نمایندگان مجلس یازدهم از یک سو به دنبال ایجاد محدودیت در اینترنت و فضای‌ مجازی‌اند و از سوی دیگر برای افرادی که بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده در اینستاگرام دارند، مالیات تعیین می‌کنند.

در روزهای گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه وزارت ارشاد ۲۶۰ چهره شناخته‌شده اینستاگرامی را برای گرفتن مالیات به سازمان امور مالیاتی معرفی کرده است. به گفته محمد مسیحی، معاون سازمان امور مالیاتی، خود این سازمان نزدیک به یک هزار نفر فعال اینستاگرامی را شناسایی کرده است. با تصمیم مجلس، همه این افراد موظف‌اند مالیات پرداخت کنند؛ اما سازوکاری که بر اساس آن میزان «مالیات چهره‌های فضای مجازی (اینفلوئنسرها)» تعیین می‌شود، مشخص نیست.

به موجب طرحی که اسفند ۱۳۹۹ در مجلس، تصویب شد، هنرمندان دارای درآمد سالیانه بالای ۲۰۰ میلیون تومان و چهره‌های اینستاگرامی به پرداخت مالیات موظف شدند. در پی این مصوبه، سازمان امور مالیاتی برای اخذ مالیات از چهره‌های اینستاگرامی اقدام کرد.

پیش‌تر محسن فینی‌زاده، مدیر مرکز پژوهشی «بتا»، مدعی شده بود که درآمد چهره‌های اینستاگرامی از تبلیغات سالانه حدود ۷۰۰ تا یک هزار میلیارد تومان است. طبق ادعای او، درآمد سازمان صداوسیما از محل تبلیغات از برخی چهره‌های اینستاگرامی کمتر است.

جمهوری اسلامی ایران در عین‌ حال که برنامه خود برای مسدود کردن رسانه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام را پیش می‌برد، به سهم‌خواهی از پولی که در این فضا در گردش است نیز می‌اندیشد و به همین دلیل قصد دارد از هر فردی که بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده دارد، مالیات بگیرد. قرار است به‌زودی نام افرادی که مشمول مالیات شده‌اند، اعلام شود؛ اما وزارت ارشاد و سازمان امور مالیاتی توضیح نداده‌اند که ردیابی مالی چهره‌های اینستاگرامی چگونه انجام می‌شود.

روزنامه هفت صبح در گزارشی راجع‌به این موضوع، نوشت: «آیا سازمان مالیاتی صفحات این اینفلوئنسرها را با دقت زیر نظر می‌گیرد؟ ‌تک‌تک استوری‌ها و پست‌ها؟ تقریبا کار غیرممکنی است؛ چرا که استوری‌ها بعد از ۲۴ ساعت محو خواهند شد؛ اما اگر این مرحله بر فرض محال دقیق انجام شود، آن‌گاه ماموران مالیاتی می‌توانند به سراغ کارفرماها و شرکت‌هایی بروند که به اینفلوئنسرها آگهی داده‌اند. می‌توانند به سراغ سفارش‌دهنده‌ها بروند و اصل قراردادها را طلب کنند. اینجا پیچ اصلی ماجرا است.»

این گزارش می‌افزاید: «در صورت دسترسی به قرارداد میان کارفرما و اینفلوئنسر، به‌احتمال‌زیاد این کارفرما است که باید رقم مالیات را به مبلغ قرارداد اضافه کند. مثل همان اتفاقی که در قراردادهای برخی هنرپیشه‌ها و فوتبالیست‌ها افتاد و این خود یک جنجال جدید به‌وجود خواهد آورد.»

به گفته معاون سازمان امور مالیاتی، سازمان‌هایی مانند معاونت علمی و فناوری رئیس‌ جمهوری، وزارت ارشاد، صداوسیما، نیروی انتظامی و پلیس امنیت اقتصادی برای شناسایی چهر‌ه‌های اینستاگرامی و اموال آنان به این سازمان کمک می‌کنند. به‌ عبارت‌ دیگر، برای این‌که دولت از درآمدهای حاصل از اینستاگرام بی‌نصیب نماند، چندین وزارتخانه و سازمان دولتی بسیج خواهند شد تا چهره‌های اینستاگرامی و منابع مالی آنان را شناسایی کنند.

در سال‌های گذشته، بسیاری از صاحبان کالاها و فعالیت‌های اقتصادی، به صداوسیما تبلیغ می‌دادند؛ اما در سال‌های اخیر، این سازمان اعتبار خود نزد مردم ایران را تا حدود زیادی از دست داد و مخاطبان آن ریزش کرد و هم‌زمان، صفحه‌های اجتماعی برخی چهره‌های ورزشی و هنری به محلی برای اطلاع‌رسانی و تبلیغ کالاها و فعالیت‌های اقتصادی تبدیل شد.