شلیک شادیانه طالبان در کابل، آمریکا یک روز زودتر از افغانستان رفت
سربازان آمریکایی در فرودگاه کابل
آمریکا بعد از بیست سال به حضور نظامی خود در افغانستان، امروز به طور رسمی پایان داد و خاک این کشور را ترک کرد.
در بیست سال گذشته نیروهای آمریکایی در افغانستان صدها کشته دادند و این کشور بالاتر از ۲ تریلیون دلار هزینه کرد.
آمریکا در حالی از افغانستان خارج شد که در دو هفته گذشته جهان شاهد فروپاشی نظامی بود که در بیست سال گذشته آمریکا و شرکای غربی این کشور، آن را تمویل و تجهیز کرده بود.
بعد از ۱۱ روز جنگ شدید در برخی از مناطق افغانستان و سقوط ولایتهای متعدد به دست گروه طالبان یا از طریق درگیری و یا با خروج و تسلیم نیروهای دولتی از مقرهای خود، در نهایت روز یکشنبه، ۲۴ اسد/مرداد، این گروه به دروازههای کابل رسید که در نتیجه محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان با تعدادی از همراهانش از افغانستان فرار کردند.
بعد از تصرف غیرمنتظره کابل از سوی گروه طالبان، آمریکا و کشورهای عضو ائتلاف، اعلام کردند که شهروندان و همکاران محلی خود را از افغانستان خارج میکنند.
در بیشتر از ۱۰ روز گذشته آمریکا بیشتر از ۱۱۰ هزار شهروند آمریکایی و همکاران، و پیمانکاران خود را از افغانستان تخلیه کرد.
سفر بیست ساله آمریکا
آمریکا در پاسخ به حمله ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱، بعد از اینکه گروه طالبان درخواست آمریکا برای تسلیم اسامه بن لادن، رهبر وقت شبکه القاعده، را نپذیرفت، با مجوز شورای امنیت، مشارکت ناتو، همراهی عملی کشورهای همسابه افغانستان از جمله ایران در راس ائتلاف بزرگ جهانی به افغانستان حمله کرد.
در نتیجه این حمله، سرانجام "امارت اسلامی طالبان" که بیشتر کشور را در کنترل خود داشت، در کمتر از یک ماه سقوط کرد.
در سال ۲۰۰۴، نخستین انتخابات ریاست جمهوری افغانستان برگزار شد که در نیتجه آن، حامد کرزی، برای ۵ سال انتخاب شد.
در سالهای بعد نیز سه دوره انتخابات ریاست جمهوری، و چهار دوره انتخابات پارلمانی برگزار شد.
در سال ۲۰۰۶، شورشیان طالبان بازگشتند، با تحرکات پراکنده و راه اندازی عملیاتهای انتحاری که در افغانستان سابقه نداشت و افغانستان وارد مرحله دیگری از خشونتها شد.
در مه سال ۲۰۱۱، ده سال بعد از حملات یازدهم سپتامبر، کماندوهای آمریکایی شبانه به مخفیگاه اسامه بن لادن در ابیتآباد، در نزدیکی اسلام آباد پایتخت پاکستان، یورش بردند و او را کشتند و سپس جسدش را به دریا انداختند.
در سال ۲۰۱۱، در حالی که بیش از ۱۰۰ هزار نیروی آمرکایی در افغانستان بود، باراک اوباما، رئیس جمهور وقت آمریکا ، برنامه کاهش سربازان در افغانستان را اعلام کرد.
قرار شد تا پایان سال ۲۰۱۴، نیروهای آمریکا و ناتو مسئولیت تامین امنیت را به نیروهای امنیتی افغانستان انتقال دهند. روند انتقال مسئولیتهای امنیتی تا آخر سال ۲۰۱۶ تکمیل شد.
آمریکا همچنان به کمکهای مالی و نظامی، از جمله نیروی هوایی، مشاوره، آموزش حدود ۳۰۰ هزار نیروی ارتش و پلیس افغانستان ادامه داد.
در فوریه ۲۰۲۰، زلمی خلیلزاد، به نمایندگی از آمریکا و ملا عبدالغنی برادر، معاون رهبر طالبان در دوحه قطر توافقنهای موسوم به "آوردن صلح به افغانستان" را امضا کردند.
بنا به این توافقنامه صلح، آمریکا متعهد شد که نیروهایش را تا اول ماه می ۲۰۲۱ از افغانستان خارج کند.
دولت اشرف غنی، از مذاکرات صلح کنار گذاشته شد. اما او با اصرار آمریکا و با اکراه زیاد بیش از ۶۰۰۰ زندانی طالبان را آزاد کرد.
