش و یا قول های محاسبه نشده برای تامین مسکن  یا نظارت بر بازار ! و کنترل توزیع مواد یا  قیمت مرغ و علوفه صحبت کردند.

*یا اینکه «با کابینه گرفتار روز مره گی در دست انتخاب » در چالش‌ها هضم خواهند شد؟ و منافع ملی را بیش از گذشته به تحلیل خواهد برد ، هر چند که در این موقعیت حساس یقینا  مسیر ی بسیارپرمخاطره در پیش رو داردو «در رابطه با تعاریف اصولی دولت با همه محدودیتها و سهم خواهی ها »با یکدستی مورد ادعا هم، کار بسامانی موافق منافع ملی که تمامیت خواهان منکر این عنوان وضرورت هستند نخواهد رسید ( انتصاب اخیر جانشین اقای رئیسی برای هدایت قوه قضائیه مبین ان )  و دربها بر همان پاشنه خواهند چرخید و بعبارتی بهتر «اش و کاسه همان »

* فارغ از چند و چون گزینش فرد  منتصب و با توجه به بی تفاوتی و ازردگی عمیق مردمان که میزان حضور در انتخابات 28 خرداد بیانگر ان ، با ادبیاتی دیگر حال که در پی دانستن نگاه و پیشنهادات دگر اندیشان و دلسوزان ملک و ملت (بدون هر گونه تضمینی به رعایت وحتی توجه به ان ، بروال پیشینیان و به احتمال بیشتر تبلیغاتی ! ) برامده اند  «کانون علوم اداری ایران» برامده از وظیفه و در مسیر منافع ملی مردمان هشیار و ناظر ضمنا عافیت طلب و محافظه کار این سرزمین پر گهر معتقد است دولت جدید :

**ازهمان آغاز بکار اتمام حجت نماید که وجود «دولت موازی »را بر نمی تابد و فعالیت نیروها در پادگان  و عرصه حضور روحانیت را به درون مسا جد با توجه به اثار منفی حضورشان در صحنه اجرائی و بازده نا مطلوب 4 دهه ....تحمل نمود ه و محدود میسازد.

** تمامی مقامات نظام بدون استثناءباید پاسخگوی تصمیمات خود باشند و بعنوان رئیس جمهور در صورتی میتواند خدمتگزار ملک و ملت باشد که از اختیارات مناسب با مسئولیتهای خود برخورداربوده  ....تادر عمل  ثابت کند استفاده و تشبیه دولت و مسئول ان به «کارپرداز بزرگ »و یا تدارکچی دیگر مصداق نخواهد یافت.

**حکومت قانون ورعایت دقیق ان بوسیله نهادها همراه با پاسخگوئی ، رفع تبعیض، رعایت حقوق همۀ صاحبان شناسنامۀ ایرانی بدون توجه به آئین و جنس، حفظ محیط زیست، گسترش تولید، رفع بیکاری، کنترل تورم، ایجاد رفاه وسلامت ،آموزش و بهداشت عمومی ...

** سپردن کار به کاردان ،استفاده از افراد میهن دوست پاک پندارمتخصص که تعهد واقعی دانسته میشود  ،نفی رابطه و اعتقاد به ضابطه ،پرهیز از رانت و سهم خواهی ،ممانعت از انتشار بدون پشتوانه پول و ایجاد شرایطی که بتوان نام فراموش شده « پول ملی » را دگر باره بران نهاد .

**،روابط اصولی و ضابطه مند بین المللی ،برگرداندن اعتبار پاسپورت این سند ملی ایرانیان  ،رفع مشکلات معیشت و انحطاط اخلاقی حاصل ..و همچنین در نظر داشتن و بکار بردن اصل «شایسته‌سالاری » که در ساده‌ترین مفهومش یعنی : از میان همۀ افراد ملت، کسی که از صلاحیت و شایستگی بیشتری برای انجام کاری برخوردار باشد، بدون هر گونه تبعیضی به سمتی منصوب شود.

**.توجه کامل به نکات فراموش شده برامده از دشمن پنداری و ادامه سلطه شعار... تا بفر مایش (حضرت علی )احساس عدالت یعنی : «هر چیز در جای خود » ملموس بوده ودر پی ان تحقق بسیاری نکات مطرح شده «بوسیله ملیون دلسوز وطن ،صبور ،پاک دست و سالمند بدور از هر گونه سهم خواهی »همچنین جذب میهن خواهان مهاجرت کرده از بد حادثه تحت عنوان فرار مغزها و صاحبان تفکر و سرمایه علمی ....

