رفتن به محتوای اصلی

حقوق بشر اسلامی و مدافعان آن
27.12.2011 - 17:41

حقوق بشر حقوقی بنیادین و انتقال ناپذیر است که برای حیات نوع بشر اساسی تلقی می‌شود. با توجه به این تعریف کوتاه تا کنون تعریف چندان دقیقی از حقوق بشر که مورد پذیرش عمومی باشد ارائه نشده و این امر خود مشکلی مهم برای تنظیم بین‌المللی آن بوده‌است. اندیشه حمایت از حقوق بنیادین بشر پس از جنگ جهانی دوم به اوج خود رسید، یکی از نخستین اقدامات سازمان ملل تصویب و انتشار اعلامیه‌ای بود که با اتفاق نظری چشمگیر میان اعضای این جامعه روبرو شد و مفاد آن نیروی اخلاقی اساسی و راهنمای جامعه بین‌المللی توصیف شد.

در هر صورت در نوشته‌های حقوقی حقوق بشر به نحو فزاینده‌ای در سه مقوله جداگانه تقسیم شده‌است: 1- حقوق مدنی و سیاسی 2- حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی 3- : حقوق جمعی و گروهی. مدافعین حقوق بشر وعضو کانون مدافعان حقوق بشر بیانیه های پیاپی صادر کرده اند که در آن اشاره به نقض حقوق بشر در ایران شده است بویژه پس از انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری اسلامی در ایران. بسیاری از آنان تنها به دلیل دفاع از حقوق فعالین مدنی، متهمین سیاسی، عقیدتی و همچنین فعالین حقوق بشر توسط نهادهای امنیتی و قوه قضاییه به زندان محکوم شده اند و از سرنوشت آنان در بسیاری موارد خبری در دست نیست  و امیدوارم که این مقاله کوتاه شهادت بر نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران تلقی گردد، همچنانکه روزی صد ها نامه از داخل و خارج از کشور از سوی وابستگان درجه یک دستگیرشدگان در ایران بر نقض حقوق بشر توسط نهاد های دولتی جمهوری اسلامی شهادت میدهند. هدف نگارنده این است که حقوق بشر » اعلاميه جهاني حقوق بشر در آيينه قرآن را بطور مختصر زیر ذره بین قرار بدهیم تا به حق گستری جمهوری اسلامی بیشتر آشنا شویم.

در دنياي امروز موضوع حقوق بشر به عنوان يکي از شاخه‎های حقوق از اهميت به سزايي برخوردار است. اصولاً يکي از شاخصه‎های جوامع متمدن و مردم سالار رشد فزاينده‎ حقوق و آزادی های عمومي است. اسناد متعددي چه در سطح جهانی و چه در حوزه‎های منطقه‎ای و ملی در رابطه با حقوق بشر تدوين و به تصويب رسيده است که يکی از مهمترين آنها اعلاميه‎ی جهاني حقوق بشر مي‎باشد. اين اعلاميه که به طور ويژه‎ای در پی شناسايی حيثيت و کرامت ذاتی تمام اعضای جامعه بشری و حقوق برابر و سلب ناپذير آنان می‎باشد، در 30 ماده تدوين يافته است. اما حقیقت چیز دیگری است زیرا از سوی ديگر اسلام سیاسی به عنوان يک دين جهانی که مدافع حقوق انسان‎ها و برابری و تساوی ذاتی آحاد جامعه ملی و بين‎المللی به صورت ظاهر است، با توجه به رویدادهای واقعی در ایران اسلامی و اسناد و شواهد موجود توجه ويژه‎ای متاسفانه به حقوق بشر ندارد. 

مدافعان حقوق بشر اسلامی در ایران میگویند « مصداق بارز اين توجه را می‎توان در انطباق و هم‎سوئی آيه 256 سوره بقره با مواد 19 و 18 اعلاميه جهانی حقوق بشر ديد.
در آيه 256 سوره بقره ميی‎خوانيم: «لاَ إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ قَد تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِن بِاللّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىَ لاَ انفِصَامَ لَهَا وَاللّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ» ههيچ اکراه و اجباری در دين نيست، راه هدايت بر همه کس روشن گرديد...»

