چرا ایران حاضر به بازرسی کامل از پارچین نمی‌شود؟

نصرت واحدی، کارشناس فیزیک اتمی و استاد پیشین دانشگاه مونیخ، در گفت‌وگو با رادیو فردا می‌گوید که دلیل خودداری مقام‌های ایرانی از موافقت با بازرسی ماموران آژانس از پایگاه نظامی پارچین، می‌تواند، نشانه‌ای از انجام آزمایش انفجاری در این پایگاه باشد.

نصرت واحدی: این که جمهوری اسلامی از آغاز، از سال ۲۰۰۰، در پی تهیه تسلیحات اتمی بوده، کسی نمی‌تواند شک کند. صرف نظر از این که غنی‌سازی اورانیوم در ایران ابعاد بسیار وسیعی پیدا کرد، که در نوع خودش برای ایران بی‌نظیر است.

مسئله اساسی یک سلاح اتمی، آن فتیله‌ای است که باید بمب را منفجر کند و آن فتیله هم دارای یک سری ابزار خاصی است. ایران آن ابزار خاص را هم باید بخرد برای اینکه رآکتور قوی برای تهیه آن ابزار ندارد.

یکی از موادی که برای آن فتیله بمب، ایران به آن نیاز دارد پولونیوم است و یکی هم برلیوم است و جمهوری اسلامی تا به حال چندین مرتبه به دنبال تهیه این دو ماده بوده‌است. این نکته اول است.

نکته دوم این است که واضح است که برای تهیه فتیله احتیاج به یک میدان وسیعی ندارید. یعنی یک چیزی را نمی‌خواهید منفجر کنید. اول می‌خواهید آن فتیله را آماده کنید که آن فتیله سبب انفجار بمب اتمی شود و آن را در هر حال اینها می‌توانند در پارچین انجام دهند و اگر در پارچین چنین کاری کنند مثلاً‌ پولونیوم و برلیوم را برای این کار به کار ببرند، برلیوم مهم نیست. ولی این پولونیوم اثر دارد و نمی‌توانند به این زودی آن را پاک کنند.

به این دلیل هم اینها به هیچ وجه حاضر نخواهند شد که در پارچین کسی بیاید و آنجا را بازرسی کند و از همه مهم‌تر این رآکتور اراک را که بنده خیلی باهاش موافق هستم برای اینکه از ابزار بسیار خوب برای تحقیقات روی مواد برای ایران است می‌تواند اگر کار کند و یک چنین وسایلی را هم برای جمهوری اسلامی فراهم کند.

آقای واحدی، رآکتور آب سنگین اراک که فرمودید می‌تواند وسیله تحقیقات گسترده قرار گیرد لطفاً‌ به موارد تحقیقی‌اش اشاره کنید و همینطور بگویید چگونه می‌شود موارد غیرنظامی را از ابعاد نظامی آن تفکیک کرد؟

این رآکتور از نظر قدرت یکی از بزرگترین رآکتورهای دنیا است  «۱۰ به قوه ۱۳ نوترون» تولید می‌کند در واحد حجم. یعنی ما دارای وسیله‌ای هستیم که می‌توانیم روی مواد آزمایش کنیم، تحقیق کنیم. به خصوص در بسیاری  از فلزات مثلاً لوله‌هایی که شما به کار می‌برید نفت و گاز از یک منطقه به منطقه دیگری ببرید، روی این فلزات بسیار خوب می‌شود در این رآکتور کار کرد، بررسی کرد و از همه مهم‌تر امکان این هست که بیاییم و جلوگیری کنیم که مثلاً پولونیوم در آنجا به وجود نیاید. اینها را می‌شود کنترل کرد.