تشریحی از وضعیت با نگاهی به احتمالات  : ضیاء مصباح

چنانچه اقا ی رئیسی برآمده از رسالت ملی که چندان با این واژه اشنا نمینماید .... بر مبنای تعاریف متداول در باب «اختیارات و وظایف روسای جمهور» ومصالح ملی، با هماهنگی اعلام نشده که خوش باورانه بنظر می آید....

با نیت  مثبت  برای ایجاد فضای مناسب در سفر احتمالی  به نیویورک که رژیم پیوسته از این موقعیت استفاده کرده ، دست به کاری زند که غصه مردمان این دیار حد اقل کاهش  یابد…واین امید با ادعای یکدستی و فرو هشتن ناملایمات ، چندان دور از ذهن نمینماید ....

 باید تاکید مکرر داشت که     : امروزه جنگهای اقتصادی جای گزین برخوردهای کلاسیک شده و تئوری پردازان آن «آلفرد تیر ماهان » ژئو استراتژیک آمریکائی در قرن ۱۹ و « نیکلاس نامبرت »  نویسنده کتاب « برنامه ریزی برای جنگ اقتصادی بریتانیا در جنگ جهانی اول » از انتشارات دانشگاه امریکائی هاروارد – از بانیان این روش بشمار میرود.

هر دو ی این اندیشمندان زمان خود ، که کماکان کاربردی موثر دارد ، معتقدند: آوردن فشار «روی همه مردم » روح اصلی جنگ های مدرن میباشد و این در گیری بدون تلفات انسانی (هر چند با افت ارزشها و سلامت عمل جامعه، نوعی تلفات اخلاقی – رفتاری که کمتر از نا بودی جان انسانها نیست را - در بر دارد ) بوسیله قدرتهای بلا منازع دنیا رو بتوسعه نهاده است.

 جنگ تجار ی همه جانبه را جنگ اقتصادی نامیده و اولین بار این شکل جنگ را بریتانیا در ۱۹۱۴ علیه آلمان شروع کرد.

در بمباران استراتژیک، هدف اصلی نابودی قدرت جنگی یک کشور است ولی در جنگ اقتصادی، جامعه هدف قرار میگیرد وبا به هم ریختن اقتصاد ملی، مشروعیت حکومت به سرعت پایین می آید و حمایت مردم از دولت شدیدا افت میکند.

امپراتوری بریتانیا در آغاز جنگ جهانی او ل «مهمترین بازیگر سیســتم تجارت بین المللی »به حساب میآمد و توانایی این را داشت که جلوی دسترسی آلمان را به بازارهای جهانی بگیرد ،آنهم در حالیکه شرکت های انگلیسی زیرساختهای فیزیکی و مجازی سیســتم تجارت جهانی را زیر سلطه خود داشته وشبکه گسترده کشتیرانی، بیمه، بانک، فروش محصولات و… در لندن کنترل میشــد.

هدف جنگ اقتصادی بریتانیا «فقط محدود کردن تجارت دریایی دشمن یا حمله به صنایع خاص نبود» بلکه  با اقداماتی همزمان، اعتماد به سیستمهای ما لی اقتصاد آلمان را نابود کردند .

بریتانیا نمیخواست فقط عملیات نظامی دشمن را دچار وقفه کند بلکه بی ثبات کردن و بی نظم کردن سیســتم های اقتصادی غیرنظامی را مد نظر داشت تا هرج و مــرج و هراس را در بین مردم دامــن بزند و در نهایت ناآرامی اجتماعی و شورش سیاسی به وجود آورد.

«مری کا لدور » استاد دانشگاههای  انگلستان   با بررسی جنگهای پیچیده بالکان پس از فروپاشی یوگسلا وی در دهه ۱۹۹۰ ایده «جنگهای جدید» را مطرح و این خصوصیات را برا ی جنگهای جدید برشــمرد که  : میتوانیم آثار آنها را د ر جنگ های سوریه، سودان، لیبی ، عراق و....ببینیم، به این معنا که: در جنگهای جدید د ولتها و  بازیگران غیردولتی ، نقش  اصلی را ایفاءمینمایند _ معیارهای هویتی مثل قومیت یــا مذهب عامل جنگها خواهد بود نه ایدئولوژی سیاسی_طرفین جنگ به کمک ترس و ترور – مردم را کنترل میکنند وحکومت را در مانده و نگران عاقبت کار خود و ....

