شهرزاد و قصه هزار و یک شب فساد در ایران

سریال شهرزاد که در قالب دی وی دی وارد شبکه نمایش خانگی شد و همزمان از طریق برخی سایتهای اینترنتی نیز در دسترس قرار گرفت، به دلیل قصه عشق محور و حضور بازیگران مطرحی مانند علی نصیریان، شهاب حسینی و ترانه علیدوستی توانست توجه تماشاگران را به خود جذب کند.

موفقیت سریال باعث شد تا پیش از پایان آن، سازندگانش اعلام کنند که به زودی فیلمبرداری فصل دوم آن را آغاز خواهند کرد. اما ناگهان اعلام شد که یکی از سرمایه گذاران سریال به نام محمد امامی به اتهام «ارتباط با فساد صندوق ذخیره فرهنگیان» بازداشت شده است.

نام امامی در عرصه فیلم و سریال نامی آشنا بود، «تابو» خسرو معصومی «ابد و یک روز» سعید روستایی، «خوب بد جلف» پیمان قاسم‌خانی و «کاناپه» کیانوش عیاری با سرمایه او ساخته شده بودند.

برخلاف آقای امامی، سید هادی رضوی، داماد محمد شریعتمداری معاون اجرایی رئیس جمهور با سرمایه گذاری در سریال شهرزاد وارد عرصه تهیه کنندگی شد. این دو توانسته بودند بودجه ۱۲ میلیارد تومانی ساخت فصل اول سریال را تامین کنند که به گفته رضوی «بزرگترین و پرهزینه ترین» مجموعه تاریخ سینما و تلویزیون ایران در بخش خصوصی بود.

در پی بازداشت محمد امامی شایعاتی حاکی از توقف ساخت فصل دوم شهرزاد قوت گرفت. اما ترانه علیدوستی بازیگر نقش شهرزاد در رد آنها در صفحۀ شخصی اش در اینستاگرام نوشت که فصل دوم شهرزاد یک ماه است در حال فیلمبرداری است. او از علاقمندان به شهرزاد خواست که «نگران» نباشند و به «شایعات» توجه نکنند. در آخر هم گفت: «خبرگزاری‌ها چاره‌ای جز خلاقیت ندارند چون همانطور که می دانید سوژه خبر در این مملکت خیلی کم است».

بعد از این پست اینستاگرامی بود که نادر فتوره چی، روزنامه‌نگار و مترجم در صفحه فیسبوک خود با خطاب قرار دادن علیدوستی به عنوان فمینیست از او خواست منظورش را از شایعه خواندن این خبرها و نظرش را درباره ارتباط اختلاس هشت هزار میلیارد تومانی با سریال شهرزاد بیان کند.

با پاسخ ترانه علیدوستی و بگومگویی که پس از آن در شبکه های اجتماعی در گرفت، شماری از روزنامه نگاران و سینماگران نیز در این مورد اظهارنظر کردند.

کار بگومگوهای شبکه های اجتماعی میان معترضان و طرفداران تا به آنجا پیش رفت که مخالفان، هشتگ «نه به شهرزاد» و کارزاری برای پرسش از عوامل شهرزاد راه انداختند که درباره ارتباط این سریال با پرونده فساد در صندوق ذخیره فرهنگیان توضیح بدهند. شمار زیادی از کاربران شبکه های اجتماعی نیز به این کارزار مجازی پیوستند. در این کارزار از بازیگران و دست اندرکاران شهرزاد خواسته شده که تا زمان روشن شدن رابطه سرمایه گذار آن با پرونده فساد در صندوق ذخیره فرهنگیان، از همکاری با این سریال خودداری کنند.

در این میان هشدارهایی در مورد احتمال رابطه بعضی سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در سینما و ورزش ایران با پولشویی پول‌های «آلوده» مطرح شد.

نغمه ثمینی نویسنده سریال شهرزاد در پاسخ به این کارزار نوشت که با «خشمی عاقلانه» موضوع را پیگیری کرده اما به عقیده او، عوامل سریال هدفهای درستی برای اعتراض به فساد مالی کلان در کشور نیستند، بلکه آنها هم «مثل همه قربانی اقتصاد ناسالم جاری در ایران محسوب می شوند».

حسن فتحی کارگردان مطرح این مجموعه که پیشتر با ساخت چند سریال تاریخی همچون «مدار صفر درجه» شناخته شده بود، هنوز به این جنجالها واکنشی نشان نداده اما سید هادی رضوی، از سرمایه گذاری در فصل دوم این مجموعه کنار کشیده و در مصاحبه ای با خبرگزاری فارس گفته که فصل جدید این سریال با سرمایه آقای امامی ساخته می شود. او در بخشی از مصاحبه اش از بازیگران این سریال خواسته بدون دستمزد برای فرهنگیان کارکنند یا اینکه ساخت سریال تا آزادی آقای امامی متوقف شود.

غیر از شهرزاد برخی فیلمهای سینمایی هم با سرمایه گذاری افرادی ساخته شده اند که هم اکنون به اتهام فساد مالی در زندانند. بابک زنجانی که اخیرا به اتهام فساد مالی به اعدام محکوم شده، در فیلمهای نقش نگار، سیزده و هیچ کجا هیچ کس سرمایه گذاری کرده بود.

موضوع استفاده از پول‌های «آلوده» در سینما و تلویزیون منحصر به ایران نیست. چند ماه پیش، پلیس فدرال آمریکا (اف بی آی) تایید کرد بیش از صد میلیون دلار از هزینه ساخت فیلم گرگ وال استریت ساخته مارتین اسکورسیزی از پولی تامین شده که از یکی از صندوقهای سرمایه گذاری دولتی در مالزی به نام وان ام دی بی به سرقت رفته و این شرکت با پرونده پولشویی عظیمی روبروست. تهیه کننده فیلم اظهارات پلیس فدرال را رد کرد، اما لئوناردو دی کاپریو بازیگر نقش اصلی فیلم گفت برای روشن شدن موضوع حاضر به همکاری با نهادهای قضایی است و در صورت اثبات پولشویی، دستمزدی را که دریافت کرده برمی‌گرداند.

حامیان کارزار «نه به شهرزاد» با اشاره به رفتار دی کاپریو، خواهانی اقداماتی مشابه از سوی هنرمندان ایرانی شده‌اند.