بعد از BBC امروز رادیو فردا هم قسمتهای بیشتری از سفر اولیای چلبی بە شمال غرب ایران ، ( تبریز ، اردبیل ، ایروان ، باکو ، نهاوند . قزوین ، همدان ، اورمیە، سلماس ، خوی ، قطور ، نخجوان ، وو ) منتشر کردە کە بسیار جالب توجە است پیشنهاد میکنم پان تورکها سطر بە سطر کلمە بە کلمە این خاطرات اولیای چلبی را کە ٣٧٠ سال پیش مشاهدات خود را نوشتە در مورد چگونگی زندگی مردم منطقە ، لباس ، خوراک ، زبان ، جغرافیا ، رودخانە ، آب آشامیدنی خلاصە آنچە کە مربوط بە مردم منطقە است نوشتە در تمامی این خاطرات یک کلمە هم در مورد شما تورکهای آذری در میان نیست از ایلات ترکمن کە گوسفندانشان را بە منطقە آوردند صحبت میکند ولی نە از شما ترکهای آذری ، حتی اولیای چلبی زبان مردم داخل شهر تبریز را فارسی بیان میکند نە تورکی از همدان ، نهاوند و قزوین میگوید و از کوردهای آنجا و برای خاطر پالاندوز کە میگوید از اجداد مغول نیستید
در مورد اورمیە چنینن میگوید .
در جلد دوم، چلبی از استانبول به وان و از آنجا به دیاربکر، سنجار، ماردین، بیتلیس و از آنجا به مرز قطور میان ایران و عثمانی می‌آید. تا اینجا، یعنی حدود ۲۶۰ صفحه از سیاحتنامه، مخصوص توصیف مناطق جنوب شرقی عثمانی است و شهرها و قصبات، زندگی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مردم کرد، و ارمنی را شرح می‌دهد. در این فصل از جمله به نقش کردهای مرزی محمودی و پنیانش در مناسبات ایران و عثمانی نیز اشاره می‌شود که ما برای پرهیز از طول کلام، از آن چشم‌پوشی کردیم.) از قلعه خوشاب و یا «خوشاو» که در دست محمودی‌هاست و قلعه پنیانش که کردهای آنجا در زمان نزاع ایران و عثمانی طرف عثمانی را گرفته و تابع سلطان سلیمان گشتند، روانه قطور شدیم.
https://www.radiofarda.com/a/chelebi-6/29069972.html
امیدوارم کلمە بە کلمە بخوانید تمام بخشهایش را و هیچی جا نگذارید و دیگر هم از این بحثهای ٢ هزاری ، سومر ، اوراتور ، گوتی و لولو را اینجا نیارید