● زنان

حوادث بعد از انتخابات و حضور چشمگیر زنان در این اعتراضات باعث شکل گیری یک سلسله مباحث در میان فعالین جنبش زنان شد. در این مباحث هر یک از این فعالان چه در داخل ایران و چه خارج از ایران سعی کرده بودند با توجه به تجربیات خود و درکشان از جنبش زنان و مطالبات آن، رابطه این جنبش با مناسبات قدرت و همچنین رابطه این جنبش با دیگر جنبش های اجتماعی به این سوال مهم و کلیدی پاسخ دهند که وظایف اصلی پیش روی این جنبش کدامند؟ و با توجه به فضای جدید در عرصه سیاست و گسترش سرکوب چه راهکارهایی میتواند این جنبش را...

ما آگاهیم، زنده ایم، نفس می کشیم، فکر می کنیم و به تلاشمان برای آزادی و برابری ادامه می دهیم. نمی خواهیم عید قربان برایمان بگیرند و تکه هایی از گوشت تن آزده مان را در کوچه های تبعید میان دلسوخته گان و رانده شدگان از میهن تقسیم کنند. می توانیم پاره های تن مان را جمع و جور کنیم و با آب دهان هم که شده به هم بچسبانیم، سر پا بایستیم و مثل گذشته...

ما در جنبش زنان با مسائل و پرسشهای زيادی روبرو هستيم، بخصوص ديدگاه های انحرافی با اشاعه نظراتی که مردها را عامل همه مشکلات زنان جلوه می دهنددر امر اتحاد مبارزاتی زن و مرد بر عليه وضع ستم بار کنونی مانع می تراشند به همين دليل هم از طريق ايميل و ارتباطات مختلف از ما می خواهند که نظرمان را در اين رابطه بيشتر توضيح بدهيم که راه درست مبارزه با اين همه ظلم و ستمی که به زنان ميشود، چيست؟

این زنان برای استیفای حقوق از دست رفته­ی خود می کوشند تا انتقام شان را از مردان هوس باز و ثروتمند بگیرند. در جامعه­ای که صاحبان قدرت، در صدد صدور مجوز قانونی برای تمتع بیش­تر مردان خانواده از زنان جامعه است؛ میلانی در این فیلم زنانی را به تصویر کشیده که هر یک قربانی سوء استفاده ی پدر، برادر یا همسر خود می شوند و تجاوز، سقط جنین و تنهایی را تجربه می کنند؛ در حالی که قوانین و هر آن چه که زندگی این زنان را به محاق برده، برایشان بی اعتبار می شود، حکم صادر می‌کنند و مجری قانونی که خود تدوین کرده اند،

حقوق زنان ، حقوق بشر خوانده میشود و رعایت حقوق زنان از شاخص های توسعه کشورها به شمار می آید ، در سالهای اخیر موضوع زنان و جنبش برابری خواهی زنان ، توجه بسیاری از پژوهشگران و نهادهای توسعه اجتماعی بین المللی را به خود جلب کرده است ، بالا رفتن میزان سواد زنان و حضور بیشتر آنها در صحنه اجتماع و نیز مبارزات سیاسی لزوم توجه و شناخت زوایای کامل مسئله زن و جنبش زنان را برای همه گرایشهای سیاسی و از جمله حرکت ملی – دمکراتیک آزربایجان ضروری ساخته است.

نگاهي به قانون خانواده مراكش (قانون مداونه):كشورهاي اسلامي تنها كشورهايي نيستند كه با چالش برابري طلبي فعالان حقوق زن دست و پنجه نرم مي كنند، كه اساسا تلاش هاي اوليه براي برابري زن و مرد ريشه در طرح مطالبات و پيگيري هاي بي وفقه فعالان زن در اروپا و آمريكا دارد؛ اما هم اكنون يكي از مهمترين گروه هايي اند كه در معرض بيشترين انتقادها از سوي فعالان حقوق زن و حقوق بشر و يا جامعه بين المللي نسبت به قوانين و مقررات و يا سياست گذاري اين كشورها در خصوص رفتار با زنان قرار گرفته اند.