با مقایسه شرایط حاکم بر جامعه مان با انچه که حتی الامکان بطور خلاصه امد -  بدون تردید  چشم بر این واقعیت  نمیتوان بست که جامعه ایران (بعد از ۴ دهه تحمل حکومت با عملکردی که به نابودی ارزشها انجامیده و در تنگنای تامین نیازهای اولیه زندگی عمدا نگه داشته شده ) با همه محافظه کاری و عافیت طلبی که انرا نیز رو به اتمام  میبیند ، تاب و توان همراهی با حکومت را از دست داده ،در پی آنند که با نوعی رفراندم بدون هزینه گزاف ....البته با کمک دگر اندیشان این مر زو بوم که با همه نگرانی ها و آزرد گی ها ، کماکان د لسوزان  نیک پندار این مردمان شناخته میشوند و با هزینه پردازی های مختلف صداقت ، وطن خواهی و مردم دوستی خود را عملا نشان داده اند ......و تعاریف نظام سلطه را با پیروی از راه و روش رهبر واقعی خود « شادروان دکتر محمد مصدق » با هر کم و کیفی  بر نمی تابند .....

با همه تحمل ناملایمات از افت بیشتر ارزشها ، فرار مغزها ، نابودی پندار و اخلاق ،افزایش بی رویه نقدینگی و بتبع آن نابودی اعتبار ایران و ایرانی  و.. انهم با امدن دولت «مدعی هماهنگی و مصمم به رفع معضلات بسیار در تمامی زمینه ها ....» البته ساده لوحانه ! ممانعت نمایند .

 پس از ترک برجام و همه «های و هوی» بعیان و بشهادت عارف و عامی : طشت کارنامه نظام فاقد نظم و برنامه  در تمامی زمینه ها با آنهمه ادعا، با سرو صدای مهیبی از بام بنا شده بر جهل، ناتوانی، فساد و سوء نیت اوفتاده و در این مقطع زمانی با تهیه و تدارک منصوبی جدید و بظاهر مطیع ! (برای حفظ بقایشان هم که شده ) در صدد آنند  تدریجا  در پندار و کردار خود تجدید نظری عمیق صورت دهند تا «از تاک و تاک نشان اثری بماند !» 

نادیده نینگارید که واشنگتن همراه با اروپائیان با اعزام هشیارانه نماینده ای سیاس ،  آرام و متین برای مراسم سوگند (هر چند بظاهر امر- نشانده شده در پی جبهه مقاومت ؟!) می‌گویند : می‌توان به مذاکره پرداخت و «ازادی های مصرح در همین قانون اساسی » با همه ایرادات مطرح ،  جمع اوری «زراد خانه موشکی »، «عدم مداخله در کشورهای منطقه » واز همه مهمتر:  توجه به خواست مردمان گرفتار این مرز پر گهر را تدریجا مد نظر قرار داد ............

می‌خواهند اولا : بزبان خوش «دالان» شیعه را بر چینند ودویم : با استفاده از موقعیت ویژه  در درون همین رژیم (با همه چند چون )  رفراندمی آرام و کنترل شده ، با مدیریت مجموعه ، که تسلط و توان خود را البته با بودن مردمی ساکت و ناظرضمنا بشدت مصرف کننده و محافظه کار ( اگر حمل بر جسارت نشود )  بدفعات نشان داده .....تحقق یابد ...... که این نگاه  برآمده از سالمندی  در اغاز هشتاد سالگی (البته بسال هجری قمری ! ) سلامت روانی نگارنده را زیر سئوال خواهد برد ،که بعنوان سهم خود در این تحول ! بنیادین اجتماعی-  فرهنگی  می پذیرد !!

هر چند به دور از تمامی این توهمات و تصورات طنز گونه :  «دنیس راس - دیپلمات پیشین آمریکایی » باور دارد :  رژیم ایران در موقعیت  مناسب یعنی در لحظه‌ای که «روحیه بازاری و معامله‌ گر»  آن توام با انگیزه ادامه حضور بر مسند - با هر کیفیتی ؟ بر اراده «سلطه بر منطقه » بچربد، ممکنست راه سازش را برگزیند و حتی  با ایجاد زمینه مساعد با ابزاری که در دست دارد و بکرات آزموده ، آنهم  با ادعای هماهنگی و یکدستی دولت جدید و نبود دولت موازی ، با تبلیغات وسیع - مقدمات اصلاح قانون اساسی و نوعی رفراندم را فراهم اورد  ! که ارزو بر نوجوانان عیب نیست  ....