ست.

فیلمی از رسول موسوی، مدیرکل آسیای جنوبی وزارت خارجه ایران در نشست خانه احزاب منتشر شده که می‌گوید از جایگاه شخصی و به عنوان یک کارشناس و نه به عنوان مدیر وزارت خارجه ایران فکر می‌کند اگر سیستم طالبان با این طرز تفکر در افغانستان مستقر باشد، اثرات منفی بلندمدت و کوتاه‌مدت بر امنیت و منافع ملی ایران خواهد داشت.

خبرگزاری فارس آقای موسوی را "بازمانده محمدجواد ظریف" در وزارت خارجه و اظهاراتش را "هزینه‌دار" و "خلاف سیاست‌ خارجی" فعلی ایران در قبال طالبان عنوان کرده است.

خبرگزاری فارس نوشته است:‌ "موسوی که به عنوان بازمانده محمدجواد ظریف در وزارت خارجه شناخته می‌شود، در حالی این سخنان را مطرح کرده است که سیاست رسمی جمهوری اسلامی در قبال افغانستان، تلاش برای حفظ آرامش و دعوت طرفین درگیری به گفت‌وگو و زمینه‌سازی برای به رسمیت شناختن حق مردم این کشور بوده است."

رسول موسوی، مدیرکل آسیای جنوبی وزارت خارجه ایران در توییترش در واکنش به انعکاس سخنانش در رسانه‌ها گفته در جلسه نشست احزاب نظرات و تحلیل شخصی خودش را درباره تحولات افغانستان بیان کرده است و موضع وزارت خارجه ایران توسط وزیر و سخنگوی آن بیان می‌شود.

او تاکید کرده انتشار "بحث داخلی توسط برگزارکنندگان بدون اطلاع" او کار درستی نبوده است.

البته آقای موسوی در جلسه مقابل دوربین خبرنگاران سخن می‌گوید و تاکید می‌کند که ممکن است تا هفته دیگر سر کار نباشد.

چرا سخنان موسوی واکنش‌برانگیز شد؟

کلیت اظهارات مدیرکل آسیای جنوبی وزارت خارجه ایران چندان با مواضع فعلی و محتاطانه دولت ایران در تعامل با طالبان در تضاد نیست. او گفته ایران توان کنار زدن طالبان از قدرت را ندارد و از دیپلماسی ایران در قبال این گروه دفاع کرده است.

اما از آنجا که او طالبان را تهدیدی برای امنیت ایران قلمداد کرده، این اظهارات از نگاه عده‌ای "تنش‌آفرین " توصیف شده است. موضوعی که مقام‌های ایران از اشاره به آن اجتناب می‌کنند.

در هفته‌های پیش از تصرف کابل توسط افغانستان، دعوت از نمایندگان گروه طالبان به تهران و برگزاری نشست مشترک با محمدجواد ظریف، وزیرخارجه وقت ایران باعث انتقادهای گسترده از برقراری رابطه با طالبان شده بود.

منتقدان جز یادآوری ماجرای کشتن دیپلمات‌ها و خبرنگار ایرانی در مزارشریف به دست طالبان، به رویکرد این گروه در قبال زنان و مسائل حقوق بشر هم اشاره داشتند.

اما این انتقادها را شهروندان عادی یا چهره‌های سیاسی مطرح می‌کردند که جایگاهی در ساختار قدرت در ایران ندارند و شنیدن موضع مشابه از زبان یکی از مقام‌های وزارت خارجه ایران ولو به صورت غیررسمی اتفاقی رایج نیست. مخصوصا که شماری از مقام‌های ایرانی قبلا تاکید کرده‌اند که "طالبان دیگر آن طالبان سابق نیستند. "

رهبر ایران هم اخیرا طالبان را "مسئولان محترم کنونی افغانستان " خوانده و برخی مقام‌ها هم به رسمیت شناختن طالبان را منوط به رفتار این گروه کرده‌اند.

مقام وزارت خارجه ایران دیگر چه گفته است؟

آقای موسوی گرچه تاکید کرده که نظراتش شخصی است، اما به هرحال خبرنگاران حاضر در جلسه از جمله خبرگزاری دانشجو که سخنان او را منتشر کرده‌اند، این سخنان را از موضع مقام و جایگاه او در وزارت خارجه انعکاس داده‌اند.

او ضمن آنکه تاکید کرده آمدن طالبان بر روی کار برای امنیت ایران خطر دارد، در ادامه سخنانش می‌گوید رویارویی نظامی ایران با طالبان امکان‌پذیر نیست و ایران چاره‌ای جز "مدیریت صحنه شناسایی [به رسمیت شناختن] طالبان ندارد."

مدیرکل آسیای جنوبی وزارت خارجه ایران با حمایت از بیانیه اجلاس همسایگان ایران در تهران که چهارشنبه "بدون دعوت از طالبان " برگزار شد، گفته در این بیانیه ایران توانسته "گامی را که روسها به جلو برده بودند، یکی به عقب برگرداند" و به "شناسایی" یا به رسمیت شناختن طالبان اشاره‌ای نکند.

او گفته در این بیانیه "حتی یک کلمه شناسایی" گنجانده نشده است.

بر اساس گزارش‌ها از اظهارات مقام‌های ایران، در اجلاس مسکو هم ایران مخالف به رسمیت شناختن دولت موقت طالبان بوده است. در حالی که ایران به گفته برخی، در مواضعی "کاملا متضاد " از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان ابراز خشنودی می‌کند.

دولت ایران همزمان از سوی برخی از جناح‌های سیاسی تحت فشار است تا دولت برآمده از طالبان را به رسمیت نشناسد.

آقای موسوی می‌گوید هیچ گروهی جز داعش توان رویارویی با طالبان را ندارد و در جایی از سخنانش اشاره می‌کند که شاید برای ایران این بهتر باشد که داعش به مصاف طالبان برود.

این اظهارات در کنار اظهارنظر درباره خطرات امنیتی طالبان برای تهران در تضاد با سیاست "جلوگیری ایران از تنش با طالبان " توصیف شده است.

واکنشی که آقای موسوی را بر آن داشته تا توضیح بدهد که سخنانش موضع وزارت خارجه ایران نیست.