به باور من، ما تاریخ رنج و درد و خشونت را تکرار می کنیم، چون هیچگاه خاطراتمان، مستند نشده، بازگو نشده و درد و رنج قربانیان خشونت، به رسمیت شناخته نشده است. از این رو، می خواهم این مبلغ را تقدیم کنم به پروژه ای که بتواند گوشه ای از درد و رنج زنان سرزمینم را در یکی از تاریک ترین دورانها از نظر نقض حقوق بشر، یعنی دهه 57-67 را مستند کند.

پژوهش پیرامون سرآغاز و پیشینه حضور زنان در عرصه ادبیات داستانى و نقش آنان در توسعه و تكامل این گستره از ادبیات و نیز تأثیرى كه شعر و داستان و رُمانِ شاعران و نویسندگان زن بر فرایند مبارزات اجتماعى و كوشش‏هاى زنان در جهت احقاق حقوق انسانی‌شان داشته است، از جمله مباحثى است كه می‌تواند موضوع یكى از جالب‏ترین تحقیقات دانشگاهى قرار گیرد.

طی سال های اخیر، وزارت بهداشت استان کبک برای زنان مسلمان نقاب دار تسهیلاتی فراهم می کرد تا کارمندان زن این وزارتخانه از آن ها عکس بگیرند. اما بر اساس تصمیم کمیسیون حقوق بشر کبک مبنی بر ملزم نبودن وزارت بهداشت استان به این کار، دادگاه ، سیاست ارائه خدمات ویژه به زنان مسلمان روبنده پوش را ممنوع کرد. پارلمان محلی کبک، روز چهارشنبه، با تصویب قانونی، بانوان مسلمان روبنده پوش را موظف کرد، هنگام استفاده از امکانات دولتی، صورت خود را باز کنند.

پادشاهی که با سحر کلام و داستانهای شبانه یک زن به آگاهی میرسد.انگار اسطوره شهرزاد به سرنوشت تک تک زنان سرزمینمان سایه افکنده است. به سرش زده باد، دهان گنجشکان را می گیرند تا آواز نخوانند(1) در زمانه ای که نداها و ترانه ها را خاموش می کنند سحر نوشتار زنان غوغا میکند!

فعالین حقوق زن در آذربایجان بایستی همواره شرایط متفاوت خویش را در نظر بگیرند چرا که آذربایجان در دام شوونیسم فارس و شوونیسم مردانه بیش ازپیش از حذف فرهنگ و سنت خود رنج می برد و این دو شوونیسم هم چون مانعی در مقابل جنبش زنان قد علم کرده اند تا این فعالان نتوانند برای پیشینه ی تاریخی محتوای حرکت خود از این فرهنگ استفاده نمایند و نیز الگوها و نماد های مرد سالاری ستیزانه ی این مرز و بوم را به نسل جدید منتقل کنند.

نوجود علی دختری است که در سن 9 سالگی با مردی که سه برابر خودش سن داشت ازدواج کرد و یک سال بعد با گرفتن طلاق از او در یمن تاریخ ساز شد.

زمانی که رانا جلیل زن ۳۸ ساله عراقی سال گذشته شوهر خود را در انفجاری در بغداد از دست داد هرگز نمی توانست تصور کند که روزی برای تامین غذای فرزندانش به تن فروشی رو خواهد آورد. به گزارش عصر ایران (asriran.com) به نقل از شبکه خبری الجزیره، رانا مادر چهار فرزند به دنبال کار می گشت اما فرصت های شغلی در عراق از زمان هجوم آمریکا کاهش یافته بود.

