پس از روزها حدس و گمان، نظامیان روسیه حمله گسترده‌ای را به خاک اوکراین آغاز کرده‌اند و مراکز نظامی اطراف شهرهای بزرگ را هدف قرار داده‌اند.

کاروان‌های نظامی نیروها و تانک‌های روسیه از همه سو وارد اوکراین شده‌اند.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه که نیروهایش وارد خاک اوکراین شده‌اند گفته است روسیه قصد اشغال اوکراین را ندارد. آقای پوتین در سال ۲۰۱۴ کریمه را به خاک خود ضمیمه کرد و چند روز پیش جدایی دو منطقه دونتسک و لوهانسک از اوکراین را به رسمیت شناخت.

نیروهای روسیه اکنون در این دو منطقه تحت کنترل شورشیان که در کانون درگیری‌ها بودند، حضور دارند.

آقای پوتین گفته است مسکو این دو منطقه را به عنوان کشورهای مستقل به رسمیت می‌شناسد.

درباره دونتسک و لوهانسک چه می‌دانیم؟

جدایی‌طلبان در سال ۲۰۱۴ کنترل بخش وسیعی از هر دو منطقه را به دست گرفتند. از آن زمان تا کنون شورشیان در همسایگی روسیه اعلام کردند جمهوری خلق دونتسک و جمهوری خلق لوهانسک را تشکیل می‌دهند.

اما این دو منطقه کاملا از نظر مالی و نظامی به روسیه وابسته هستند. اوکراین از این دو منطقه به عنوان "سرزمین‌های موقتا اشغال شده" یاد کرده، همانطور که کریمه را اینطور توصیف می‌کند. روسیه در سال ۲۰۱۴ به کریمه حمله و آن را ضمیمه خاک خود کرد.

دنیس پوشیلین، در دونتسک، و لئونید پاسچنیک، در لوهانسک هر دو با حمایت روسیه در انتخابات سال ۲۰۱۸ به رهبری این دو جمهوری‌ خودخوانده رسیدند. انتخاباتی که جامعه بین‌الملل آن را به رسمیت نشناخت. هر دو سیاستمدار خواستار پیوستن سرزمین تحت فرمانروایی خود به روسیه بوده‌اند.

دونتسک و لوهانسک روی نقشه کجا هستند؟

دو منطقه جدا شده بخشی از حوضه آبریز رودخانه دونباس هستند و اکنون یک آموزه مشترک به عنوان "دکترین دونباس روسی" دارند که تمام منطقه را به عنوان سرزمین روسی می‌بیند.

اما سازمان ملل این دو منطقه را به عنوان سرزمین‌های متعلق به اوکراین به رسمیت می‌شناسد.

دونتسک چگونه جایی است؟

دونتسک در نیمه دوم قرن ۱۹ میلادی، مرکز معادن زغال سنگ بود. ابتدا به خاطر یک تاجر اهل ولز به نام جان هیوز که یک کارخانه فولاد و چند معدن زغال سنگ در منطقه راه انداخت، یوزوفکا یا یوزیفکا خوانده می‌شد.

در دوره اتحاد جماهیر شوروی فعالیت‌های فولادسازی گسترش یافت و بسیاری از کارگران روسی‌زبان برای کار در معادن زغال سنگ و کارخانه‌ها به آنجا اعزام شدند.

شهر در سال ۱۹۲۴ استالین، سال ۱۹۲۹ استالینو، و در نهایت در سال ۱۹۶۱ دونتسک نامگذاری شد.

در لوهانسک و دونتسک چه اتفاقاتی در جریان بوده؟

با فروپاشی جماهیر شوروی در دهه ۱۹۹۰، لوهانسک و دونتسک بخشی از اوکراین مستقل شدند. اما ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه، اوکراین را ساخته شوروی می‌داند و نوشته است که روس‌ها و اوکراینی‌ها را "یک ملت" می‌‌بیند.

