رفتن به محتوای اصلی

ترس پنهان جمهوری اسلامی ایران!
02.01.2022 - 14:42

 

در ماه‌های اخیر حجم حملات لفظی به غرب و فرهنگ غربی افزایش یافته است تا آنجا که علاوه بر جمله رایج انقلابیون حاکم بر ایران مبنی بر نابودی نزدیک به وقوع تمدن غرب که هرچند وقت یکبار از سوی شخصی ابراز می شود، یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی اخیرن حتا مدعی شد که « چیزی به نام فرهنگ و تمدن غربی» وجود خارجی ندارد!

 

علت شدت یافتن این حملات لفظی به تمدن و فرهنگ غربی از سوی مقامات انقلابی ایران که اکثرن درباره سه فرهنگ حاکم بر ایران امروز، یعنی فرهنگ های ایرانی ، اسلامی و غربی درک عمیقی نیز ندارند تنها در یک نکته خلاصه می شود: ترس پنهان.

 

آنها و همه سنت گرایان وطنی ( فارغ از هر تعلق سیاسی که دارند) خود را از هر لحاظ در محاصره فرهنگ و تمدن غرب می بینند. اینکه علیرغم تلاش چهل ساله برای جنگ با مظاهر فرهنگ غربی، اینک از خلوت خانه های خود تا در همه محیط های فرهنگی- اجتماعی( حتا محیط های مذهبی) مشاهده می کنند که افراد خانواده و کثیر مردم چگونه فکر و دل و روح به شیوه های تفکر و زندگی غربی باخته اند آنها را وحشت زده، نا آرام و عصبی می کند و به حق خود را در حال غرق شدن در فرهنگ غربی می بینند و با گفتن جمله هایی مانند : اصلن چیزی به نام تمدن و فرهنگ غربی وجود ندارد سعی می کنند خود را تسلادهند هرچقدر هم که اندک و غیر واقعی و بی حاصل باشد.

 

البته این به قولی «حال خراب» در همه سنت گرایان در همه جوامع پیرامونی که به شدت تحت تأثیر فرهنگ غرب قرار گرفته اند وجود دارد و مختص ایران نیست. از سایر کشورهای مسلمان گرفته تا جوامع ریشه دار و سنتی آسیا و آفریقا، سنت‌گرایان و دلبستگان به فرهنگ سنتی آن جوامع به حق خود را در برابر توفان سهمگین فرهنگ و تمدن غربی که همه ابعاد فردی و اجتماعی زندگی آنها را تا اعماق در نوردیده ناتوان و برباد رفته حس می کنند و چون عملن کاری برای متوقف کردن آن نمی توانند انجام دهند یا به لفاظی‌های ‌‌‌‌‌‌غیرواقع روی می آورند و یا به جنگ بعضی از مظاهر فرهنگ غرب در جوامع شان می روند. آنچه در آستانه تحویل سال نو مسیحی امسال در هند اتفاق افتاد و بعضی اجتماعات مردمی برای آغاز سال نو مورد حمله هندوان افراطی که حمایت ضمنی دولت هند را نیز باخود دارند قرار گرفت از نمونه های روشن این واکنش است.

 

ناگفته نماند نویسنده این مقاله شیفتگی خاصی به فرهنگ و تمدن غربی  ندارد و مانند فرهنگ های دیگر رایج در جهان، فرهنگ غربی را نیز دارای جنبه های مثبت و منفی می داند. اما  از سلطه و  پیروزی بی چون و چرای فرهنگ و تمدن غرب بر سایر فرهنگها که  از سالها بلکه قرنها پیش در شرف تکوین بود و از دهه ۹۰ میلادی به این سو با پیشرفت اعجاب انگیز وسایل ارتباطی سرعتی شگفت انگیز به خود گرفت نیز ترسی به دل ندارد و آنرا اتفاقی تاریخی تصور می کند مانند همه پدیده هایی که در طول زندگی انسانی بر این سیاره مادر اتفاق افتاده است.

توجه به این نکته ضروری است که در تمام حدود صد و پنجاه سال گذشته، چه از میانه حکمرانی سلسله قاجاریه که فرهنگ غربی اول بار و بیشتر با تلاشهای فردی اهل فکر و اندیشه و معدود دولت مردان دلسوز به جامعه معرفی شد و تلاش برای استفاده از جنبه های مختلف فرهنگ و تمدن غربی آغاز شد، چه دوران پهلوی اول و دوم که تلاشی سازمان یافته و یکپارچه برای غربی کردن جامعه ایران در گرفت و چه دهه آغازین حکومت جمهوری اسلامی، فرهنگ غربی هرچند در جامعه گسترده شده بود اما هنوز پایه و بسترهای فکری، اجتماعی و فرهنگی اکثریت افراد جامعه در سلطه  انگاره های سنتی ( چه ایرانی و چه اسلامی) بود و فرهنگ غربی در دل و جان انسان ایرانی نقشی قدرتمند اما حاشیه ای داشت. از اوایل دهه هفتاد شمسی بود که بسترهای فکری جامعه تحت فشار جذبه و مقبولیت روزافزون فرهنگ غربی و شکست الگوی اسلام انقلابی در مدیرت بهینه و عقلانی جامعه، شروع به پذیرش و جایگزینی الگوهای غربی زندگی با نمونه های ایرانی و اسلامی آن کرد و امروز این جایگزینی به نقطه ای رسیده که هیچ پدیده ای داخل ایران نیست که از تصرف فرهنگ غربی در امان مانده باشد و حتا حوزه های علمیه سنتی به عنوان استوارترین حصارهای دفاع و تثبیت فرهنگ سنتی اسلامی، چه در شکل و چه در محتوا تحت تأثیر فرهنگ غربی قرار گرفته اند و هشدارهای گاه و بیگاه رهبر جمهوری اسلامی درباره خطراتی که انقلاب را از ناحیه حوزه های علمیه تهدید می کند ناشی از همین مسأله است. 

امروزه، دوست داشته باشیم یا نه، قبول کنیم یا نه، از بالا تا پایین زندگی ما ایرانیان با هر نگرش و عقیده ای که داریم در بست در حوزه اقتدار فرهنگ غربی قرار گرفته و این شامل سنتی ترین و مذهبی ترین اقشار این کشور نیز می شود و با نگاهی کوتاه و گذرا به شرایط جامعه این درک به آسانی حاصل می شود. شاید بهتر باشد حکومت‌گران انقلابی ایران که دردمندانه و وحشت زده حاصل چهل سال تلاش برای اسلامی سازی مصنوعی جامعه را برباد رفته می بینند به خود آیند و با بهره گیری از دانش جامعه شناسان و  فرهنگ پژوهان دلسوز این آب و خاک،‌ تلاش کنند در کنار بهره گیری از ثمرات مثبت تثبیت و غالب شدن فرهنگ غربی در ایران امروز، برای تخفیف و التیام جنبه های ناخوشایند این تغییر و تحول ناگزیر چاره ای بیابند.

باشد که چنین باد....  

 

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

کیانوش توکلی

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.