Skip to main content

برترى‌ یشتها بر دیگر بخشهاى‌

برترى‌ یشتها بر دیگر بخشهاى‌
Anonymous

برترى‌ یشتها بر دیگر بخشهاى‌ اوستا به‌ سبب‌ پویایى‌ و شاعرانه‌ بودن‌ آن‌ است‌ كه‌ با ویژگى‌ آیینى‌ و دینى‌ دیگر بخشهاى‌ اوستا همخوانى‌ ندارد. ایزدان‌ در یشتها از مهارتها و ویژگیهاى‌ حماسى‌ و جذّابى‌ برخوردارند و با زبانى‌ شاعرانه‌ وصف‌ شده‌اند. مثلاً مهر یشت‌، در 35 كرده‌، اثرى‌ برجسته‌ و بدیع‌ از نظر توانایى‌ توصیف‌ و تشبیهات‌ شاعرانه‌ و صوَر خیال‌ در ادبیات‌ متقدّم‌ هند و اروپایى‌ است‌. قرینه‌ سازى‌ در نقل‌ روایتهاى‌ اساطیرى‌ و حماسى‌ مانند نبرد تیشتر با دیو «اپوش‌» در تیشتر یشت‌ و كاربرد دو مجموعة‌ متفاوتِ اسامى‌ و افعال‌ براى‌ موجودات‌ اورمزدى‌ و اهریمنى‌ از دیگر ویژگیهاى‌ یشتها است‌ .

علاوه‌ بر متنهاى‌ نسبتاً مشروحى‌ كه‌ نام‌ برده‌ شد، متنهاى‌ كوتاه ‌ترى‌ نیز در شمار متنهاى‌ اوستاى‌ متأخّر جاى‌ دارند كه‌ عبارت‌اند از هیربدستان‌ و نیرنگستان‌ ؛ هادُخت‌ نَسْك‌ ، اَوْگمَدَیچا ؛ وَیثا نَسْك‌؛ آفرین‌ پیغامبر زردشت‌؛ وِشْتاسْپ‌ (=.گشتاسب‌) یشت‌ و شمارى‌ واژه‌ و جملة‌ اوستایى‌ موجود در فرهنگ‌ اویم‌ ، شایست‌ نشایست‌ ، پرسشنیها و غیره‌ آخرین‌ بخش‌ اوستاى‌ متأخّر را تشكیل‌ مى‌دهد (براى‌ آگاهى‌ از زبان‌ و ادبیات‌ اوستایى‌، نك‌: گرشویچ‌، همان‌، بند 43-16 ؛ تفضّلى‌، ص‌33ـ72؛ زرشناس‌، زبان‌ و ادبیات‌ ایران‌ باستان‌ ، ص‌21ـ31).
در میان‌ متنهاى‌ موجود اوستایى‌، گاهان‌ و یشتها ارزش‌ ادبى‌ خاصّى‌ دارند. این‌ دو بخش‌ اوستا ، كه‌ منظوم‌اند، از نمونه‌هاى‌ والاى‌ ادبیات‌ متقدّم‌ هند و اروپایى‌ و داراى‌ ارزش‌ ادبى‌ درخور توجّهى‌اند.