بهار در راه است و هنوز بهاره و عاطفه و شیوا و بیش از چهل زن در زندان هستند:شیوا نظرآهاری، محبوبه کرمی، آذر منصوری، هنگامه شهیدی، بهاره هدایت، تارا سپهری فر، بدرالسادات مفیدی، مهدیه گلرو، نیلوفر لاری پور، مریم ضیاء، مرجان صفری، درسا سبحانی، ژینوس سبحانی، سوسن محمدخانی غیاثوند، زینب جلالیان، شیرین علم هولی، فرزانه زینالی، پروین جوادزاده، زهرا جباری، کبری زاغه دوست، عاطفه نبوی، شبنم مددزاده، نازنین فرزان جو، ماه فرید منصوریان، عالیه اقدام دوست، مریم کریمی، سحر قاسمی نژاد، گلناز توسلی...

پدیده دردناک خشونت علیه زنان که در ابعاد گوناگون جسمانی و روانی در سراسر جهان سلا‌مت جسم و روان زنان را به خطر می‌اندازد و حقوق انسانی آنها را مورد تجاوز قرار می‌دهد در گسترده‌ترین نوع خود علیه زنان است که غالبا توسط نزدیک‌ترین افراد زندگی زن یعنی شوهر به‌وقوع می‌پیوندد.

زنی بسیار جوان که کودکی را در اغوش داشتو به شدت گریه می کرد به ماموری گفت:یک هفته است به اینجا می ایم ولی هنوز کسی جوابم را نداده.در انتهای راهرو نیمه طویل دادگاه چشمم به زنی افتاد که تنها ایستاده بود...در چشمان روشنش غم نهفته ای بیداد می کرد,پیشش رفتم نمی دانستم چگونه باید شروع کنم با غم لبخندی زد و پر سید برای طلاق امدی؟ اول راهی یا مثل من...؟

دکتر نـاهيـد تـوسـلي، نویسنده، پژوهشگر و فعال امور زنان است. وی صاحب امتیاز، مدیر مسئول و سردبیر نافه (نشریه ادبی، فرهنگی و هنری) بوده و دارای دكتراي فرهنگ و زبان‌هاي باستاني است. در زیر شرح مصاحبه دکتر ناهید توسلی با سایت «تا قانون برابر خانواده» در ارتباط با «لایحه حمایت از خانواده آمده است.

سرکوب باعث شد که ساختارجنبش زنان که پیش از این حالت شبکه ای داشته و کمپین محور بود دچار نوعی انفجار و خرد شدن آن به گروه های کوچک شود.» او می افزاید: «‌سرکوبگران پروژه گسترده ای را برای انهدام جامعه مدنی که از نظر آنها سازماندهندگان اصلی جنبش سبز بودند از همان شب نخست کودتای انتخاباتی شروع کردند و تا به امروز ادامه داده اند.»

روز جهانی زن بار ديگر از راه رسيد و به انگيزه اين روز به ديدن چهار زن ايرانی در خارج از کشور رفتم که هر يک به نحوی از آنها توانسته اند در طول مهاجرت ناخواسته شان، نام و شهرتی برای خود دست و پا کنند. شيرين نشاط ، هنرمندی است که در ابتدا با انتشار عکس هايی به نام «زنان خدا» به شهرت رسيد. پس از آن فيلم های کوتاه ويديوی ساخت و سرانجام نيز به سينما راه يافت. نخستين فيلم بلند او «زنان بدون مردان» نام دارد. اين فيلم سينمايی در آخرين جشنواره جهانی در شهر ونيز به دريافت جايزه شير نقره ای نائل شد.

شادی صدر جایزه بین المللی شجاعت زنان را به شیوا نظرآهاری اهداء کرد تا جهان شاهد جای خالی او و دیگر آزادیخواهان باشد

براین اساس است که به باور من،کمپین یک میلیون امضا در واقع دوره تمرین جنبش سبز بوده و امروز جنبش سبز در زمینی بازی می کند که پیش از آن اعضای کمپین یک میلیون امضا خط کشی و مرزهای آن را کشیده بودند.

