در دفاع از برهنگى

اولى مصاحبه اى است با “ناو لبنان” در مورد تقويم انقلابيون برهنه اى است که در دفاع از علیاء ماجده المهدی تهيه کردم که در انترناسيونال مارس ۲۰۱۲ چاپ شد.

دومين توضيح روز آمينه در دفاع از فعال برهنگى تونسى است که فراخوان داده بودم که در ۲۰۱۳ در نشريه سازمان جوانان کمونيست چاپ شد.

تقویم انقلابیون برهنه

گفتگوی مجله  NOW LEBANONبا مریم نمازی

در ادامه کار اکتیویسیت مصری،  علیا المهدی و تصمیم شجاعانه اش در گذاشتن عکس تمام برهنه خود در بلاگش در ماه نوامبر، مریم نمازی، فعال متولد ایران، ۴۵ ساله، این ماه تصمیم گرفت که اعتراض اجتماعی خودش در دفاع از حقوق زنان را  در شکل مورد نظرش را اعلام کند: انتشار یک تقویم کامل از زنان تمام برهنه.

خانواده مریم نمازی ایران را در سال ۱۹۸۰ ترک کردند. این فعال سیاسی بدلیل فعالیتهای ضد رژیمی اش نتوانسته است از آن به بعد به ایران برگردد. نمازی که اکنون در لندن زندگی میکند، برای حقوق زنان، سکولاریسم و آزادی بیان تلاش میکند.

مجله “لبنان حالا”  با این اکتیویسیت از طریق ای میل تماس گرفت و در باره تصمیم او برای انتشار این تقویم که در شروع این ماه در سایتها منتشر شد با ایشان گفتگو کرد.

سئوال: شما چگونه به ایده تقویم انقلابیون برهنه رسیدید؟

مریم نمازی: میخواستم کاری در حمایت از علیا ماجد المهدی و فریادش علیه ضدیت با زن انجام دهم. به نظرم اقدام او شجاعت زیادی لازم داشت و این حرکت با توجه به تعرض ضد انقلاب متشکل از اسلامیها و ارتش علیه حقوق زنان و آزادی بیان در مصر، از لحاظ سیاسی مهم بود. گروهی از زنان را به خاطر آوردم که برای رسیدن به هدفشان به صورت برهنه ظاهر شده بودند و به عنوان “دختران تقویم” مشهور شده بودند. از اینجا به این فکر افتادم که به جای انجام یک حمایت فردی، انتشار یک تقویم روش خوبی برای سازمان دادن حمایت از او خواهد بود. البته زمانیکه من این ایده را در بلاگم اعلام کردم به این فکر نکرده بودم که پیدا کردن زنان ومردانی که این کار را انجام دهند چقدر مشکل خواهد بود و همچنین برای خود من چقدر سخت خواهد بود که با عکس برهنه ام ظاهر شوم.

واکنشها تاکنون چه گونه بوده اند؟

مریم نمازی: تلاش میکنم خیلی از واکنشهای منفی را نخوانم چرا که میتوانند حقیقتا بسیار زننده باشند. هیچ چیز دیگری به اندازه برهنگی نمیتواند ضدیت با زن را به سطح بیاورد. با این وجود، صادقانه باید بگویم که از وسعت حمایتهای دلگرم کننده بسیار شگفت زده شده ام. امیدوارم علیا هم مثل من از واکنشهای مثبت خوشحال شده باشد.

با انتشار این تقویم میخواهید چه پیامی بدهید؟

قبل از هرچیز و مهمتر از هر چیز، میخواستم بگویم که حمایت از زنان شجاعی مثل علیا مهم است. میخواستم اطمینان بدهم که علیا احساس تنهایی نکند چون واقعا تنها نیست. او حمایتهای زیادی دارد و من میخواستم کاری کنم این حمایتها آشکار شود. البته، برهنگی تنها راه حمایت از علیا نیست، اما برهنگی پاسخی مهم و ضروری در این رابطه بود، به ویژه به این خاطر که معلوم بود چگونه برهنگی خشم برانگیز خواهد بود.

