آمریکا و عربستان سعودی، هر روز دورتر از دیروز

 روزی روزگاری شاهزاده جین پوش سعودی پیاده و قدم زنان به سمت کاخ سفید راه می افتاد و فارغ از تشریفات و پروتکل های معمول، به دیدار رئیس ایالات متحده یعنی جورج بوش پسر می رفت و عکس های آن هم منتشر می شد. شاهزاده بندر بن سطان در دیداری دوستانه در مقابل بوش بر روی دسته کاناپه نشسته.

اما حالا همه چیز در حال تمام شدن است. اعضای کنگره آمریکا در دو مجلس سنا و نمایندگان از هر دو حزب دموکرات و جمهوری خواه با رای قاطع و شبه مطلق به طرح "عدالت برای حامیان تروریسم" با اقدامی بی سابقه، وتوی اوباما برای این طرح را لغو می کنند و به محاکمه و مجازات دولت عربستان سعودی رای می دهند تا یک بمب بزرگ و بی سابقه در روابط تاریخی و چند ده ساله و استراتژیک میان واشنگتن - ریاض را منفجر کنند.

بمبی که نه تنها منافع سعودی ها در آمریکا را مورد هدف قرار می دهد بلکه نشانه دیگری است از جدا شدن راه این دو رفیق قدیمی. زمان جدایی فرارسیده است. آمریکایی ها از چند سال قبل این موضوع را درک کرده اند و گام به گام در این مسیر قدم بر می دارند اما سعودی ها حاضر به پذیرش آن نیستند و به قول ظریف وزیر خارجه ایران "به آب و آتش می زنند" تا این جدایی اتفاق نیافتد اما واقعیت ها تغییر نمی کند.

تا سال ۲۰۳۰ دو اتفاق مهم جهانی روی می دهد و در نتیجه آنها رابطه کنونی ریاض - واشنگتن را تغییر می دهد.

پیش بینی ها می گویند اولا: چین با عبور از آمریکا، به بزرگترین اقتصاد جهان تبدیل می شود. بزرگترین اقتصاد جهان یعنی بیشترین مصرف نفت جهان یعنی همان صفتی که آمریکا هم اکنون دارد و قرار است به چین واگذار شود. هم اکنون واردات نفت خام توسط چین از امریکا پیشی گرفته و در جایگاه اول جهان قرار دارد.

ثانیا: آمریکا تا سال ۲۰۳۰ میلادی نه تنها واردات نفت خام را متوقف می کند بلکه با استفاده از منابع نفتی اش و در راس انها تولید نفت پرهزینه ماسه ای (نفت شل) خود به یک صادرکننده بزرگ و تمام عیار نفت خام تبدیل خواهد شد.

هم اکنون نفت خام بزرگترین و ارزان ترین و مهمترین سوخت جهان است.

در نتیجه این تحولات:

- آمریکا دیگر به نفت عربستان سعودی نیازی نخواهد داشت

- رابطه عربستان سعودی و آمریکا از "بزرگترین تولیدکننده نفت خام جهان - بزرگترین مصرف کننده نفت خام جهان" به "تولیدکننده - تولیدکننده" تغییر خواهد کرد. این یعنی اینکه آنها به رقیب یکدیگر تبدیل خواهند شد

- چین به اولویت اول آمریکا تبدیل شده و توجه و تمرکز آمریکایی ها از خاورمیانه و خلیچ فارس به چین و به ویژه دریای چین جنوبی منتقل می شود.

سعودی ها تلاش می کنند جلوی این روند را بگیرند. از کاهش ارادی قیمت نفت برای بیرون راندن تولیدکنندگان نفتی آمریکا (به ویژه تولیدکننده نفت ماسه ای یا شل) تا خریدهای فوق کلان نظامی از آمریکا با هدف تقویت وابستگی و ارتباط میان دو کشور.

کنگره آمریکا (پارلمان) مصوبه قبلی اش را درباره حق قربانیان حملات ۱۱ سپتامبر برای شکایت از دولت عربستان سعودی و مطالبه غرامت را با تعداد رای بیش از دوسوم تایید کرد تا وتوی اوباما را لغو کند و این طرح در مسیر تبدیل به قانون ادامه حرکت دهد.

تایید دوباره و با رای بیشتر این طرح بی سابقه علیه منافع عربستان سعودی در آمریکا به معنی یک شکست بزرگ برای لابی ها و هزینه های بی شماری است که سعودی ها از شاه و شاهزاده تا سفیر و وکیل و بازرگان در آمریکا خرج می کنند. از خرید بزرگترین پالایشگاه نفت آمریکا توسط شرکت ملی نفت سعودی (آرامکو) تا هدیه های گران قیمت مَلِک به رئیس ایالات متحده و همسرش و فرزندانشان و انعام هایش به مترجم و دستیار و کارمند ... کاخ سفید"

در صورتی که وزارت خارجه امریکا جلوی اجرای این قانون را نگیرد و این مصوبه کنگره به قانون تبدیل و اجرایی شود منافع اقتصادی گسترده عربستان سعودی در آمریکا تهدید خواهد شد. این روند باعث می شود سعودی ها ثروت و سرمایه خود را از امریکا خارج کنند و این یعنی کاهش تدریجی نفوذ و لابی سعودی ها در ایالات متحده.

روند جدایی آمریکا و عربستان سعودی قطعا ادامه خواهد یافت و این دو کشور روز به روز بیش از پیش از یکدیگر دور و دورتر خواهند شد تا هم از یک سو بزرگترین رقیب منطقه ای سعودی یعنی ایران خوشحال و خوشحال تر شود و به برنامه های خود برای عربستان سعودی و خاورمیانه بدون آمریکا جدی تر فکر کند و هم از سوی دیگر پرونده ای دیگر به پرونده های اختلافات جدی ریاض و واشنگتن اضافه شود. از اختلاف بر سر سوریه و عراق تا مناقشه اسرائیل - فلسطین و ایران.