ریشه علامت مصدری در ترکی:
آ. ائلیار
ریشه علامت مصدری در ترکی:
m-aq ; m-ak; m-ek; m-ək و
با x =k=q
----------
ریشه علامت مصدری در ترکی ək و aq (با حالتهای مختلف آنها)،
"ak" سومری به معنی to do می تواند باشد:
"eme ak" سومری
əm-ək یا əm-m-ək استعمال عضو زبان ( به کار گیری عضو زبان)
ak =to do سومری
علامت مصدر در ترکی، در حالت های مختلف :
m-ək ; mek; m-ak; maq; m-ax; m-əx می با شند.
m به ak- اضافه شده
ak=to do-وند ترکی. در مصدر
حالتهای مختلف ak در ترکی:
ax=əx=aq=ak=ək =ekبرابر کلمه ak سومری ست. به معنی do
تغییر صدا ها: q/k/x ; a/ə/e
--
اکدی ها همه حروف صدا دار را نتوانسته اند منتقل کنند . چون حروف یا علامتی برای همه آنها نداشتند.
--
در "eme ak " =«به کار گیری عضو زبان»، با تبدیل e به y در ترکی ye-mək «خوردن» حاصل میشود.
که میتواند در آغار yeme-ak باشد.
کلمات قدیمی با اندکی تغییر در زبان مردم، کلمات جدید و شاخه های زبانی نوین پدید میاورند. یا آورده اند.
əmək ; əmmək ; yemək ; yem ...کلماتی هستند که ریشه در " eme "( زبان) و "eme ak" ( به کار گیری زبان) دارند.
ak- ترکی مساوی واژی ak سومری ست. -ak- اکنون در ترکی به عنوان وند استعمال میشود و معنی احتمالی قدیمی خود را از دست داده است: gəl-m-ək ; al-m-ak , و k به x و q هم تبدیل شده: al-m-ax ; gəl-m-əx ; dur-m-aq( در زبان شفاهی x استعمال میشود).
---
qa-qa
کلمه ای ست که از تکرار qa درست شده. لغتی ست در ادبیات کودک. اکنون در زبان ترکی آذربایجان به معنی « خوردنی کودکانه»، « شیرینی کودک»به کار می بریم: !Mənə qa-qa ver ( برایم خوردنی و شیرینی بده).
این کلمه چرا مخصوص کودکان است و در مورد بزرگسالان یا « خوردنی و شیرینی » برای آنها، استعمال نمی شود؟
با کدام خوردنی بچه بیشترین آشنایی را دارد و علاقمند آن است؟ روشن است با « شیر».
توجه کنیم که g به q قابل تبدیل است. یعنی ga را qa نیز میتوان گفت.
در سومری با تکرار کلمه آنرا جمع می بندیم. این کار را حالا هم در ترکی کم و بیش انجام میدهیم: zəmi -zəmi dolandım
همه کشتزارها را گشتم.buğdanı tay-tay apardı همه گونی های گندم را برد. گونی-گونی گندم ها را برد.
budaq-budaq dolandım و... گاهاً هم بین دو کلمه bə اضافه :
میکنیم: yer-bə-yer dolandım همه جا را گشتم. یا جا ها را گشتم.
در سومری شیر را "ga" گفته اند: و "ga sur" «مکیدن شیر» معنی میدهد. sur همان sor در ترکی ست:
شیر:
ga
ga [MILK] wr. ga "milk; suckling" Akk. šizbu
ga sur
ga sur [MILK] wr. ga sur "to milk"
(ga[milk] + sur[press])
"ga sur [MILK] wr. ga sur "to milk
"abga [MILK] wr. ab2-ga "milk cow
sur [PRESS] wr. sur; sur8 "to press, squeeze; to flash; to drip; to rain; to milk" Akk. natāku; zanānu; şahātu; şarāru
"ga ga sur" به معنی «مکیدن شیر از پستان». این عبارت را به صورت qa-qa داریم و sor را به معنی مکیدن( بمک) میاوریم. در مقاله به کلمه sub هم اشاره شده که معنی "sur "سومری و sor ترکی را دارد.
---
سرگذشت کلمه qa-qa هم مانند سرگذشت دیگر واژه هاست. qa-qa ریشه در ga ga ی سومری دارد. و همینطور sor .
در ki-en-ĝir وقتی مادر به بچه اش میگفت: «!Ga ga» به معنی این بود که "برایت شیر دارم". ولی حالا وقتی به بچه میگوییم :!Qa-qa به معنی آن است که "برایت خوردنی دارم". مثلاً میوه و شیرینی.
آنها از اصطلاح([ga sur = [(ga[milk] + sur[press استفاده میکردند. to milk
دهان "ka"
mouth
kag [MOUTH] wr. ka "mouth" Akk. pû
کلمه دهان kag یا کوتاه آن ka ، میتواند در طی زمان با تبدیل شدن k به q به صورت qa در بیاید. و qa-qa نیز از آن حاصل شود.
فرق بین کلمه شیر و دهان، تنها در تلفظ k و g است. یعنی کلمات آنها خیلی نزدیک بهم اند همانطور که دهان بچه به شیر نزدیک است. qa-qa میتواند از هر دوی آنها پدید آید. ولی اختمال باقی ماندن آن از شیر ga زیاد است.
اکنون ما شیر را süt و دهان را ağız گوییم.
