Skip to main content

ائلیار گرامی! باسلام و تشکر

ائلیار گرامی! باسلام و تشکر
Anonymous

ائلیار گرامی! باسلام و تشکر از شناساندن قطره ای از دریای بیکران ادبیات و موزیک کلاسیک آزربایجان در سایت ایرانگلوبال برای علاقه مندان، اقدامات فرهنگی ارزنده تان مایه سپاسگزاری است. هر کدام این ترانه های اساطیری، برای خود داستانی دارد. در اینجا اشاره کوچکی به ترانه ساری گلین میکنم که استاد ارجمند عالم قاسم با دختر هنرمندش به ایفای آن نیز پرداخته اند. این ترانه که در قالب تغزل خوانده میشود. حکایت از سوز و گداز و حسرت و حرمانهای دور و دراز دارد. داستان ساری گلین که سه مفهوم عشق و مبارزه و حسرت را در بتن خود تجلی میکند، در واقع یکی از قدیمی ترین اساطیر مردم ترک زبان آزربایجان است. این ترانه اساطیری که قدمت آن به بیش از پانزده هزار سال تخمین زده میشود، در واقع از جنگ بین نور و ظلمت حکایت دارد و داستان پرومته یونانی نیز از آن اقتباس شده است. در راز ترانه محبوب ساری

گلین از "فرهاد علیپور" میخوانیم: ساری گلین یعنی عروس زرد یا عروس موطلایی که در افسانه‌های آذربایجان اشاره به خورشید است، یکی از تصنیف‌های فولکلور آذربایجان است. براساس این افسانه، خورشید در سه هزارمین سال خلقت دزدیده می شود. تلاش برای آزادی خورشید و حسرت آن در موسیقی آذربایجانی ماتریالیزه شده است. برای ساری گلین در آذربایجان رقص زیبایی وجود دارد که حرکات آن حس تمنا و خواستن را در انسان زنده می کند. دستها به سمت آسمان باز می شود و با ملودی نرم ۴/۳ حرکات پا و دست انجام می شود.یافته های باستان شناختی در سال ۱۳۷۶ از منطقه سؤنگؤن در شهرستان ورزقان، استان آذربایجان شرقی، قدمت این رقص باستانی را به هزاره های قبل از میلاد می برد.
بنا به تفسیر محقق برجسته اساطیر و هنر آذربایجان، میرعلی سیدسلامت، این رقص مراسم آزاد کردن خورشید از اسارت است (سیدسلامت ۱۳۸۲). همچنانکه در تصویر سنگ نگاره دیده می شود، انسانی در سمت چپ دستی بر شانه به نشانه ایثار و اهریمنی در سمت راست خورشید اسیر را در دست دارد. رقص ساری گلین، رقص مبارزه برای رهایی خورشیدی است که اهریمن آن را به اسارت برده است. انسانی که برای رهایی آن آمده، چنان شیفته خورشید است که حاضر به فدای جان خویش در راه رهایی آن است.هنر آذربایجان در انواع خود این اندیشه رهایی بخشی به دیگری را بازنمود می سازد: هنر صخره ای با نگاره رقص ساری گلین، هنر موسیقی با آهنگ ساری گلین، هنر رقص با رقص ساری گلین، هنر گلیم بافی با طرح های خورشید اسیر. بنابراین می توان گفت هنر آذربایجان، هنر رهایی بخش است. آزادی نتیجه این هنر رهایی بخش است. آزادیی که خود مبنای کنش هنری است. ترانه ای مردمی که بر ساکنین منطقه آذربایجان تداعی گر هنر رهایی بخشی است که از ایثار به رهایی می انجامد.آهنگ و موسیقی ساری گلین سالهای سال سینه به سینه به ما رسیده و ساری گلین از تصنیف های فولکولور آذربایجان محسوب می شود. خواننده های بسیاری این آهنگ و شعر را خوانده اند و به آن افتخار می کنند، از آن جمله می توان به قدیر رستمف اشاره کرد. البته نه باید ازنظر دور داشت خوانندگانی مانند سامی یوسف، رشید بهبودف خواننده پر آوازه و دیگر خوانندگان آزربایجانی این ترانه اساطیری را نیز اجرا کرده اند.