چرا سرنشینان فضاپیمای استارلاینر بوئینگ هنوز به زمین باز نگشته‌اند؟

پالاب گوش

دو فضانورد سرنشین فضاپیمای جدید استارلاینر بوئینگ قرار بود چهارشنبه شب سفر بازگشت به سوی زمین را آغاز کنند، اما به جای آن هشت روز در ایستگاه فضایی بین‌المللی خواهند ماند.

پیشتر بازگشت فضاپیما به زمین به دلیل بروز مشکلاتی در بعضی از پیشرانه‌های آن و نشت گاز هلیوم که فشار آن سوخت را به داخل سیستم رانش می‌راند به تاخیر افتاده بود.

سازمان فضایی آمریکا - ناسا – قبل از تصمیم‌گیری برای بازگرداندن فضانوردان این فضاپیما به زمین در حال بررسی مشکلات متعددی است که در فضاپیما بروز کرده است.

هیچ خطری متوجه سونی ویلیامز و بوچ ویلمور نیست اما مشکلی برای فضاپیما روی داده است. این مشکل چه تاثیری بر سفر بازگشت آنها خواهد داشت؟
روز ۵ ژوئن، فضاپیمای استارلاینر با وجود نشت کوچک گاز هلیوم به فضا پرتاب شد. فشار گاز هلیوم برای راندن سوخت پیشرانه به سیستم رانشگرهای مانور در فضا و کاهش سرعت فضاپیما برای ورود مجدد به زمین به کار می‌رود.
این نشت بسیار کوچک بود و مهندسان بر این باور بودند که این نقص فنی برای ماموریت فضاپیما مشکلی ایجاد نخواهد کرد. در نتیجه، پرتاب طبق برنامه صورت گرفت.

اما در طول ماموریت، چهار نشت دیگر هلیوم بروز کرد و از ۲۸ رانشگر مانور فضاپیما، جریان سوخت به پنج رانشگر در مسیر رسیدن به ایستگاه فضایی متوقف شد.

مهندسان توانستند این مشکل را برای چهار رانشگر رفع و آنها را راه‌اندازی کنند اما یک رانشگر همچنان با مشکل مواجه است.

قرار بود این ماموریت ۸ روز طول بکشد، اما تاریخ بازگشت آن به تعویق افتاد تا مهندسان بتوانند این مشکل و عواقب آن را به طور دقیق بررسی کنند.

روز ۱۸ ژوئن، ناسا اعلام کرد که استارلاینر سفر بازگشت خود را ساعت ۲۲:۰۰ روز چهارشنبه ۲۶ ژوئن ساعت ۲۲:۰۰ به وقت شرق ایالات متحده آغاز خواهد کرد.

ناسا پیش از این در یک پست وبلاگی اعلام کرده بود که این نشت هیچ خطر ایمنی برای فضانوردان به همراه ندارد و افزوده بود که «فقط هفت ساعت زمان پرواز آزاد برای انجام عملیات عادی پایان ماموریت لازم است و استارلاینر در حال حاضر هلیوم کافی در مخازن خود دارد که می‌تواند تا ۷۰ ساعت فعالیت پروازی را امکانپذیر سازد.»

اما تنها چند روز بعد، پس از جلساتی در سطح بالای تصمیم‌گیری، ناسا به این نتیجه رسید که زمان برنامه‌ریزی شده بازگشت باید به تاریخی در ژوئیه «اصلاح شود.»

ناسا اطلاعات بیشتری در مورد دلیل تغییر تصمیم خود منتشر نکرده است.

ناسا اعلام کرد که مهندسان پرواز می‌خواستند فضاپیما را قبل از ورود مجدد به جو زمین مطالعه کنند تا مشکل موجود کاملا مشخص شود.

دلیل این است که در حالیکه کپسول حامل خدمه پس از ورود به جو از سفیه جدا شده و به زمین می‌رسد، «ماژول سرویس» معیوب استارلاینر پس از ورود به جو زمین می‌سوزد و در نتیجه، برخی از اطلاعات مربوط به علت نقصی که رخ داده از بین می‌رود.

آژانس فضایی آمریکا تاکید کرده است که فضانوردان در آسمان سرگردان نشده‌اند و در صورت بروز مشکلی در ایستگاه فضایی، استارلاینر اجازه بازگشت را دارد.