اگرچه طالبان تعهد کرده بود که زندانیان رها شده به جنگ بر نمیگردند اما بنا به گزارشها، بیشتر آنها با جنگجویان طالبان همراه شدند و ولسوالیها و شهرهای عمده را از کنترل دولت خارج کردند تا در نهایت کشور سقوط کرد و طالبان پس از فرار آقای غنی وارد کابل شد.
حضور نظامی 20 ساله آمریکا در افغانستان پایان یافت
آمریکا در حالی از افغانستان خارج میشود که در دو هفته گذشته جهان شاهد فروپاشی نظامی بود که در بیست سال گذشته آمریکا و شرکای غربی این کشور، آن را تمویل و تجهیز کرد.
بعد از ۱۱ روز جنگ شدید در نقاط مختلف افغانستان و سقوط ولایتهای متعدد به دست گروه طالبان، در نهایت روز یکشنبه، ۲۴ اسد/مرداد، این گروه به دروازههای کابل رسید که در نتیجه محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان با تعدادی از همراهانش از افغانستان فرار کردند.
بعد از تصرف غیرمنتظره کابل از سوی گروه طالبان، آمریکا و کشورهای عضو ائتلاف، اعلام کردند که شهروندان و همکاران محلی خود را از افغانستان خارج میکنند.
در بیشتر از ۱۰ روز گذشته آمریکا بیشتر از ۱۱۰ هزار شهروند آمریکایی و همکاران، و پیماکاران خود را از افغانستان تخلیه کرد.
سفر بیست ساله آمریکا
آمریکا در پاسخ به حمله ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱، بعد از اینکه گروه طالبان درخواست آمریکا برای تسلیم اسامه بن لادن، رهبر وقت شبکه القاعده، را نپذیرفت، با مجوز شورای امنیت، مشارکت ناتو، همراهی عملی کشورهای همسابه افغانستان از جمله ایران در راس ائتلاف بزرگ جهانی به افغانستان حمله کرد.
در نتیجه این حمله، سرانجام "امارت اسلامی طالبان" را که بیشتر کشور را در کنترل خود داشت، در کمتر از یک ماه سقوط کرد.
در سال ۲۰۰۴، نخستین انتخابات ریاست جمهوری افغانستان رگزار شد که در نیتجه آن، حامد کرزی، برای ۵ سال انتخاب شد.
در سالهای بعد نیز سه دوره انتخابات ریاست جمهوری، و چهار دوره انتخابات پارلمانی برگزار شد.
در سال ۲۰۰۶، شورشیان طالبان بازگشتند، با تحرکات پراکنده و راه اندازی عملیاتهای انتحاری که در افغانستان سابقه نداشت و افغانستان وارد مرحله دیگری از خشونتها شد.
در مه سال ۲۰۱۱، ده سال بعد از حملات یازدهم سپتامبر، کماندوهای آمریکایی شبانه به مخفیگاه اسامه بن لادن در ابیتآباد، در نزدیکی اسلام آباد پایتخت پاکستان یورش بردند و او را کشتند و سپس جسدش را به دریا انداختند.
در ۲۰۱۱، در حالی که بیش از ۱۰۰ هزار نیروی آمرکایی در افغانستان بود، باراک اوباما، رئیس جمهور وقت آمریکا برنامه کاهش سربازان در افغانستان را اعلام کرد.
قرار شد تا پایان سال ۲۰۱۴، نیروهای آمریکا و ناتو مسئولیت تامین امنیت را به نیروهای امنیتی افغانستان انتقال دهند. روند انتقال مسئولیتهای امنیتی تا آخر سال ۲۰۱۶ تکمیل شد.
آمریکا همچنان به کمکهای مالی و نظامی، از جمله نیروی هوایی، مشاوره، آموزش حدود ۳۰۰ هزار نیروی ارتش و پلیس افغانستان ادامه داد.
در فوریه ۲۰۲۰، زلمی خلیلزاد، به نمایندگی از آمریکا و ملا عبدالغنی برادر، معاون رهبر طالبان در دوحه قطر توافقنهای موسوم به "آوردن صلح به افغانستان" را امضا کردند.
بنا به این توافقنامه صلح، آمریکا متعهد شد که نیروهایش را تا اول ماه می ۲۰۲۱ از افغانستان خارج کند.
دولت اشرف غنی، از مذاکرات صلح کنار گذاشته شد. اما او با اصرار آمریکا و با اکراه زیاد بیش از ۶۰۰۰ زندانی طالبان را آزاد کرد.
