Skip to main content

این مقاله تا حدودی روشنگر

این مقاله تا حدودی روشنگر
آشچی
عنوان مقاله:
رجب طيب اردوغان ديكتاتورى تمام عيار كه به دنبال كنترل كامل است

این مقاله تا حدودی روشنگر برخی مسائل جاری در جامعه ترکیه است گرچه به نظر من خالی از ایراد هم نیست که بعضی از آنها شاید ناشی از ضعف ترجمه باشه. مثلا اسم رهبر حزب جمهوری خواه خلق - CHP (و نه حزب جمهوری خواه مردم)، کمال کیلیچداراوغلو است نه آن چیزی که در مقاله نوشته شده. ثانیا در وصف ایشان نوشته شده «محبوب اما بی لیاقت» که نمی دانم این صفتها چه جوری به ایشان چسبانده شده. واقعیت این است که طبق نظرسنجیها (آنکتها) محبوبیت کیلیچداراوغلو چیزی حدود 7% است (محبوبیت اردوغان چیزی بین 40 تا 45 درصد است). ثانیا کیلیچداراوغلو اصلا شخص بی لیاقتی نیست. در اصل این تبلیغ بی لیاقتی، از طرف اردوی اردوغان هدایت می شود. ج.ه.پ نه تنها قدیمی ترین حزب ترکیه است بلکه یکی از قدیمیترین احزاب جهان است (حزبی است که توسط مصطفی کمال آتاتورک بنیانگذاری شده). این حزب سالهاست رایی در حد 25% را بدست میاورد

که کم رایی هم نیست. ولی با این وجود نمی تواند حکومت را بدست بگیرد چون رای آک پارتی همیشه حدود 40% در این سالها بوده. در اصل کیلیچداراوغلو سیاستمدار زیرکی است اما واقعیت این است که برای یک حزب چپگرا مثل ج.ه.پ، تصاحب اقتدار حاکم در جامعه محافظه کار ترکیه کار بسیار مشکلی است. برای احزاب محافظه کار همراه کردن مردم با گفتمانهای مبتنی بر ملی گرایی و مذهب گرایی کار راحتی است ولی برای احزاب سوسیالیست و سوسیال دموکرات این کار سختی است. رهبری این شخص و آن شخص هم نمی تواند چندان تغییری در این قاعده ایجاد کند. همچنانکه زمان زمامداری دنیز بایکال بر ج.ه.پ هم اوضاع بر همین منوال بود. در اصل، بعد از عصمت اینونو، در ترکیه زمامداری همیشه در دست راستگرایان بوده. تورگوت اوزال، تانسو چیللر، دمیرل، اربکان و... تنها استثنا دوره بولنت اجویت بود. برخی ممکن است اعتراض بکنند که ج.ه.پ مدتهاست که یک حزب چپگرا نیست. ولی این قضاوت چندان منصفانه نیست. هنوز در ج.ه.پ سنت چپ و عدالت خواهی اجتماعی قدرتمندی وجود دارد. وجود چهره های چپگرای تاثیرگذاری مثل محرم اینجه، جانان کافتانچی اوغلو، یونس امره و خیلیهای دیگر دلیلی بر این مدعاست.
واقعیتی که در این مقاله به درستی به آن اشاره شده، هدایت ترکیه به سمت یک دیکتاتوری جهان سومی تحت رهبری اردوغان است. با این تفاوت که وضعیت در ترکیه بسیار وخیمتر از آن است که تشریح شده. مثلا مدتی است که بحث کاندیتاتوری عبدالله گول (رئیس جمهور سابق) به عنوان کاندیدای مشترک اوپوزوسیون مطرح شده بود. امروز، اردوغان، سخنگوی ریاست جمهوری (ابراهیم کالین) و فرمانده ارتش (حلوصی آکار) را برای «صحبت» روانه منزل گول کرد. خبر مربوط به این ملاقات چند دقیقه ای روی سایت هابرتورک منعکس شد ولی بعد برداشته شد. هرچند که رسانه های مستقل این خبر را بازتاب دادند و از نوعی کودتای پست مدرن و تلاش برای منصرف کردن گول صحبت کردند. در کنار همه اینها، دولت باغچه لی رهبر حزب حرکت ملی (MHP) که متحد آک پارتی است دیروز صراحتا گفت که امیدوار است عبدالله گول اخطارهایی که به او داده میشود جدی بگیرد. این دولت باغچه لی خودش شخصیت جالبی است. بنا به دست نوشته آلپ ارسلان تورکش که بنیانگذار حزب حرکت ملی است، باغچه لی مامور میت ( استخبارات ملی) است. حالا چطور شده که به سمت حزب حرکت ملی رسیده را من نمی دانم. ولی سیاستمدار بسیار کارکشته و مرموزیست و مشهور است در ترکیه که هر وقت دلش بخواهد میز بازی را می چیند و هر وقت بخواهد میز بازی را به هم میریزد. این پیشنهاد انتخابات زودهنگام را هم دولت باغچه لی مطرح کرد و حتی این موضوع هم مطرح است که این پروژه ایست از طرف باغچه لی برای کله معلق کردن اردوغان.
این ادعا هرچند ممکن است در نگاه اول مضحک به نظر برسد، ولی برای کسانی که سابقه باغچه لی را می دانند، آن قدرها هم بی اساس نیست. مثلا باغچه لی و اردوغان در زمان رفراندوم اخیر قانون اساسی نیز با هم متحد بودند اما جالب بود که اولا به رغم دوندگیهای آک پارتی، حزب حرکت ملی اصلا فعالیتی نمی کرد، میتینگ برگزار نمی کرد و کاملا کم کاری میکرد. ثانیا درست قبل از روز رفراندوم باغچه لی حرفهای عجیبی زد که باعث ریزش آرای «آری» شد. باز این دولت باغچه لی بود که در سال 2002 با اعلام انتخابات زودهنگام زمینه ساز قدرت گرفتن اردوغان شد. سالها این دو سیاستمدار بدترین توهینها را به هم کردند، بعد متحد شدند و حالا مثل دو گانگستر که با هم متحد هستند، هر دو مجبورند با چشمهای باز بخوابند.
در این بین وضعیت آرای کردها و افکار عمومی کردها با کاندیتاتوری صلاح الدین دمیرتاش که زندانی است نیز شرایط ویژه ایست. اگر وقت کردم باز در مورد انتخابات ترکیه می نویسم چون در یک قدمی ورود به فاجعه دیکتاتوری، ترکیه شرایط بسیار حساس و جالبی را می گذراند.