در پی تصرف کویت از سوی عراق، تاسیسات نفتی سعودی در تیررس ارتش عراق قرار داشت و استفاده از مرز این کشور هم برای بیرون راندن عراقی‌ها از کویت ضروری بود. به این ترتیب خاک عربستان سعودی بدل به مهمترین پایگاه برای ارتش ائتلاف در جنگ خلیج فارس شد.
اکنون ملک سلمان با حضور دوباره نظامیان آمریکایی در عربستان سعودی موافقت کرده است. واشنگتن ماه گذشته به این کشور ۲۰۰ نظامی اعزام کرد و با پا برجا ماندن اتهام حمله ایران به تاسیسات آرامکو، به این شمار هزار و ۸۰۰ نیروی دیگر هم اضافه می‌شود.
تصمیم به افزایش شمار سربازان آمریکایی در عربستان سعودی با توجیه "تهدید ایران" برخلاف سیاست خارجی دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، مبنی کاهش حضور نظامی آمریکا در منطقه است.
پادشاه و وزارت دفاع سعودی که محمد بن سلمان، ولیعهد آن را اداره می‌کند حضور ۳ هزار نظامی آمریکا را شنبه شب (دوازدهم اکتبر) در حالی تائید کرده‌اند که مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا، گفته این اقدام به درخواست ریاض و "در پاسخ به ادامه تهدیدها" بوده است.
نظامیان آمریکایی این بار در حالی به عربستان سعودی بازمی‌گردند که جنگ به اصطلاح نیابتی جای رویارویی مستقیم را گرفته است.
پس از تکرار عملیات "خرابکارانه" علیه نفتکش‌ها در خلیج فارس، توقیف کشتی بریتانیا در تقابل با توقیف نفتکش ایران در جبل الطارق، حمله پهپادی به پالایشگاه‌های بزرگترین شرکت نفتی جهان، آرامکو و اکنون درخواست کمک نظامی ریاض از واشنگتن، به نظر می‌رسد که جنگ در سطحی دیگر و با شیوه‌ای پیچیده‌تر آغاز شده است.
ریاض در ماه سپتامبر تنها تولید روزانه ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه نفت خام را از دست نداد بلکه این حمله پهپادی بخشی از برنامه اصلاحات اقتصادی عربستان سعودی را نشانه گرفت که قرار است ورود سهام آرامکو به بازار اولین گام آن باشد. ریاض برای اجرای برنامه اقتصادی‌اش در قالب طرح چشم‌انداز ۲۰۳۰ نیازمند ثبات و امنیت است.
ادامه جنگ نفتکش‌ها و تهدیدایران به تلافی
آیت الله علی خامنه ای، رهبر ایران، پیش‌تر در تابستان ۱۳۹۷ گفته بود "نه مذاکره می‌کنیم و نه جنگ می‌شود". با این همه یکسال بعد، توقیف کشتی ایران در جبل‌الطارق به اتهام حمل نفت خام برای سوریه، سبب شد تا تحولات وارد فاز تازه ای شود.
آیت الله خامنه‌ای در یک سخنرانی گفت: "انگلیس خبیث دزدی دریایی می‌کند و کشتی ما را می‌دزدد، جنایت می‌کنند و شکل قانونی به آن می‌دهند. " و ادامه داد که "جمهوری اسلامی و عناصر مؤمن نظام، این خباثت‌ها را بی‌جواب نمی‌گذارند. در فرصت خود و جای خود پاسخ خواهند داد."
کمی بعد نیروی دریایی سپاه پاسداران کشتی "استنا ایمپرو" در تنگه هرمز را توقیف کرد و تنش در روابط تهران و لندن بالاگرفت.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در روزنامه الرای، چاپ کویت نوشته است: "یا همه کشورهای حاشیه خلیج فارس از امنیت بهره می‌برند یا همه از آن محروم خواهند بود." سخنی که یادآور هشدار حسن روحانی رئیس جمهوری است وقتی که گفت: "این اصلاً معنی ندارد که نفت ایران صادر نشود و آن وقت نفت منطقه صادر شود."