اگرچه طالبان تعهد کرده بود که زندانیان رها شده به جنگ بر نمیگردند اما بنا به گزارشها، بیشتر آنها با جنگجویان طالبان همراه شدند و ولسوالیها و شهرهای عمده را از کنترل دولت خارج کردند تا در نهایت کشور سقوط کرد و طالبان پس از فرار آقای غنی وارد کابل شد.
افغانستان، کشوری که به حال خود رها شد'
- جان سیمپسون
- سردبیر امور جهانی بیبیسی
یک جنگجوی فاتح طالبان، یگان "نیروهای ویژه"، یکشنبه ۲۹ اوت ۲۰۲۱، در کابل گشت میدهد
در سراسر جهان، کشورهایی که بطور سنتی به حمایت آمریکا متکی بودهاند، ناگهان به این فکر افتادهاند که آیا باید به فکر "تضمینهای دوبارهای " برای آینده خود باشند.
تایوان که تقریبا هر روز در معرض تهدید حمله از سوی چین قرار دارد، بویژه نگران است. کره جنوبی، ژاپن، اروپای غربی و بریتانیا همه به این فکر افتادهاند که آیا تعهد آمریکا به آنها هم میتواند به همان سرعتی که در افغانستان اتفاق افتاد، دود شود و به هوا برود.
همین چهار ماه پیش، جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، با اعتماد و اطمینان خاطر گفت "ما دست به اقدامی عجولانه برای خروج نخواهیم زد. ما این کار را با مسئولیت، سنجیده و به طور امن انجام خواهیم دادم. ما آن را با هماهنگی کامل با متحدان و شرکای خود انجام خواهیم داد".
ولی اتفاقی که افتاد کاملا چیز دیگری بود. کشوری که برای یک نسل کامل به حمایت آمریکا و غرب وابسته بود، ناگهان به حال خود رها شد.
وقتی که طالبان در نوامبر ۲۰۰۱ توسط ائتلافی از مجاهدین میانهرو و با حمایت غرب، از افغانستان بیرون رانده شدند، دورانی از رفاه نسبی و آزادیهای شخصی در این کشور آغاز شد. کابل و بسیاری از شهرها دیگر قابل تشخیص با دوران طالبان و فقری که ۵ سال حکومت آنها برای کشور به همراه داشت، نیستند .
بدون شک فساد گستردهای از همان راس قدرت در دوران جدید وجود داشته ؛ اما در عین حال رشد نسبی وجود داشته و زندگی بدون ترس بوده؛ مرگ و میر نوزادن ۵۰ درصد کاهش داشت.
جنگ علیه طالبان در حد یک عملیات امنیتی کاهش یافت. سربازان افغان، پلیس و غیرنظامیان هنوز با مشکل مواجه بودند و رنج میبردند، اما شمار بسیار کمی از سربازان غربی کشته میشدند، ۱۱ سرباز در یک سال گذشته. شمارنیروهای آمریکایی مستقر در بریتانیا بسیار بیشتر از افغانستان بود. یک گروه کوچک از نیروهای غربی با حدود ۲۵۰۰ نفر، طالبان را کنترل کرده و کشور را باثبات نگه داشته بود.
این اعلام مهلت خروج نیروهای غربی بود که به حملات گسترده وناگهانی طالبان و تصرف کابل انجامید.
جان سیمپسون، در سپتامبر ۲۰۱۴، از پلخمری در افغانستان گزارش میدهد
اکنون همه چیز در افغانستان نامعلوم است. مدارس و دانشگاههایی که دختران در آنها تحصیلات خوبی داشتند، عملا همه تعطیل شدهاند. گزارشها از سراسر کشور حاکی از آن است که زنان بندرت در خیابانها دیده میشوند، درست مانند دوران قبل که طالبان در قدرت بودند، از ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱.
گزارشهای مکرری از بروز جنایات در مناطق مختلف وجود دارد؛ برای مثال قتل فواد اندرابی، خواننده موسیقی فولکلور در ولایت بغلان.
به مدت ۲۰ سال، طنین موسیقی در شهرها و مناطق افغانستان به گوش میرسید، و اکنون دوباره توسط طالبان ممنوع شده است.
بعضی از حامیان دولت قبل , اشرف غنی ، مذاکره با رهبران طالبان را آغاز کردهاند. این امکان هست که ائتلاف جدیدی ظهور کند و حکومتی شکل بگیرد که کمی معتدلتر از رژیم طالبانی باشد که ۲۰ سال پیش کشور را اداره میکرد. اما قدرت اصلی در خارج از کابل و دیگر شهرهای اصلی در اختیار گروههایی از جنگسالارهای طرفدار طالبان خواهد بود، از آن دسته افرادی که فواد اندرابی را به دلیل خوانندگی کشتند.