**مردم از طبقات  گوناگون منتظر عمل به وعده‌ها مخصوصا اقتصادی که زیر بنای چگونگی پندار و  رفتار درست منطبق با منافع عمومیست  درتمامی  زمینه ها هستند-  که تمامیت خواهان نگران عواقب کردار نا معقول خود ،با هدف جذب اراء تحت عنوان «پیشرفت وطن » آنهم مدتها شعار گونه بر تنور توقعات دمیدند.

** ملت فرهیخته ایران   بر اساس همین موازین،  از دولت آینده مطالبه‌ گری خواهد داشت و با توسعه وسایل ارتباط جمعی در دست همگان این وظیفه را  امکان پذیرتر میبینند و بعنوان نمونه می پرسد :

& چرا آلمان ، ژاپن ، کره‌جنوبی ، سوئد ، سوئیس ، ایتالیا ، فرانسه ، ترکیه وبسیاری  کشورهای دیگری که از نظر تولید محصولات دارویی و پزشکی از ما جلوتر هستند؛ مدعی تلاش برای ساخت و تولید موفقیت‌آمیز هفت واکسن برای ویروس کووید ۱۹ نیستند، اما ما با این حال و روز، مدعی هستیم؟  ودر حالیکه گردش مالی‌ تمامی این کشورها و اقتصادشان از ما بزرگتر است، کمتر از ده بانک و موسسه اعتباری وجود دارد؛ اما در ایران که اندازه اقتصادش حتی یک پنجم هر کدامین آن کشورها نیست،  بیش از چهل بانک و موسسه اعتباری وجود دارد ؟

&  بچه دلیل با تعداد به مراتب بیشتر  مسافرت‌های هوایی ،  مسافر و هواپیمای مسافربری ، دو یا سه خط هوایی  وجود دارد، اما در ایران اسلامی که حتی ده‌ درصد حجم پروازهای مسافربری آن‌ها را هم ندارد، حدود چهارده ایرلاین  که برخی فقط چند هواپیمای فرسوده اجاره‌ای در اختیار دارند؟

& آنان  چندین برابر ما کتاب غیردرسی چاپ می‌کنند با متوسط تیراژ بیست‌هزار نسخه‌ای با  پنجاه تا دویست ناشر ؛ اما ما با این کسادی مطالعه و متوسط تیراژ سیصد نسخه‌ای کتاب، بیست هزار ناشر داریم که فقط پنج هزار از آن‌ها فعال هستند و البته از این پنج هزار نزدیک به دو هزار واحدشان سالی یک تا پنج کتاب چاپ می‌کنند؟!

& پرسش این است که چرا در ایران بیش از ده شرکت بیمه درمان تکمیلی وجود دارد، اما خدمات آن‌ها رضایت ‌بخش نیست؟ و چرا حکومت  ده‌ها شبکه رادیویی و تلویزیونی داخلی و خارجی راه‌انداخته و در کمیت با انگلستان ،روسیه ، چین و آمریکا رقابت می‌کند، اما در محتوا حتی در صد اندکی  از مردم جامعه خود را راضی نکرده‌است؟

& چرا تعداد دانشگاه‌ ، دانشجو و اعضای هیئت علمی کشورمیهن  ما از بسیاری از کشورهای پیشرفته اروپایی بیشتر ، اما  خروجی  ؟(هند ۱۶۰۰ چین ۲۵۰۰ و ایران گرفتار جهل و فساد ۲۶۰۰ دانشگاه !) و صدها چرای دیگر !

چرا  آفتابه و لگن ها بسیار فراوان  اما از فراغ خاطر و امکان برنامه ریزی مردمان حتی برای کوتاه مدت خبری نیست ؟   

*ایا پاسخ در رانت و فساد حاکم بر جامعه نهفته است؟ البته امیداینکه دولتمردان جدید و وکلای همین مجلس با همه حواشی برای مبارزه با این مشکل ساختاری؛ پیشنهاد اضافه کردن  سازمان نظارتی جدید ی را ندهند؛ برای اینکه در تعداد این نهادهای خلق الساعه  ما از همه جلوتریم؟!   بعنوان مثال ژاپن با جمعیتی حدود 130 میلیون نفر تعداد کارمندانش در حدود 300 هزار نفر یعنی  یک پانزدهم کشورمان میباشد .

