این بحث تفاوت قائل شدن بین سکولاریسم و لائیسیته ، بحثی اسکولاستیک است که بعضی دوستان در آن می دمند. این نوع بحث ها یکی از ویژگی ها ی بخشی از ایرانیان است.
تفاوت ماهوی بین کشور هایی که نظامشان سکولار دمکراسی خوانده میشود و کشور فرانسه که نظامش لائیسیته نام گرفته است وجود ندارد
تفاوت های احتمالی در میان کشور ها ناشی از تاریخ چگونگی جدایی دستگاه دینی و مذهبی از سیستم حکومتی، اداری و آموزشی است. و این یک پروسه نسبتن طولانی از انقلابات و رفرم ها بوده است. گاهن خونین و گاهن مسالمت آمیز.
شما بستگی به اینکه در کدامیک از کشور های دمکراتیک زندگی کنید ، این جدایی را بخاطر زبان آن کشور ، یا سکولار دمکراسی می نامند و یا لائیک و دمکراتیک.
اینکه از تفاوت های احتمالی در ریشه لغات بخواهیم دو سیستم متفاوت تصور کنیم ، بحثی است که ربطی به تاریخ ساختار های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی جوامع ندارد.
شما اگر از یک آمریکایی، آلمانی، انگلیس و یا از کشور های اسکاندیناوی در مورد رابطه دین و مذهب و حکومت و قوانین اجتماعی در کشورشان بپرسید ، همان جوابی را به شما خواهند داد که مثلن از یک فرانسوی در این زمینه بپرسید.
در ضمن این مقوله سکولار دمکراسی بر خلاف نظر نویسنده ، بسیار روشن است و اختراع هیچکدام از ایرانیان نیست هر چند بسیاری در این زمینه نوشته اند ، بحث کرده اند و آنرا برای شرایط ایران توضیح داده اند. شاید کسانی بخواهند یک نوع حق انحصاری برای خود در این زمینه قائل باشند اما این ربطی به چگونگی پیدایش مقوله سکولاریسم در میان ایرانیان ندارد.
نویسنده سعی می کند بخاطر مخالفت احتمالی با یکی از ایرانیان که در این زمینه به سهم خود تلاش کرده است ، کل مفهوم سکولار را مخدوش و گنگ معرفی کند. به این می گویند نوعی بحث فرقه ای. یعنی اینکه اگر مخالف شما ، حرف درستی زده است ، آن حرف غلط میشود چونکه مخالف شما زده است. و تلاش میشود با یحث های اسکولاستیک و لغت بازی ، همان گفتمان را جور دیگر نامید. این نوع بحث ها بین آخوند های حوزه همیشه جاری است و همواره به دسته بندی های فرقه ای انجامیده است.