Skip to main content

روش های مختلفی برای پی بردن

روش های مختلفی برای پی بردن
کیانوش توکلی

دانشمندان چگونه به انجام یک آزمایش هسته ای پی می برند ؟: ساعاتی پس از آنکه زمین لرزه ای به قدرت ۶.۳ ریشتری در شمال شرق کره روی داد (۱۲ شهریور ۱۳۹۶)، کارشناسان در کشورهای مختلف اعلام کردند که کره شمالی بمبی هسته ای را آزمایش کرده است. اما کارشناسان چگونه به انجام یک آزمایش هسته ای پی می برند؟ روش های مختلفی برای پی بردن به انجام آزمایش هسته ای (بدون اطلاع قبلی!) وجود دارد از جمله تحلیل داده های لرزه نگاری. به عبارتی متخصصان لرزه شناسی می توانند با بررسی شکل امواج لرزه ای، تعیین کنند که این زمین لرزه طبیعی بوده است یا انفجار یک بمب اتمی باعث وقوع این زمین لرزه شده است.

انفجار بمب باعث ارسال امواج فشرده در همه جهت ها می شود. هنگام وقوع یک انفجار (مانند آزمایش هسته ای)، تمام نیروی حاصل از انفجار به مواد اطراف فشار وارد می کند. با انفجار بمب، بلافاصله سنگ های مجاور تحت فشار شَدید قرار می گیرند که این اطلاعات در ایستگاه های لرزه نگاری به عنوان امواج P ثبت می شود.
امواج P سریع ترین نوع امواج لرزه ای محسوب می شوند. متخصصان با ارزیابی ویژگی های این امواج می توانند قدرت انفجار و محل آن، طبیعی یا مصنوعی بودن زمین لرزه را ارزیابی کنند.
روش دیگر برای شناسایی وقوع انفجار اتمی، تحلیل و بررسی ذراتی است که در انفجار تولید و منتشر می شود. مهندسان با نمونه برداری و بررسی نوع و غلظت این مواد در جو یا سطح زمین می توانند وقوع انفجار اتمی را تشخیص دهند. برخی از کشورها با نصب تجهیزات شناسایی ذرات رادیواکتیو روی هواپیما، می توانند ذرات حاصل از آزمایش را که در جو پراکنده شده اند، شناسایی کنند.
جالب است بدانید که در سال ۱۹۸۶ که انفجار اتمی چرنوبیل روی داد، مسئولان شوروی تصمیم داشتند از درز این خبر جلوگیری کنند اما جابجایی ذرات رادیواکتیو و انتشار آن به بسیاری از کشورهای اروپایی باعث شد کشورهای دیگر از وقوع این انفجار و مکان دقیق آن مطلع شوند.