به گفنه ناسا، تحولات بعدی به «بررسی در سطوح بالا» بستگی دارد.
 

توالی رویدادها سوالاتی را در این مورد ایجاد کرده است که با وجود مشکلاتی که تاکنون افشا شده، آیا پرتاب فضاپیما نمی‌بایست به تعویق می‌افتاد؟

دکتر آدام بیکر، رئیس موسسه مهندسی موشک که یک شرکت بریتانیایی متخصص سیستم‌های پرتابگر است، می‌گوید دلیل انجام پرتاب را می‌داند اما بهتر بود که قبل از پرتاب، علت نشت هلیوم بررسی و فضاپیما تعمیر می‌شد.

او گفت: «این موضوع وجود دارد که اگر سعی کنیم همه چیزخیلی کامل باشد، کار طولانی و در نتیجه پرهزینه می‌شود و ممکن است حمایت عمومی و سیاسی از برنامه از میان برود.»

دکتر بیکر می‌افزاید: «اما احساس من این است که ممکن است مهندسان ناسا امکان بدتر شدن نشت پس از پرتاب را به طور کامل در نظر نگرفته باشند. این کاری است که ناسا و بوئینگ احتمالا باید انجام می‌دادند.»

به گفته او، چنین اقدامی بسیار گران تمام می‌شد زیرا مستلزم برداشتن موشک از سکوی پرتاب و خارج کردن سیستم رانش از فضاپیما بود.

به گفته دکتر سیمئون باربر، پژوهشگر فضایی در دانشگاه آزاد بریتانیا، موضوع دیگری که ناسا باید بررسی کند این است که چرا این مشکلات در هیچیک از دو پرواز آزمایشی استارلاینر که بدون خدمه انجام شده بود بروز نکرد یا کشف نشد.

او می‌گوید: «مشکلاتی که در چند هفته اخیر دیده‌ایم، از گونه‌ای نیست که برای این مرحله از پیشرفت برنامه استارلاینر پیش‌بینی می‌شود.»

او می‌افزاید: «کل هدف این برنامه این بوده که آزمایش کنیم قرار دادن فضانوردان در لوپ کنترل فضاپیما چگونه عمل می‌کند اما به جای آن، به نظر می‌رسد که ما با مسائل نسبتا اساسی‌تری سروکار داریم که واقعا می‌بایست پیش از این برطرف می‌شد.»
در نهایت، برای ناسا، موضوع مهم شناسایی علت اصلی نشت هلیوم و مشکلاتی است که برای پیشرانه‌ها ایجاد کرده است.

به گفته دکتر باربر، تا زمانیکه این موضوع حل و فصل نشده باشد، تجزیه و تحلیل خطرات احتمالی بازگشت ایمن فضانوردان به زمین و هرگونه برنامه‌ریزی برای آن ناقص خواهد بود.

وی افزوده است: «تا زمانیکه علت اصلی کشف نشود، آنها باید بر اساس اطلاعات ناقص درباره بازگشت فضانوردان تصمیم‌گیری کنند. اگر علت یک ناکامی را به طور کامل درک نکنید، نمی‌توانید با اطمینان بگویید که مشکل سیستماتیکی وجود نداشته و اینکه این مشکل فقط بر سیستم پیشرانه اصلی تاثیر نگذاشته بلکه بر شبکه پشتیبانی آنها نیز تاثیر داشته است.»

به عنوان آخرین راه حل، ناسا و بوئینگ می‌توانند فضانوردان خود را با استفاده از کپسول دراگون ساخت شرکت اسپیس‌اکس به زمین بازگردانند که برای بوئینگ مایه شرمساری خواهد بود. اما به گفته دکتر بیکر، هنوز این مشکل به آن مرحله نرسیده است.

او می‌گوید: «با یک فضاپیمای جدید باید در انتظار چیزهای غیرمنتظره هم باشیم. این یک دست‌انداز مورد انتظار در مسیر است و فکر نمی‌کنم یک نگرانی عمده باشد، به جز اینکه قبل از اعزام فضانوردان بعدی مستلزم تجزیه و تحلیل مشکل و رفع آن است.»