يك مقام ائتلاف در عراق گفته است که "دو پهپاد انتحاری" پايگاه عين‌الاسد را هدف قرار دادند اما این حمله "دفع" شد.

این مقام ائتلاف، به نفيسه كوهنورد خبرنگار امور خاورميانه بی بی سی كه به بغداد اعزام شده گفته است که حمله انتحاری این دو پهپاد بامداد امروز رخ داد اما "سيستم دفاع موشكى آمريكا مانع از آن شد."

پايگاه هوایی عين الاسد در غرب بغداد محل استقرار بخشى از نيروهاى آمريكايى در عراق است. هر چند، پيش از اين مركز عمليات مشترك عراق اعلام كرده بود كه همه نيروهاى رزمى آمريكايى و ائتلاف پايگاه عين الاسد را ترك كرده‌اند.

اين دومين عمليات ناموفق پهپادى عليه نيروهاى آمريكايى در دومين سالگرد كشته شدن قاسم سليمانى فرمانده سابق سپاه قدس ایران و ابو مهدی مهندس از فرماندهان حشد شعبی است.

روز دوشنبه هم دو پهپاد نظامی که پایگاه این نیروها در فرودگاه بغداد را هدف قرار گرفته بود، سرنگون کرد.

روز ۳ ژانویه سال ۲۰۲۰ (۱۳ دی‌ماه ۱۳۹۸)، قاسم سلیمانی هنگام خروج از فرودگاه بغداد همراه با یکی از اعضای ارشد گروه‌ شبه‌نظامی حشد شعبی عراق به نام ابومهدی مهندس در حمله هوایی کشته شد. دونالد ترامپ رئیس جمهوری سابق آمریکا دستور این حمله را صادر کرده بود.

در عراق چه می‌گذرد؟

نفیسه کوهنورد، خبرنگار امور خاورميانه بی بی سی، اعزامی به عراق

خيابان‌هاى بغداد پر شده از پوسترهاى قاسم سليمانى و ابو مهدى مهندس و هنوز مراسم مختلف در بعضى شهرهاى عراق به مناسبت دومين سالگرد كشته شدن آنها در حال برگزارى است.

در تمام اين اين مراسم تهديدها عليه آمريكا و وعده "انتقام سخت" شنيده مى‌شود. در ماه‌هاى گذشته هم فرماندهان بعضى گروه‌هاى شبه‌نظامى شيعه هوادار ايران بارها از ضرب الاجل براى خروج نيروهاى آمريكايى ازعراق گفتند و اينكه اگر اين نيروها تا پايان سال ٢٠٢١ نروند اين گروه‌ها جنگى ميدانى و تمام عيار را براى اخراج آمريكايی‌ها آغاز خواهند كرد.

اما هر قدر به تحويل سال نوى ميلادى نزديك شديم همان‌قدر جمله‌بندی‌‌هاى اين گروه‌ها هم تغيير كرد. بعضى از آنها مشخصا خواستار خروج نيروهاى رزمى ائتلاف به رهبرى آمريكا شدند و اعلام كردند كه مشكلى با نيروهاى مشاور و آموزشى ندارند.

كمى بعد دولت عراق اعلام كرد كه "همه نيروهاى رزمى آمريكايى و ديگر كشورهاى ائتلاف عراق را ترك كرده اند" و مقامات پنتاگون هم گفتند كه "ماموريت رزمى" نيروهاى آمريكاى در عراق به پايان رسيده و از اين پس تنها نقش مشاور خواهند داشت.

در واكنش به اين اما برخى شبه‌نظاميان كه تا پيش از اين بر خروج نيروهاى رزمى تاكيد مى‌كردند، اعلام كردند كه حرف دولت عراق و آمريكا را باور ندارند و اينبار خواهان خروج هم نيروهاى آمريكايى از كشور شدند.

با اين حال تا كنون در دو روز گذشته و در سالگرد كشته شدن آقای ىسليمانى و ابو مهدى مهندس حاصل اين خط و نشان كشيدن‌ها دو حمله نا موفق پهپادى به دو پايگاه بوده.

به نظر مى‌رسد با اينكه اين گروه‌ها همه صحبت از لزوم خروج نيروهاى آمريكايى مى‌كنند، بر سرخط مشى و سياست عملى در قبال آمريكا و نيروهايش هم راى نيستند.