علت این مسئله آن است که:
- در آغاز جمعیت انسانها کم بود، تعداد زبانها هم کم بود. با افزایش جمعیت تعداد زبانها نیز بیشتر شده است.زبانها از خانواده ها یا از تنه های خود شاخه شده و هر یک لغات جدیدی برای خود ساخته اند. و در طی زمان هم کلمات قدیمی جای خودشان را به واژه های جدید سپرده اند. با اینهمه اشتراکاتی باقی مانده و میتوان رد خویشاوندی را دنبال نمود.
منبع:epsd
کلمات سومری در گیومه قرار دارند.
"du-mu":
"doğ-duğ-um: do(ğu)mu=do(ğ)mu="dumu
bala : doğ-mu=doğ-ma
idi---di---do="du"=eləmək
m=um=mum="mu"=ma=mən
əmək ; əmmək ; yemək ; yem ...کلماتی هستند که ریشه در " eme "( زبان) و "eme ak" ( به کار گیری زبان) دارند.
ak- ترکی مساوی واژی ak سومری ست. -ak- اکنون در ترکی به عنوان وند استعمال میشود و معنی احتمالی قدیمی خود را از دست داده است: gəl-m-ək ; al-m-ak , و k به x و q هم تبدیل شده: al-m-ax ; gəl-m-əx ; dur-m-aq( در زبان شفاهی x استعمال میشود).
---
qa-qa
کلمه ای ست که از تکرار qa درست شده. لغتی ست در ادبیات کودک. اکنون در زبان ترکی آذربایجان به معنی « خوردنی کودکانه»، « شیرینی کودک»به کار می بریم: !Mənə qa-qa ver ( برایم خوردنی و شیرینی بده).
این کلمه چرا مخصوص کودکان است و در مورد بزرگسالان یا « خوردنی و شیرینی » برای آنها، استعمال نمی شود؟
با کدام خوردنی بچه بیشترین آشنایی را دارد و علاقمند آن است؟ روشن است با « شیر».
توجه کنیم که g به q قابل تبدیل است. یعنی ga را qa نیز میتوان گفت.
در سومری با تکرار کلمه آنرا جمع می بندیم. این کار را حالا هم در ترکی کم و بیش انجام میدهیم: zəmi -zəmi dolandım
همه کشتزارها را گشتم.buğdanı tay-tay apardı همه گونی های گندم را برد. گونی-گونی گندم ها را برد.
budaq-budaq dolandım و... گاهاً هم بین دو کلمه bə اضافه :
میکنیم: yer-bə-yer dolandım همه جا را گشتم. یا جا ها را گشتم.
در سومری شیر را "ga" گفته اند: و "ga sur" «مکیدن شیر» معنی میدهد. sur همان sor در ترکی ست:
شیر:
ga
ga [MILK] wr. ga "milk; suckling" Akk. šizbu
ga sur
ga sur [MILK] wr. ga sur "to milk"
(ga[milk] + sur[press])
"ga sur [MILK] wr. ga sur "to milk
"abga [MILK] wr. ab2-ga "milk cow
sur [PRESS] wr. sur; sur8 "to press, squeeze; to flash; to drip; to rain; to milk" Akk. natāku; zanānu; şahātu; şarāru
"ga ga sur" به معنی «مکیدن شیر از پستان». این عبارت را به صورت qa-qa داریم و sor را به معنی مکیدن( بمک) میاوریم. در مقاله به کلمه sub هم اشاره شده که معنی "sur "سومری و sor ترکی را دارد.
---
سرگذشت کلمه qa-qa هم مانند سرگذشت دیگر واژه هاست. qa-qa ریشه در ga ga ی سومری دارد. و همینطور sor .
در ki-en-ĝir وقتی مادر به بچه اش میگفت: «!Ga ga» به معنی این بود که "برایت شیر دارم". ولی حالا وقتی به بچه میگوییم :!Qa-qa به معنی آن است که "برایت خوردنی دارم". مثلاً میوه و شیرینی.
آنها از اصطلاح([ga sur = [(ga[milk] + sur[press استفاده میکردند. to milk
دهان "ka"
mouth
kag [MOUTH] wr. ka "mouth" Akk. pû
کلمه دهان kag یا کوتاه آن ka ، میتواند در طی زمان با تبدیل شدن k به q به صورت qa در بیاید. و qa-qa نیز از آن حاصل شود.
فرق بین کلمه شیر و دهان، تنها در تلفظ k و g است. یعنی کلمات آنها خیلی نزدیک بهم اند همانطور که دهان بچه به شیر نزدیک است. qa-qa میتواند از هر دوی آنها پدید آید. ولی اختمال باقی ماندن آن از شیر ga زیاد است.
اکنون ما شیر را süt و دهان را ağız گوییم.
علت این مسئله آن است که:
- در آغاز جمعیت انسانها کم بود، تعداد زبانها هم کم بود. با افزایش جمعیت تعداد زبانها نیز بیشتر شده است.زبانها از خانواده ها یا از تنه های خود شاخه شده و هر یک لغات جدیدی برای خود ساخته اند. و در طی زمان هم کلمات قدیمی جای خودشان را به واژه های جدید سپرده اند. با اینهمه اشتراکاتی باقی مانده و میتوان رد خویشاوندی را دنبال نمود.
منبع:epsd
کلمات سومری در گیومه قرار دارند.
"du-mu":
"doğ-duğ-um: do(ğu)mu=do(ğ)mu="dumu
bala : doğ-mu=doğ-ma
idi---di---do="du"=eləmək
m=um=mum="mu"=ma=mən