& از همه مهمتر در رابطه با موضوع روز اینکه : حقوق‌دانان کشور  اعم از وکلا، قضات و استادان دانشگاه در اقدامی منحصر به فرد پیش از آن‌که گمانه‌زنی‌های احتمالی راجع به رئیس آتی قوه قضاییه رنگ و شکلی جدّی به خود بگیرد، به طرق مختلف پیشنهاد دادند تا آیت‌الله محقق داماد را به عنوان قاضی‌القضات کشور بر مسند ریاست قوه قضاییه انتخاب شود و به این پیشنهاد منطقی  توجهی نشد ؟

و بالاخره اینکه : *  با تجربه خانمان برانداز  4 دهه دشمن پنداری و  طرد ، که  ارزش ریال را حداقل تا لحظه نگارش متن به 3500 برابرکاهش داد و رفتارهای فرهنگی اجتماعی را تا همین حدود تنزل داده ! آیا زمان درک این ضرورتهای اولیه  پیش نیامده و باید با این همه ازمون و خطا آنهم به هزینه این مردمان هشیار موقعیت سنج ،صبور، معترض ،گرفتار معاش و نا توان از هر گونه آینده نگری  برای خود ، ملک و ملتشان .......«این روال لجوجانه غیر اصولی و مخالف منافع ملیمان » را آنهم  با یکدست شدن اخیر؟برای رفع معظلات مناسب دانست ؟ 

* عملیاتی شدن  انچه بطور نمونه امد - راهی است که شاید ؟به سر انجامی برسد  و دولت یکدست منتخب حکومت  ،خود را موظف به پاسخگوئی بداند و معا دل مسئولیتها «اختیارا ت لازم »را  ،آنهم در« دم درب حجله »که پیشینیان نتوانستند ؟طلب نماید ! و تاکید مکرر اینکه دولت موازی را با هرعنوان برنتابد !   

 

 نا گفته نماناد «تفاوت  باورها وعملکرد متولیان  نشسته در راس « غیر معتقد  به حفظ منافع ملی » چنین تضادهائی را بوجود اورده     :

1*روحانی دریکی از سفرهای استانی:   دیپلماسی عرصه ی مذاکره، ارتباط و احترام متقابل کشورهاست، ما آمده ایم که در این عرصه سیاست خارجی را متحول نمائیم.

2/خامنه ای  در جمع  طلاب حوزه علمیه (دو روز بعد):     اینکه عده ای میگویند دیپلماسی عرصه ی ارتباط و احترام متقابل است سخنی ست که یا از سر نافهمی و نداشتن شعور انقلابی  و یا خیانت و وطن فروشی ست. در تاریخ ج ا  اینطور نبوده و نباید اینطور باشد.

1*روحانی در جمع مدیران  موسسات سرمایه گذاری  و بانکها:     اقتصاد با شعار درست نمیشود، باید در این عرصه گامهای عملی و واقع گرایانه در جهت جذب سرمایه گذاری های خارجی برداشته و امنیت برای سرمایه گذار فراهم شود که بیاید و سرمایه گذاری کند.

2/خامنه ای در جمع  بسیجیان: بعضی آقایان صحبت از سرمایه گذاری خارجی میکنند، چراغ سبز میدهند به دشمن برای نفوذ که بیائید اینجا امن است...این حرفها حرفهای درستی نیست، ملت ایران دندان طمع سرمایه گذار خارجی را در دهانش خرد خواهند نمود.

1*روحانی با دانشجویان دانشگاه آزاد:  فضا  باید به سمت دوستی و تفاهم و گذشت برود، اگر یک زمانی یک اتفاق تلخی در کشورمان افتاده است امروز باید مسائل را حل کرد، با گذشت، با بزرگواری، با...

2/خامنه ای  با دانشجویان / اینها که در تریبون های رسمی صحبت از گذشت و بخشش میکنند، اگر به این رویه ادامه دهند خود به زودی نیازمند گذشت و بخشش  خواهند شد.

1*روحانی در جمع استانداران:  نمیدانیم که با انانکه اسکله دارند و جنس قاچاق وارد میکنند چه باید بکنیم -  همینها می آیند و بعنوان مدعی در رسانه هایشان علیه دولت مینویسند و میگویند این رونق اقتصادی چه شد؟...شما دست از قاچاق بردارید، رونق خواهد امد

2/ خامنه ای دو ساعت بعد در جمع سران سپاه :   سپاه  دلسوزترین و لایق ترین نیروی نظام و اسلام است... حالا  عده ای پیدا شده اند که میگویند سپاه نباید در امور اقتصادی دخالت کند

1*روحانی :باید در داخل مانند عرصه بین المللی  همدلی ، اعتماد و دوستی تحکیم شود.(برجام 2-3 و4)

2/ خامنه ای  (ساعتی بعد)  : این حرفهایی که این سو و آن سو گفته میشود در مورد برجام دو - سه و چهارخواست آمریکا و ایادی داخلی اش میباشد  و تبلیغ چنین چیزهایی قطعاً از روی نادانی ا ست..

 نوشته طولانی شد و  نمیتوان پیشنهاد حدیث مفصل خواندن داد !

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

ضیاء مصباح
اخبار و گفته ها ی منعکس شده در وسایل ارتباط جمعی

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.