واقعيت اين است كه شبه نظاميان شيعه عراقى بعد از كشته شدن قاسم سليمانى و ابو مهدى با بحران رهبرى مواجه شدند.

آنها حالا براى تصميم گيری‌ها ظاهرا شورايى با نام "شوراى هماهنگى محور مقاومت" دارند، اما در چند مدت گذشته نشانه‌هاى بسيارى ديده شده كه حاكى از شكاف بين اين گروه‌هاست. انتخابات پارلمانى چند ماه پيش عراق هم شكست بزرگى براى گروه‌هاى حامى ايران بود كه در آن بيشتر كرسی‌هاى خود را از دست دادند.

علاوه بر اينكه روابط بسيارى از فرماندهان ارشد شبه‌نظامى با اسماعيل قاآنى، فرمانده کنونی سپاه قدس، به گرمی و عمق رابطه با آقای ىسليمانى نيست.

اينجا من از بعضى منابع عراقى نزديك به اين گروه‌ها مى شنوم كه گويا تهران هم درباره سياستش درباره حضور آمريكا در عراق يا بالا بردن تنش با واشنگتن دچار نوسان است و همين سبب سردرگمى بيشتر گروه‌هاى عراقى حامى ايران شده است.

تصوير اينجا اما نه سياه و سفيد است و نه شرايط طورى كه پيش بينى روزهاى آينده خيلى آسان باشد.

بعضى از اين گروهها حالا امكانات نظامى خوبى دارند و به نوعى هم به لطف بهره بردن از منابع دولتى وكنترل بر مرزهاى غير رسمى از استقلال مالى برخوردارند و مانند زمان جنگ با داعش لزوما وابسته تهراننيستند چيزى كه ممكن است راه را براى اقدام‌هاى جداگانه و بدون هماهنگى با ايران هموارتر كند.

فرماندهان ارشد اين گروه‌ها اكنون بيشتر از گذشته حرف از "تصميم عراقى" مى‌زنند و اينكه اگر بخواهند كارى كنند نيازى به اجازه "كسى يا كشورى" ندارند.

هر چند در نهايت بسيارى از آنها پيرو آيت الله خامنه‌اى، رهبر ایران، هستند و تبعيت از "مرجع تقليد" حرف اول و آخر را احتمالا بزند.

اين روزها اينجا توييت اخير آقاى خامنه اى بحث برانگيز شده. توييتى كه در آن تغيير ماموريت نيروهاى آمريكايى در عراق از "رزمى" به"مشاوره" را زير سوال برده و از گروه‌هاى عراقى خواسته با اين موضوع "هوشيارانه" برخورد كنند و همچنان بر لزوم اخراج اين نيروها از عراق تاكيد كرده.

صحبت‌هاى ديروز حسن نصرالله دبيركل حزب‌الله لبنان هم بحث‌ها را داغتر كرده است.

آقاى نصرالله ديروز در سخنرانى به مناسبت سالگرد كشته شدن قاسم سليمانى گفت كه "عراقی‌ها بايد موضعشان را درباره قاتل و شهيد مشخص كنند" و وعده داد كه "نيروهاى مقاومت" آمريكایی‌‌ها را از عراق و سوريه اخراج خواهند كرد.

توييت آقاى خامنه‌اى و حرف‌هاى دبيركل حزب‌الله لبنان از سوى بعضى به چراغ سبزى به شبه نظاميان عراقى تعبير شد كه ممكن است تناوب و شدت حملات برآمريكايی‌ها را بيشتر كند.

اما دو حمله نا موفق اخير همچنان اين سوال را هم مطرح كرده كه آيا واقعا اين گروهها قدرت "انتقام سخت" را دارند يا حتى آيا از حمايتى جدى براى چنين كارى برخودارند يا نه؟

پهپادهايى كه در دو روز اخير استفاده شده به گفته برخی از كارشناسان نظامى "ساخت ايرانند". در عین حال هنوز تصويرى روشنى از اينكه آيا دستور حمله نیز از تهران مى آيد يا صرفا از اتاق فرماندهان اين گروه و آن گروه شبه نظامى، وجود ندارد.