من همچنین میخواستم اعلام کنم که هیچ چیز بدی در برهنگی نیست. مسئله کالا شدگی و شئ شدگی بدن زنان است و نه  برهنگی در خود. برهنگی، آنچنانکه علیا به تصویر کشید و یا در تقویم به تصویر کشیده شده است، عمیقا انسانی است.

جالبترین نکته این است که مخالفت با تقویم فقط از طرف اسلامیها و شوینیستها نیست که فکر میکنند بدن زنان موهن است و برهنگی تجاوز به “شرف” ملی و “عفت” و “اخلاق” جامعه است. در میان کمپینرهای سابق حقوق زنان هم، تقویم و برهنگی با تصاویر برهنه زنان در تبلویدها مقایسه میشد. طنز این است که اسلامیها اغلب  سیاستهای شرم آور خود را به مثابه نسخه ای در مقابل تحقیر زنان در جوامع غربی تصویر میکنند، اما تصویر تحقیر آمیز خودشان در باره بدن زن بسیار شرم آورتر از آن چیزی است که ادعای مخالفت با آن را دارند. تصویر مخالفین تقویم (علیرغم تناقض ظاهریشان) همه ریشه در تصویر مذهبی و پورنوگرافیک از بدن زنان به مثابه یک چیز شرم آور  دارد.

کنتراست جالبی است: استفاده از برهنگی زن به مثابه پیامی علیه سرکوب. میتوانید کمی در این باره صحبت کنید؟

زمانیکه با یک جنبش اسلامی مواجه هستید که زن را نصف مرد اعلام میکند و میخواهد زنان در اسارت باشند، خفه شوند، در حجاب پیچیده شوند و جدا باشند؛ آنگاه برهنگی یک شکل مهمی از مقاومت و اعتراض و همبستگی میشود. برهنگی آنتی تز حجاب است. برهنگی یک روش مدرن برای مصاف با اسلامیسم و حجاب است. اسلامیستها میخواهند ما خود را بپوشانیم، پنهان کنیم، دیده نشویم و شنیده نشویم؛ ما هم تن نمیدهیم.

در خیلی جاها ۔ از ایران، افغانستان، عربستان سعودی، پاکستان و عراق تا حتی مراکز قدرت اسلامیها در انگلستان و غرب، بیحجابی و یا حجاب نامناسب برای زن یک جرم است. در چنین شرایطی، برهنگی یک روش مهمی است که از طریق آن را اعلام کنیم: “بس است! دیگر نه!”

آیا پیدا کردن زنانی که بخواهند برهنه ظاهر شوند سخت بود؟

مریم نمازی: پیدا کردن زنان برای تقویم سخت بود؛ خیلی از آنها که توافق کرده بودند بعدا به دلایل متنوعی عقب کشیدند، دلایلی از قبیل اینکه نمیتوانند در شکل کاملا برهنه هماهنگ با تصویر اصلی علیا ظاهر شوند. همچنین، در آغاز تصمیم من بر این بود که مردان هم شرکت کنند اما تصاویر حرفه ای قابل انتشار دریافت نکردم. نهایتا ما گروهی از زنان را ۔ زنانی متفاوت از نظر ترکیب فیزیکی و فکری ۔ پیدا کردیم و توانستیم تقویم را منتشر کنیم.

من مطمئنم که در میان زنان درگیر درجات مختلفی از راحتی در رابطه با این پروژه وجود داشت. بعضیها در مقایسه با بقیه راحتتر بودند. من خودم به نحوی باورنکردنی برای گرفتن عکس برهنه مشکل داشتم؛ شاید مشکلترین کاری بود که تاکنون انجام داده بودم. من متوجه شدم که بعضی از احساسات من در باره بدن خودم چقدر منفی هستند. این ماجرا برای من چنین روند دردناکی بود، اما آنگاه که تقویم منتشر شد، دیگر بر این احساس غالب شدم. دیگر “خجالت” نمی کشیدم و از این نظر برای همیشه خوشحال خواهم بود.