در سال ۲۰۱۴ نزاع خشونت‌آمیز میان شورشیان مورد حمایت روسیه و ملی‌گراهایی اوکراینی باعث افزایش تنش‌ها در منطقه شد.

به گفته ناتالیا سیولیوا، پژوهشگر موسسه تحلیل سیاست اروپا در واشنگتن، مناطق تحت کنترل شورشیان به تدریج از بقیه اوکراین جدا افتادند و از لحاظ فرهنگی، اقتصادی و سیاسی با روسیه یکپارچه شدند.

با اینکه این مناطق رسما جزو روسیه نیستند، برآورد می‌شود که ۷۵۰ هزار نفر از شهروندان دونباس، پاسپورت روسی دارند و می‌توانند در انتخابات روسیه شرکت کنند. آنها از حقوق بازنشستگی و تامین اجتماعی روسیه برخوردارند و آسان‌تر می‌توانند در روسیه کار کنند.

گرچه بسیاری از مردم آنجا احساس می‌کنند به روسیه وابسته هستند، افرادی هم هستند که خود را متعلق به اوکراین می‌دانند.

لودمیلا، زن ۶۱ ساله مقیم شهر اسلاویانسک در دونتسک،‌ به بی‌بی‌سی گفت: "آنها به صورت غیرقانونی زمین‌مان را گرفتند. نمی‌دانم چرا او (پوتین) چنین سیاستی را در پیش گرفته است."

اما شهروند دیگری که نامش را به ما نگفت، تاکید که فکر می‌کند الان وقت تغییر است: "بالاخره یک نفر باید تصمیم بگیرد. چه این‌طرفی چه آن طرفی. بلکه یک تغییری اتفاق بیفتد. من امیدوارم برای طرف ما وضعیت بهتر شود."

روابط با اوکراین چگونه است؟

اما از آن طرف برای شهروندان دونباس سخت‌تر است که برای درمان یا امور تامین اجتماعی به اوکراین سفر کنند.

در جریان مناقشات سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ رفت‌ و آمد بین دو منطقه و بقیه اوکراین کاهش یافت و بعد از آن هم به دنبال همه‌گیری کرونا و بسته شدن مرزها، همچنان به همان صورت ماند. اخیرا عبور و مرور از مرز افزایش یافته اما باز هم نسبت به قبل کم‌تر است.

ناتالیا سیولیوا می‌گوید: "ادغام سیاسی با روسیه و تلاش سنجیده دست به دست هم داده تا بیگانگی فرهنگی از اوکراین، امری ناگزیر باشد."

هر دو منطقه در سال ۲۰۲۰ زبان اوکراینی را به عنوان زبان رسمی منسوخ کردند و فقط زبان روسی را به رسمیت شناختند. مدرسه‌ها هم تدریس زبان و تاریخ اوکراینی را متوقف کرده‌اند.

خانم سیولیوا توضیح می‌دهد: "در نتیجه این تغییرات، کودکانی که کمی قبل یا در دوره درگیری‌ها به دنیا آمدند، هیچ حسی به هویت اوکراینی خود ندارند (مگر آنکه به طور خصوصی از طریق خانواده این حس به آنها منتقل شده باشد)."

اما ولادیمیر پوتین، چشم‌انداز بلندمدت خود برای این دو منطقه را اعلام نکرده و تا همین هفته استقلال آنها را به رسمیت نشناخته بود.

بعد از به رسمیت شناختن این دو منطقه، پوتین ارتش خود را در قالب "ماموریت حفظ صلح" به دونتسک و لوهانسک فرستاد.

مشخص نیست نیروهای حاضر در این منطقه تا کجا دست به پیشروی خواهند زد. ممکن است رهبران شورشیان سعی کنند قلمرو تحت فرماندهی خود را به خارج از مرزهای فعلی دونتسک و لوهانسک گسترش دهند.