این احتمال وجود دارد که رژیم جدید طالبان با دو جنگ داخلی جداگانه روبرو شود: یکی از طرف داعش خراسان، که هفته گذشته بمبگذاری فرودگاه کابل را انجام داد و طالبان را خائن به مذهب میداند، و دیگری از طرف جنبش مقاومت که متشکل از مخالفان طالبان است.
جنگجویان جنبش مقاومت در دره غیرقابل نفوذ پنجشیر، در صد مایلی شمالشرقی کابل، مستقر هستند.
خروج ناگهانی نیروهای آمریکایی و غرب از افغانستان به این معنی است که برای مردم این کشور، افق صلح بیش از پیش به دوردست رانده شده است.
کدام تسلیحات نظامی آمریکایی به دست طالبان افتاده است؟
ویدیویی اخیرا در شبکههای اجتماعی همرسانی شده است، که یک عضو طالبان را در کنار یک هلی کوپتر آمریکایی بلک هاک نشان می داد.
از زمان ورود طالبان به کابل، تصاویر دیگری از تجهیزات نظامی ساخت آمریکا در دست جنگجویان آنان منتشر شده است.
طبق گزارش سربازرس ویژه برای بازسازی افغانستان (سیگار)، نیروی هوایی افغانستان تا پایان ماه میلادی ژوئن، ۱۶۷ هواگرد (هواپیما و هلی کوپتر) داشت.
مشخص نیست که چه تعداد از این ۱۶۷ فروند هواگرد به دست طالبان افتاده است. تصاویر ماهواره ای از فرودگاه قندهار نشان می دهد که شماری از این هواگردها در فرودگاه پارک شده است.
به گفته یک کارشناس نظامی بنیاد تحقیقاتی آبزرور در دهلی، تصویری که شش روز پس از تصرف شهر توسط طالبان گرفته شده پنج فروند هواگرد را نشان می دهد-- دست کم دو هلی کوپتر می-۱۷، دو فروند بلک هاک (یو اچ-۶۰) و یک هلی کوپتر دیگر که ممکن است از همان نوع یو اچ-۶۰ باشد.
هر چند در تصویر دیگری مربوط به ۱۶ ژوئیه، ۱۶ فروند هواگرد دیده می شود. علت اختلاف در تعداد هواگردهای موجود این است که آنها یا از کشور بیرون برده شده یا اینکه از پایگاه هوایی خارج شده اند.
طالبان ۹ پایگاه هوایی دیگر از جمله در هرات، خوست، قندوز و مزار شریف را تصرف کرده است. ولی به دلیل نبود تصاویر ماهواره ای مشخص نیست چه تعداد هواگرد در این پایگاه های بوده اند.
بعضی میگویند که تعدادی از هواگردهای موجود در این پایگاه ها، قبل از رسیدن طالبان از کشور خارج شده بودند.
تحلیل تصاویر ماهواره ای از فرودگاه ترمذ در ازبکستان نشان می دهد که بیش از ۲۴ فروند هواگرد در آنجا هست که به اعتقاد کارشناسان مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی در واشنگتن احتمال دارد این هواپیماها و هلی کوپترها متعلق به نیروی هایی افغانستان بوده باشد.
چه تجهیزات دیگری به دست طالبان افتاده است؟
طبق گزارش دولت آمریکا، بین سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۶، این کشور مقدار زیادی سخت افزار نظامی را در اختیار نیروهای افغان قرار داد از جمله: ۳۵۸ هزار و ۵۳۰ قبضه سلام از انواع مختلفف بیش از ۶۴ هزار قبضه مسلسل، ۲۵ هزار و ۳۲۷ خمپاره انداز و ۲۲ هزار و ۱۷۴ هاموی.
در سال ۲۰۱۴ که نیروهای ناتور مأموریتشان را درافغانستان خاتمه دادند و اردوی ملی این کشور مسئول حفظ امنیت کشور شد، آمریکا تجهیزات بیشتری به آن داد و دستگاه های قدیمی را جایگزین کرد.
فقط در سال ۲۰۱۷، ۲۰ هزار تفنگ ام-۱۶ در اختیار افغانستان قرار گرفت. طبق گزارش سیگار بین سال های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ از جمله سه هزار و ۵۹۸ تفنگ ام-۴ و سه هزار و ۱۲ هاموی در اختیار آن کشور قرار گرفت.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
افزودن دیدگاه جدید