Skip to main content

از نظر تاریخی سرزمین بلوچستان

از نظر تاریخی سرزمین بلوچستان
Anonymous

از نظر تاریخی سرزمین بلوچستان حدودی تقزیباً مشخص دارد که تاریخ نویسان مختلف با بیش و کم تفاوت آنرا ذکر کرده­ اند.

" لُـرد کرزن" حدود بلوچستان را چنین بیان کرده است "بلوچستان سرزمینی است که در میان رودخانه هیلمند(هیرمند)، دریای عرب، کرمان و سند قرار دارد." در انسائیکلوپیدیای اسلام حدود سرزمین بلوچستان چنین آمده است "بلوچستان از جنوب شرقی فلات ایران یعنی جنوب بم، صحرای کرمان و کوه بشکرد شروع شده و تا غرب سند و پنجاب امتداد مییابد."

میرخدابخش مری بجارانی در کتاب بلوچستان در آئینه تاریخ در مورد حدود این منطقه چنین میگوید "اگر از بندرعباس واقع در دریای عرب(عمان) خطی بطرف شمال تا کرمان رسم شود و از آنجا بطرف شمال تا ناحیه نِه(نهبندان) و شرق شهر فراه واقع در سیستان افغانستان و از آنجا بطرف شرق تا گریشگ امتداد یابد و به دهات خاران در بلوچستان پاکستان و نواحی شمالی بلوچستان مظفرگڑہ (Muzafargara)– ڈیرہ غازی خان (Dira Ghazikhan) ، جیک آباد(Jikab Abaad)، جنوب لاڑکانہ(Larkana) و از آنجا تا ناحیه شمالی سکر(Sakkar) و دادو(Dadow) و تا غرب شهر کراچی واقع در کنار دریای عرب به لسبیله(Lasbila) ختم شود، منطقه محصور در این خط ترسیمی که مساحت آن ٢۵۰۰۰۰ میل مربع میباشد سرزمین بلوچستان را تشکیل میدهد. سرزمین بلوچستان دارای نوار ساحلی بطول ٩٦۰ میل است.



سرزمین بلوچستان از زمانهای بسیار دور مسکونی بوده است. آثار و مدارک باستانشناسی کشف شده در دره نال(Nale) در بلوچستان شرقی و ڈمن(Daman)در بلوچستان­غربی نشان میدهد که تمدن هائی

هم عصر با تمدن موهنجودارو(Mohenjodarow) در سند و تمدن ایلام در خوزستان از نظر نژادی در این سرزمین وجود داشته است. بومیان اولیه بلوچستان از نظر نژادی دراویدی بوده و به گروه لسانی غیر ایرانی صحبت میکرده­ اند. پس از ورود آریائی­ها به آسیای جنوب غربی، بلوچستان نیز مآوای آنها گردید. قبایل تازه وارد آریائی، بومیان پیشین این منطقه را بتدریج مطیع و تحت سلطه خود درآوردند. از قرار معلوم مقتدرترین قبایل آریایی در منطقه قبیله بلوچ بوده که نام بلوچستان از آن گرفته شده است.



در مورد تاریخ ورود قبایل آزیایی به بلوچستان نظریات منعددی ارائه شده است. ولی به احتمال قوی این فبایل همانند همسایگان خود کُـردها، پارس­ها، پارت­ها، مادها و غیره در فواصل زمانی بیش و کم نزدیک بهم در این سرزمین سکونت اختیار کرده­ اند. گروهی از تاریخ نویسان بر این عقیده­ اند که قبایل آریایی از سمت شمال و از راه قله کوههای قفقاز آمده ­اند.

اگر چنانچه موضوع مذکور صحت داشته باشد، ورود قبایل آریایی به دره سند از طریق بلوچستان بوقوع پیوسته است. در آنصورت اسکان آریایی­ها در بلوچستان از نظر زمانی با مناطق همجوار مصادف میباشد. با توجه به موارد ذکر شده فوق، ملت بلوچ از نظر نژادی از مهاجرین آریایی و بومیان پیشین که در نتیجه قرنها آمیزش با همدیگر صاحب فرهنگ، سنن و تاریخ واحدی گردیده، تشکیل شده است.



به عقیده بعضی از مورخین نام بلوچستان در دوران باستان توران بوده است. از اشعار فردوسی نیز چنین استنباط میشود که سرزمین توران در حدود بلوچستان مرکزی و شمالی فعلی قرار داشته است. بخشهایی از بلوچستان مرکزی و جنوبی گدروزیا(Gedrosia) نام داشته و مورخین یونانی که شرح عبور اسکندر را از بلوچستان نوشته­ اند، در مورد گدروزیا که گویا اسکندر در آنجا توقف کرده، گفته­ اند که این سرزمین در آن زمان آباد بوده و مرکز آن پورا(Pura) نام داشته است. پور به عقیده مورخین همین شهره(فهرج) امروزی است که رضاشاه پس از تصرف آنرا به ایرانشهر تغییر داد.

یکی دیگر از شهرهای مهم گدروزیا بمپور بوده که به گفته هرودت زندگی ساکنان آنجا همانند دولتهای شهری یونان بوده و با عدالت آشنائی داشته ­اند.