روزنامۀ همشهری روز دوشنبه ۱۵ شهریور در گزارشی، با اشاره به این تحولات و تغییرات، به‌نقل از مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی همچنین نوشت که ۱۰ رشته در سال تحصیلی جدید نیز برای نخستین بار وارد آموزش عالی شده است که رشته‌هایی چون «مطالعات اسلام معاصر» و «غرب‌شناسی انتقادی» ازجمله این رشته‌های جدید هستند.

محمدرضا آهنچیان، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی آموزش عالی، با بیان این‌که بخش عمده‌ای از سه هزار برنامه درسی رشته‌های دانشگاهی مربوط به قبل یا اوایل انقلاب ۵۷ بوده است، از بازنگری ۳۵۰ برنامۀ درسی طی۴ سال اخیر خبر داد و گفت این بازنگری‌ها بیشتر در گروه‌های علوم‌انسانی و فنی‌مهندسی صورت گرفته است.

در این زمینه و در مورد کتاب‌های درسی آموزش و پرورش از سال ۱۳۹۸ تغییرات چشمگیری به‌خصوص در درس‌های ادبیات و تاریخ مدارس ایجاد شد که واکنش‌های گسترده‌ای را هم برانگیخت و بیشتر از آن به‌عنوان «سانسور ادبیات و تحریف تاریخ در کتب درسی» یاد شد.

در واکنش حسین قاسم‌پور مقدم، مدیر وقت گروه تألیف کتب درسی ادبیات فارسی، گفت: «وقتی شما در یک نظام ارزشی زندگی می‌کنید، برای حفظ کیان آن موظفید بین دو متن آن را انتخاب کنید که به اعتقادات و باورهای نظام نزدیک باشد.»

تغییر ظرفیت‌ها و حذف کد رشته‌محل‌ها

بر اساس گزارش همشهری در سال تحصیلی جدید همچنین حدود ۶۰ درصد از دانشگاه‌هایی که دوره روزانه با آزمون رشته زبان و ادبیات فارسی را در مقطع کارشناسی ارشد ارائه می‌کنند، ظرفیت پذیرش خود در این رشته را نسبت به سال گذشته تا ۳۰ درصد کاهش داده‌اند و به همین میزان از مجموع ظرفیت دوره روزانه رشته‌هایی چون زبان و ادبیات عربی و جغرافیا هم کم شده است.

در مقابل، ظرفیت پذیرش روزانه با آزمون سه رشتۀ پرطرفدار گروه پزشکی شامل رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی در بیشتر دانشگاه‌های علوم‌پزشکی کشور روند افزایشی داشته است.

به‌گفتۀ عبدالرضا اوحدی‌ همدانی، مدیرکل دفتر گسترش آموزش عالی وزارت علوم، در این زمینه بخشی از اختیار تعیین ظرفیت دانشگاه‌ها در اختیار کامل دانشگاه‌ها قرار دارد و دانشگاه‌ها ممکن است در یک سال در برخی کد رشته‌محل‌ها ظرفیت را براساس نیاز بازار یا اشباع بودن بازار افزایش یا کاهش دهند.

تغییر برنامه‌های درسی آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها ازجمله مواردی است که با دستور علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، به‌خصوص طی یک دهۀ اخیر تحت عناوینی چون «سند تحول بنیادین» و «اسلامی کردن» دانشگاه‌ها دنبال شده است.