مسئله « صداها» در زبان سومری:
آ. ائلیار
مسئله « صداها» در زبان سومری:
گفته میشود زبان سومری 8 حرف صدادار(مصوت) داشته است.
چهار کوتاه، چهار بلند (short and long):
a e i u مصوتهای کوتاه اند.
ولی در برگردان خط سومری، سنتاً وجود مصوتهای بلند را ندیده می گیرند .
حروف بی صدا عبارت اند از : b , d , g , (ng )ĝ , ḫ , k , l , m , n , p , r , s ,(sh )š , t , z .
همینطور وجود صدای h( ها) و y نیز مطرح است ولی در برگردان خط معمولاً منتقل نمی شود.
ḫ : خ ؛ š ش؛ ĝ : انُگ ng ( مثل صدای i-ng در انگلیسی). گاهاً نیز صدای n میدهد.
(š (as in ship ؛ (ĝ (wie in si ng ( معروف به نون عُنه) ؛ (ḫ (wie in lo ch
---
سنتاً 4 حرف صدا دار، و 15 حرف بی صدا در برگردان سومری به خط لاتین به حساب میایند.
چهار مصوت بلند و h (ها) و y (ی) را خواننده خودش میتواند هنگام خواندن کلمات در نظر داشته باشد.
الفبای کنونی (لاتین) برای زبان سومری حدا اقل تعدادی صدا کم دارد. همینطور است ماجرای صدای q (ق)، که عملاً آنرا در g ادغام میکنند. یا o را در u . و غیره.
اما در کنار اینها، فرهنگ استاندارد ePSD حروف y , w را برای نشان دادن صدای تعدادی از واژه ها قید کرده است.
صدایz را برابر z در انگلیسی یا ترکی در نظر می گیرند. به نظر برخی پژوهشگران در واقع صدایی بوده بین ts مانند صدای z در آلمانی. ولی عملاً ز یا س تلفظ میکنند. از نظر من، ترکی زبانان می توانند آنرا نسبت به کلماتی که هست ز یا س تلفظ کنند: مانند ze سومری به معنی «تو»، که در ترکی( نسبت به صداهای زبان خود) میتوان آنرا se یا sə یا ze و zə تلفظ کرد.
za-e (older zé) , zu : you
با توجه به دیگر ضمایر میتوان گفت ze سومری به نوعی مخفف همان sen یا sən یا san ( تو) ترکی ست.
تا جایی که دیده ام علت مشکل « کمبود صدا ها یا تُن ها» آن است که ظاهراً « اسناد کافی» برای اثبات وجود این «صداهای از قلم افتاده» در دسترس نیست؛ و همینطور، «جامعه علمی زبانهای باستانی»، به نتیجه مشترکی در این موارد نرسیده است.
---
منبع:
1-
ETCSL : Sumerian language
2-
ePSD
چهار مصوت بلند و h (ها) و y (ی) را خواننده خودش میتواند هنگام خواندن کلمات در نظر داشته باشد.
الفبای کنونی (لاتین) برای زبان سومری حدا اقل تعدادی صدا کم دارد. همینطور است ماجرای صدای q (ق)، که عملاً آنرا در g ادغام میکنند. یا o را در u . و غیره.
اما در کنار اینها، فرهنگ استاندارد ePSD حروف y , w را برای نشان دادن صدای تعدادی از واژه ها قید کرده است.
صدایz را برابر z در انگلیسی یا ترکی در نظر می گیرند. به نظر برخی پژوهشگران در واقع صدایی بوده بین ts مانند صدای z در آلمانی. ولی عملاً ز یا س تلفظ میکنند. از نظر من، ترکی زبانان می توانند آنرا نسبت به کلماتی که هست ز یا س تلفظ کنند: مانند ze سومری به معنی «تو»، که در ترکی( نسبت به صداهای زبان خود) میتوان آنرا se یا sə یا ze و zə تلفظ کرد.
za-e (older zé) , zu : you
با توجه به دیگر ضمایر میتوان گفت ze سومری به نوعی مخفف همان sen یا sən یا san ( تو) ترکی ست.
تا جایی که دیده ام علت مشکل « کمبود صدا ها یا تُن ها» آن است که ظاهراً « اسناد کافی» برای اثبات وجود این «صداهای از قلم افتاده» در دسترس نیست؛ و همینطور، «جامعه علمی زبانهای باستانی»، به نتیجه مشترکی در این موارد نرسیده است.
---
منبع:
1-
ETCSL : Sumerian language
2-
ePSD