به مناسبت 8 مارس، روز جهانی زن، مطلبی از گرهارد آمنت در نشریه آلمانی زبان نویه تسورشر تسایتونگ منتشر شده که حاوی چند نکته جالب است. با اینکه نظرات عقب مانده ی نویسنده، بخش عمده این مقاله را تشکیل میدهد، ولی دو سه نکته ای که او در انتقاد به فمینیسم بیان کرده، قابل تامل است. از نظر نویسنده در دوران کنونی، فمینیسم دنیا را به دو قطب زنان قربانی و مردان گناهکار تقسیم میکند و به جای اینکه به دنبال راه حلی برای نزدیکی زنان و مردان باشد، تضاد بین جنسیت ها را آشتی ناپذیر جلوه میدهد.

نظام جمهوری اسلامی به‌خوبی دریافته‌است که عمر و بقای رژیمش بستگی به حذف و سرکوب، تبعیض و نابرابری ، حجاب و آپارتاید جنسیتی نسبت به زنان دارد و به همین دلیل است که نوک پیکان حمله علیه زنان صورت گرفته‌است. ولی زنان حجاب تحمیلی 31 ساله را خود تعریف‌کردند، با مانتوهای کوتاه، لباسهای رنگین، موهای نیمه پوشیده، آرایشهای غلیظ و لباسهای رنگی بزرگترین نه را به تحمیل اجباری حجاب گفتند.

انسان مذکر (مرد)، مقصود فرهنگ مردسالارانه ایست که بر فکر و فرهنگ وی طی قرون اعصار نفوذ کرده و خود را در قدرقدرتی، خود بزرگ بینی، سیطره طلبی و برتری جویی اش توضیح میدهد. فرهنگی که مرد در تکوین تاریخ حیات انسان آن را با تکیه بر عنصر قدرت فیزیکی و در واقع زوری تاریخا برآمده از ساختار بیولوژیک وی، شکل داده و آن را به انحای مختلف و در دوره های متفاوت بازتولید کرده است.

در اين نوشته قصد دارم تا پزسشی عملی را مطرح کنم که سال ها ست ذهن بسياری را بخود مشغول کرده: آيا بالاخره زنان ايران روزی را انتخاب خواهند کرد تا اعلام کنند که ديگر به حجاب اجباری تن نخواهند داد؟ منظورم اين است که همه مي دانيم، مثلاً در زمان رضا شاه، چگونه روز کشف حجاب انتخاب شد. آيا زنان ايران بايد منتظر شوند که يک رژيم سکولار بر سر کار آيد و بعد روزی را برای پايان دادن به حجاب اجباری مشخص کند؟ شايد در همان روز آغاز حکومت سکولار؟

جُز خواری و ستم نگزید از برای زن.....نا مردتر خُدای نبود از خُدای زن......تا بنگرد که حالِ زن از او چه گونه است، ای کاش می نشست دمی خود به جای زن......عیسای او چرا پسر آمد، نه دختری.....تا بندِ بندگی بگشاید ز پای زن؟! یا از چه رو پیمبر ِ زن زو نیامده ست:........تا زن شناس باشد و درد آشنای زن؟!

جنبش زنان تاحدی که براین افزوده ها و پتانسیل های بالقوه وبالفعل خود-امری که فعلیت یافتن آنها مستلزم تلاش وافری است- تأکید کند و تاحدی که آنها را درجنبش عمومی تسری بدهد،به همان اندازه به مثابه یک جنبش رهائی بخش ودرنقش یک سوژه کنشگر برای ایجاد یک شهروند واقعا برابرو جهانی تأثیرگذارباشد.

اسطوره ها و روانشناسی یونگ بر این باورند كه انسان ازلی، نر- ماده یعنی دو جنسی بوده است. افلاطون در رساله‌ی ضیافت می‌گوید: خدایان نخست انسان را به صورت كره‌ آفریدند كه دو جنسیت داشت. سپس آن را به دو نیم كردند بطوری كه هر نیمه‌ی زنی از نیمه‌ی مردش جدا افتاد ، از این رو است كه هر انسانی به دنبال نیمه‌ی گمشده‌ی خود سرگردان است و چون به زنی یا مردی بر می‌خورد ، می‌پندارد كه نیمه‌ی گمشده‌ی اوست در حالیكه نیمه گمشده هر انسان درون خود اوست.