رئیس جمهوری ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد از "ابتکار صلح هرمز" سخن گفت و وزیر خارجه ایران هم در روزنامه الرای می‌نویسد: "بیش از هر زمانی در گذشته، ما باور داریم که تامین امنیت منطقه مسوولیتی جمعی است که برعهده همه کشورهاست." آقای ظریف در یادداشت خود افزوده: "سرنوشت مردم منطقه در هم تنیده است و امنیت نمی‌تواند چندپاره و تجزیه‌پذیر باشد. یا همه امنیت دارند یا همه از آن محروم خواهند بود."
حق نشر عکسNOURNEWSImage captionایران با انتشار عکس‌هایی مدعی است که کشتی SABITI در نزدیکی بندر جده عربستان سعودی، هدف حمله موشکی قرار گرفته است.
انتشار این یادداشت از سوی عالی‌ترین مقام رسمی دیپلماسی ایران همزمان است با تهدید انتقام‌گیری علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران بر سر حمله به یک نفتکش ایرانی در آب‌های دریای سرخ.
ایران با انتشار عکس‌هایی مدعی است که کشتی "سابیتی" در نزدیکی بندر جده عربستان سعودی، هدف حمله موشکی قرار گرفته است.
دبیر شورای عالی امنیت ملی گفته "ناامن سازی آبراه‌های بین‌المللی، مخاطرات نگران‌کننده‌ای را برای اقتصاد جهانی به‌دنبال دارد و مسوولیت عواقب آن متوجه برنامه‌ریزان، مجریان و پشتیبانی‌کنندگان از اینگونه اقدامات تحریک‌آمیز است."
تنش بالاگرفت؛ میانجیگری پاکستان علنی شد
حمله به کشتی سابیتی در دریای سرخ اعلام خبر دومین سفر عمران خان، نخست وزیر پاکستان، به تهران را به حاشیه راند؛ چنانکه دیدار نخست وزیر ژاپن در تهران با آیت الله علی خامنه‌ای به سرعت در سایه حمله به دو نفتکش فرانت آلتر و کوکوکا کوریجوس در دریای عمان قرار گرفت.
عمران خان برای گفت‌وگو با رهبر و رئیس جمهوری ایران تنها پس از سپری شدن ۵ ماه از نخستین سفرش در مقام نخست وزیر پاکستان به تهران رفته است. این بار برخلاف سفر پیشین، تلاش همسایه شرقی ایران برای میانجیگری میان تهران و ریاض در حدود گمانه زنی باقی نمانده است. دفتر نخست وزیری پاکستان پیش‌تر آن را بخشی از ابتکار "ترویج صلح و امنیت در منطقه" نامید.
حق نشر عکسIRNAImage captionعمران خان در تهران: نمی‌خواهیم بین ایران و عربستان درگیری رخ دهد
عمران خان احتمالا پس از تهران عازم ریاض خواهد شد. قبل از پاکستان از ژاپن و حتی عراق هم به عنوان گزینه‌های میانجیگری یاد می‌شد. نخست وزیر پاکستان ماه گذشته به گمانه‌زنی‌ها پایان داد و خبر داد که هم واشنگتن و هم ریاض با او برای تلاش در راستای کاهش تنش درخواست‌هایی را مطرح کرده‌اند.
نخست وزیر پاکستان ماه گذشته میلادی هم دیدارهایی جداگانه با روسای جمهوری ایران و ایالات متحده آمریکا داشت. این در دیدارها در حاشیه هفتاد و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک پس از آن بود که از دیدارش با ملک سلمان، ولیعهد و مهره کلیدی قدرت در رباض زمان زیادی نگذشته بود.
عمران خان در تهران گفته: "نمی‌خواهیم بین ایران و عربستان درگیری رخ دهد بلکه معتقدیم باید با مذاکره مشکلات حل شود و به جنگ منتهی نشود."
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه هم ضمن ابراز بی‌اطلاعی از "میانجیگری" پاکستان بر آمادگی برای گفت‌وگو به منظور برطرف کردن "سوء تفاهم‌ها" تاکید کرده است.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
افزودن دیدگاه جدید