“فشارها” از طرف کسانیکه احساس میکردند انجام چنین کاری برای شخصی در “موقعیت” من “نامناسب” است، احساس ناامنی من را بیشتر میکرد، که البته مرا مصمم تر کرد. جالب است که برهنگی هرچقدر به خود انسان نزدیکتر میشود همانقدر سخت تر است. برهنگی علیا “انقلاب مصر را لکه دار کرد،” برهنگی گلشیفته تمام یک ملت را! و تا آنجا که به من و زنان ایرانی در تقویم مربوط است، به نظر میرسد ما تصویر تمام یک ملت را و همچنین اپوزیسیون سیاسی در ایران را “لکه دار” کرده ایم! *

ترجمه از محسن ابراهیمی

مدرج در انترناسيونال ۴۴۶؛ مارس ۲۰۱۲

لينک مصاحبه به انگليسى

چرا یک روز بین المللی در دفاع از آمینا لازم است؟

مصاحبه با مریم نمازی

چرا یک روز بین المللی در دفاع از آمینا لازم است؟

وقتی شنیدم که یک دختر 19 ساله تونسی بخاطر اینکه روی بالاتنه  برهنه خود نوشته “بدن من متعلق به خودم است و ناموس کسی نیست” تهدید به مرگ شده می دانستم که باید سریعا کاری بکنیم. در عرض 24 ساعت افراد سرشناس و گروههای متعددی به ما ملحق شدند که با هم فراخوان یک روز بین المللی در دفاع از آمینا را اعلام کنیم. روز 4 آوریل بعنوان روز جهانی دفاع از آمینا اعلام شد که هم آزادی و امنیت این زن جوان مطالبه شود و هم  پیگرد قانونی کسی که حکم مرگ او را صادر کرده است مطرح گردد. با وجود اینکه آمینا کار خلافی انجام نداده است، پلیس به خانواده او کمک کرد که او را در خانه ای محبوس کنند و هرگونه تماسی با دوستان و گروه فمن را برای او ممنوع کردند. در حقیقت پلیس می بایست بجای اینکار به پیگرد کسانی دست می زد که او را زندانی و تهدید کرده بودند. او همچنان در آن خانه محبوس است و روز دوشنبه سر کلاس درسش حاضر نشد. آمینا در حالیکه هنوز هم زندانی است در تنها مصاحبه اش با یک ژورنالیست گفته است که نگران است ولی هیچ پشیمان نیست. در آخرین مصاحبه ای که قبل از ربوده شدنش انجام داده نیز گفته است که زنان تونس آماده تغییر هستند. “زنان به جائی رسیده اند که خودشان می خواهند سرنوشت خود را تعیین کنند و دیگر حاضر نیستند از هیچ اتوریته ای چه خانوادگی و چه مذهبی پیروی کنند. ما می دانیم چه می خواهیم و خودمان تصمیم می گیریم”.

اینها حرفهای این زن فوق العاده است که ما در روز 4 آوریل در کنارش می ایستیم و از او دفاع می کنیم. از جمله کسانیکه فراخوان را امضا کرده اند می توان از افراد زیر اسم برد:

علیا مقدی المهدی، انقلابی مصری که عکسهای برهنه خود را روی سایتها گذاشت

کارولاین فورست، نویسنده، ژورنالیست، آخرین فیلم او “پستانهای ما: سلاح ما”

دارینا الجوندی، هنرپیشه لبنانی و نویسنده کتاب “روزی که نینا سیمون از خواندن باز ایستاد”، دیا، موزیسین و فیلمساز، آخرین فیلم او “بناز، یک داستان عشقی” در مورد قتل ناموسی الیا تابش، زنان ایرانی در دفاع از تقویم انقلابیون برهنه و عضو علیه تبعیض سازمان دفاع از حقوق زنان در ایران، اینا شوچنکو، سخنگوی فمن، عضو کمیته بین المللی علیه اعدام و کمیته بین المللی علیه سنگسار، کریم آمر، بلاگر مصری، کیان آذر، سازمان جوانان کمونیست، مریم هلی لوکاس، جامعه شناس الجزایری و بنیانگذار نهاد “سکولاریسم مسئله زنان است”، مینا احدی، سخنگوی کمیته بین المللی علیه اعدام و کمیته بین المللی علیه سنگسار، نادیا ال فانی، فیلمساز تونسی، آخرین فیلم او “نه الله نه ارباب” و “پستانهای ما سلاح ما”، ریچارد داوکینز، دانشمند، سافیه لبدی، یکی از بنیانگذاران “نه تن فروش نه مطیع” و “سکولاریسم مسئله زنان است”،  تسلیمه نسرین، نویسنده بنگلادشی.