تبعیض علیه زنان در ایران در همۀ عرصه های زندگی به چشم می خورد. از جمله در ایران تنها حدود ۸ درصد مشاغل مدیریتی در کشور به زنان اختصاص یافته است. ایران در حالی از تبعیض جنسیتی علی الخصوص در رده های بالای تصمیم گیری و مدیریتی رنج می برد که در کشورهای پیشرفته مثل سوئد زنان نیمی از مشاغل پارلمانی و دولتی را به خود اختصاص داده اند. لیست ارائه شدۀ کاندیداهای حضور در پارلمان یک در میان زن و مرد است؛ سخنگوی پارلمان یک خانم است و زنان بیشتر در کمیته های امور خارجه، عدالت و بیمۀ اجتماعی حضور دارند.

در چند ماهی که از انتخابات دوره دهم میگذرد ، زنان نیز همچون دیگر فعالان مدنی از گزند حاکمیتِ سرسخت در برابر انتقاد و اعتراض در امان نبودند. هم اکنون بیش از 35 فعال و روزنامه نگار زن در زندان بسر میبرند که بدیهی است این آمارِ همه زنان دربند نیست.

دارم از فستیوال فیلم زنان (.Women Inc) برمی گردم که از 1 تا 6 مارس در آمستردام برگزار شد: یک بار دیگر، فیلم “زنان در کفن” را با مخاطبانی متفاوت دیدم. فضای جشنواره، جشن زنان بود به تمام معنی کلمه. همه زنان فعال هلندی آنجا بودند،

8 مارس امسال پیامی با خود دارد، این بار دیگر گل سرخی، یا هدیه ای و یا معاف بودن از نگرانی شام شبی مرا راضی نمیکند، حمام میخواهم بشویم بدن زندانی ام را، بشویم سرم را با شامپویی تازه تا موهایم را آفتاب بدهم، سینی پر از شیرینی و آهنگی دلنشین در کنار مرد همراهم. قرار ما سال دیگر 8 مارس در ایرانم که اگر زندانم هم باشد باز دوستش دارم.

روز جهانی زن به تاریخ 08.03.1908 بازمیگردد. در آن زمان ، کارگران کارخانه نساجی نخ در نیویورک دست به اعتصاب زدند تا به تقاضای بهتر شدن زندگی و شرایط کاری آنان پاسخ داده شود. اما صاحبان و سرپرستان کارخانه ها زنان را در کارخانه برای جلوگیری از تماس و همبستگی با کارکنان دیگر زندانی کردند که ناگهان آتشی برخاست و 129 کارگر زن در آتش سوختند.

در این سه دهه، همه فعالان حقوق زن طعم زندان، اهانت، محدودیت و آوارگی را چشیده اند. هم اکنون نمادهایی از زنان دلاور ایرانی که جذب جنبش ملی و اعتراضی شده اند در زندانها به سر می‌برند. جمعی که به صورت ظاهر آزاد شده اند، یا کشور را ترک کرده و به آوارگان پیوسته اند یا زیر تیغ وثیقه‌های هنگفت سکوت کرده و نمی توانند آن مصیبت‌هایی را که بر آنها گذشته و می گذرد شرح بدهند. کم نیستند زنان فعال در حوزه های اجتماعی که پیاپی به نهادهایی مانند وزارت اطلاعات و دادگاههای انقلاب احضار شده و...

به نظر مي رسد دولت به جاي حل مشكلاتي نظير كاهش تورم و آسيب هاي اجتماعي به پاك كردن صورت مسئله پرداخته است و صرفا تعدد زوجات را به عنوان راه حلي براي كاهش آسيب هاي اجتماعي آن هم در يد اختيار مردان مي داند. هنگامي كه ازدواج موقت هيچ منع قانوني براي مردان ندارد و حتي مخالفت هاي شديدي با ثبت آن مي شود و در نتيجه مشكلاتي مانند كودكان ناشي از اين ازدواج ناديده گرفته مي شود، ديگر چه نيازي به تسهيل شرايط براي ازدواج مجدد مردان وجود داشت؟