این مدافعان اسلامی و فقها در اعلاميه جهاني حقوق بشربه مواد 19 و 18 استناد میکنند و چنین تفسیر مینمایند که «هر کس حق دارد که از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهره‎مند شود». اين حق متضمن آزادی عقيده و ايمان و انديشه نیز می‎باشد و هم چنين هر کس حق اظهار عقيده و بيان خود را دارد. 
آيه فوق  نيز انسان را از اجبار و پيروی کورکورانه بر حذر داشته و او را دارای عقل و اراده می‎داند تا خود راه هدايت و سعات را شناخته براساس اراده آزاد و آزادی که از مهم‎ترين مقوله‎های حقوق بشر است به هدف نهائی خود برسد. آزادي عقيده و انديشه مستلزم آزادی دين و عقيده در قالب آموزش دين، عبادات و اجرای آيين‎های دينی به تنهائی يا به صورت جمعی می‎باشد. در اين آيه به حقی از حقوق انسان‎ها اشاره شده که در اعلاميه جهاني حقوق بشر 2 ماده را به خود اختصاص داده است و آن هم آزادی عقيده، بيان و دين و عدم اجبار و زور می‎باشد. بشر از آزادی انديشه و دين برخوردار است و می‎تواند با تعقل و انديشيدن آيين و دين خود را برگزيند و عقايد خود را مادام که مخل به مبانی و اهداف عاليه نظام بشری نباشد بيان کند و آنگاه مطابق با آيين خود به عبادت و آموزش دينی و اجرای احکام مربوط به آيين خود بپردازد. عقيده خود را به طور آشکار و روشن بيان کرده مطابق با آيه و مواد 18 و 19 اعلاميه جهانی حقوق بشر از جمله اصول بنيادين و خلل ناپذير حقوق بشر مي‎باشد. 
مطابق با آيه هيچ کس را نمیتوان از اظهار عقيده و انديشيدن منع کرد. بيان عقيده و انديشيدن و انتخاب و عدم اکراه و زور از اصول و آزادی های اساسي بشر است که در اين آيه به خوبي به آن اشاره شده است، البته این تذکر از سوی نگارنده نیست بلکه آن را مدافعان حقوق اسلامی بیان کرده اند.بديهی است که اسلام به عنوان دينی جهان شمول و کامل مي‎تواند راهگشای بسیاری از مسايل مربوط به حقوق بشر در دنيای معاصر باشد به شرط آنکه به دور از هرگونه حب و بغضي با آن برخورد گردد. آیا با توجه به رفتار های فراقانونی نهاد های دولتی و رفتار غیر انسانی حتا با وکیل مدافع در  ایران چه رسد با متهم ( کسیکه زیر اتهام قرار دارد و هنوز محکوم و مجرم به لحاظ قانونی شناخته نشده است) به عبارتی وی هنوز بیگناه شناخته میشود، مگر عکس آن ثابت شده باشد، میتوانیم به حقوق بشر اسلامی دل خوش کنیم و بگوییم در ایران حقوق بشر رعایت میشود و به کرامت انسانی ضربه ای وارد نمیآید؟ در پایان تنها به نامه شیرین عبادی اشاره میشود که طی نامه‌ای به احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران ضمن اشاره به عدم امنیت جانی و شغلی مدافعان حقوق بشر در ایران و نحوه بازداشت عبدالفتاح سلطانی، وکیل دادگستری و از اعضای موسس کانون مدافعان حقوق بشر از وی خواسته به نقض حقوق بشر در ایران اعتراض کرده و توجه دولت جمهوری اسلامی ایران را به رعایت و تضمین حقوق شهروندان خود جلب نماید. اما باید متاسفانه گفت: ذهی خیال باطل

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

ناشناس
سایت ایران گلوبال

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.