آیا اسلام و برهنگی کاملا با هم ناسازگاز هستند؟ آیا شما میتوانید زمانی را تصور کنید که زنان در شمال آفریقا و خاورمیانه آزادتر باشند که بتوانند بدنهای خود را نشان دهند؟ کاری را که آمینا در کشوری مانند تونس کرده چگونه می بینید؟ آیا نباید بیشتر محتاط می بود؟ آیا فکر می کنید کاری که او انجام داده درست بود؟

همه مذاهب درمورد بدن زنان افکار تخریب کننده دارند و اسلام هم استثنا نیست. از نظر اسلام بهترین زن آن است که پنهان باشد. اسلام از این نظر از مذاهب دیگر بدتر است که به قدرت سیاسی از طریق جنبش اسلامی دسترسی دارد و دولتهای اسلامی و قوانین شریعه زن ستیزی را قانونی کرده و افکار ارتجاعی علیه زنان رواج می دهند. زنان در آفریقای شمالی و خاورمیانه زمانی آزادتر خواهند بود که اسلام از انظار عمومی به عقب رانده شده و به امر شخصی افراد تبدیل شود. کارهائی مانند آنچه آمینا انجام داده به شکستن تابوها کمک می کند و اسلام سیاسی را دقیقا از بیخ و بن مورد حمله قرار می دهد.

حساسیت شدید اسلام به بدن زنان و اصرار آن برای پوشاندن زنان برهنگی را تابو شکن کرده و باعث شده این نوع حرکات به نوعی مبارزه و مقاومت تبدیل شود. برهنگی آنتی تز حجاب است و با وجود اینکه تنها روش مبارزه با حجاب نیست اما روشی مدرن در مقابله با آن است. اسلام سیاسی می خواهد که ما خودمان را بپوشانیم، مخفی شویم، دیده نشویم و شنیده نشویم و ما از پیروی از این اوامر سرپیچی می کنیم.

اما برهنگی فقط اعتراض علیه اسلام سیاسی و زن ستیزی مذهبی نیست، بلکه اساسا اعتراض به تبعیض و کالا کردن بدن زنان است که مذاهب و فرهنگهای مردسالار بر اساس آن شکل گرفته اند. به همین دلیل است که این شکل مبارزه در حال رشد است و به بخشی از جنبش آزادی زن تبدیل شده است.

کالائی کردن بدن زنان از واقعیت بدن زنان و زندگی و افکار آنها کاملا مجزی میباشد. از این تصویر استفاده می شود که زنان را مورد کنترل قرار داده و آنها را سرکوب کنند. و این چیزی است که بین مذهب و پورنوگرافی مشترک است، (البته در اشکال مختلف). واقعیت و سرراستی بدن زنان بعنوان یک نوع اعتراض عمیقا انسانی و انقلابی دیدگاههای مذهبی و پورنوگرافیک را به چالش می کشد و ابزاری را که برای سرکوب زنان از آن استفاده می شود را پس می گیرد. بخاطر همین چالش است که برهنگی زنان موجب خشم بعضی ها شده. این حرکت تابوشکن حرکتی بسیار پیشرو و رو به جلو است چرا که معمولا پیشرفت در نتیجه توهین به اعتقادات عمیق مذهبی و ضد زن حاصل  میشود.

در حالیکه اسلام سیاسی و جریانات اسلامی نماینده و صدای ارتجاع و بربریت هستند، آمینا و افرادی مانند او بیشترین تهدید در مقابل این جریانات ارتجاعی محسوب شده و مدرنیسم و انسانیت و برابری زن و مرد را نمایندگی می کنند. به همین دلیل است که آمینا ما را نمایندگی می کند.

فمن از آمینا و علیا المهدی حمایت می کند اما بعضیها معتقدند اعتراض عریان ایده ای غربی است که بدرد  ایده آلهای غربی می خورد و ربطی به دنیا اسلام ندارد. شما چه فکر می کنید؟

این حرف مرا باد یکی از شعارهای زنان در ایران می اندازد که بعد از انقلاب 57 و فتوای حجاب توسط خمینی علیه حجاب اجباری اعتراض می کردند. آنها می گفتند “حقوق زن نه شرقی نه غربی، جهانی است”. برای من همیشه جالب بوده که جریانات اسلامی حاضرند برای کشتن و به تمکین کشاندن مردم از آخرین پشرفتهای تکنولوژی استفاده کنند اما وقتی صحبت از حقوق زن میشود فوری ادعا میشود که حق زن یک پدیده غربی است.

بعلاوه چیزی به اسم “دنیای اسلام” وجود ندارد. اعتقادات متفاوت در تونس وجود دارد همانطور که در فرانسه و انگلستان و غیره هم دیدگاهها و اعتقادات متفاوتی وجود دارند. آمینا یک دیدگاه مشخص را نمایندگی می کند و جریانات اسلامی دیدگاهی کاملا متفاوت را. آمینا از حمایت زیادی برخوردار است نه فقط در غرب بلکه در خود تونس و ایران و جاهای دیگر هم. مبارزه او مبارزه ما هم هست.

آیا توصیه ای برای زنان تونس دارید؟ بعد از این ماجرا و با در نظر گرفتن شرایط سیاسی و اجتماعی کنونی این کشور فکر می کنید آنها باید چکار کنند؟

من فکر می کنم موج بر علیه اسلام سیاسی برگشته است. انقلابات منطقه و اعتراضات زنان در بسیاری از این مناطق پیام آور پایان یکه تازی جریانات اسلامی است. زنان تونس و همه زنان و مردان در همه جای دنیا باید از آمینا و آزادی و برابری واقعی دفاع کنند. همانطور که کارولاین فورست نویسنده مشهور می گوید فراخوان آزادی آمینا در واقع همان فراخوان آزادی تونس است. هیچ کشوری بدون آزادی زنان آزاد نخواهد بود. صرفنظر از شرایط سیاسی و اجتماعی هر کشوری مردم همه جا می خواهند مانند انسان قرن بیست و یکم زندگی کنند نه مانند بشر قرون وسطی.

جنبش اسلام سیاسی عرصه قدرت و اجتماع را به آرامی خالی نخواهد کرد، اما جنبش آزادی زن آن چیزی است که اینها را سر جای خودشان می نشاند. البته سرنوشت هیچ جنگی از پیش معلوم نیست. همه چیز بستگی به اراده و دخالت انسان دارد. در نتیجه همبستگی جهانی مردم می تواند تاثیر مستقیمی بر سرنوشت انسانها داشته باشد. در قدم اول امیدوارم این همبستگی باعث آزادی آمینا و در نهایت کمکی باشد برای آزاد شدن دنیای ما.

می توانید کمی بیشتر در مورد 4 آوریل روز جهانی دفاع از آمینا به ما بگوئید؟ امیدوار هستید دیگران با ملحق شدنشان به این حرکت باعث چه تغییری شوند؟

مردم زیادی تا همین الان به ما ملحق شده اند. عکسهای برهنه خیلی ها تا همینجا در دفاع از آمینا منتشر شده است، طومار حمایتی تاکنون توسط  106000 نفر امضا شده است و سازمانها و افراد در حال سازماندهی حرکتهای اعتراضی 4 آوریل هستند. کارهای بسیار دیگری هم از جمله در آلمان و سوئد و نروژ و فرانسه و انگلیس و جاهای دیگر سازمان داده شده. برای دیدن لیست اقدامات می توانید به اين لینک مراجعه کنید.

آخوند عادل عالمی خواهان شلاق زدن و سنگسار آمینا شده و گفته است که اقدام آمینا موجب بدبختی میشود و “فاجعه و اپیدمی به بار می آورد و می تواند واگیر باشد و به زنان دیگر هم سرایت کند”. در روز 4 آوریل ما به او و جریانات اسلامی و همه دنیا یادآوری می کنیم که اپیدمی و فاجعه واقعی که باید ریشه کن شود زن ستیزی چه از نوع اسلامی و یا غیر آن است.

4 آوریل پستان ها علیه اسلام سیاسی!