سالام اليكيم

فرمان شاه همان فرمان خدا و قانون بود . ( چه فرمان یزدان چه فرمان شاه ) . رعیت بدون کوچکترین اعتراضی باید فقط و فقط اطاعت می کردند . قبل از اسلام شاه دارای فره ایزدی بود . بعد از اسلام با توجه به ادبیات دینی ظل الله نامیده شد . در دنیای غرب در مدرنیته ناف و وابستگی حاکمیت به اسمان را بریدند و ان را کاملا زمینی کردند . حاکمیت از ان مردم شد و برای اعمال حاکمیت مردم مکانیزم هایی ابداع و بکار گرفته شد . در گام اول وجود قانون اساسی ضروری تشخیص داده شد که در ان حوزه اختیارات و وظایف حاکمان و حقوق و تکالیف مردم مشخص گردد . حکومت به سه قوا تقسیم و برای جلوگیری از استبداد بالانس بین قوا در نظر گرفته شد . دوره زمامداری حاکمان که با رای مردم انتخاب می شدند . محدود به چهار پنج سال گردید . حاکمان دیگر منصوب خدا نبودند که خدایی کنند بلکه منتخبین مردم بودند که اماده خدمتگزاری بودند و اگر مردم از عملکرد شان راضی می بودند برای دوره بعد هم انتخاب می شدند . یعنی صلاحیت شان احراز می شد در غیر این صورت با رای مردم رد صلاحیت می شدند . در ایران چند بار تاکنون قانون اساسی نوشته شده است . اولین بار در جریان جنبش انگلیسی مشروطه خواهی از روی قوانین اساسی بلزیک و فرانسه کپی برداری شد که هیچوقت به مورد اجرا گذاشته نشد . دومین بار بعد از انقلاب 57 باز قانون اساسی نوشته شد که فصل سوم ان یعنی حقوق ملت به اضافه چند اصل دیگر از ان جمله اصول 15, 19 و ... به مورد اجرا گذاشته نشد . بدین سان بود که خواننده پان ایرانیست استین ها را بالا زد و یک تنه سومین قانون اساسی را به رشته تقریر در اورد . اما گویا سپرده بوده است بعد از مرگش در اختیار عموم قرار گیرد . بنابراین از اصول و محتوای ان بی اطلاع هستیم . ولی ذکر چند نکته ضروری به نظر می رسد . 1- یکی از دلایل عدم انتشار ان را در زمان حیاتش می توان ترس از ناتوانی در پاسخگویی به منتقدان احتمالی حقوق دان , دانشمندان سیاست , جامعه شناسان و ... دانست . 2- در مدرنیته برای اعمال حاکمیت مردم منتخبین مردم قانون اساسی را تدوین و تقریر می کنند . یک نفر غیر منتخب مردم فاقد چنین صلاحیتی است . 3- انچه که لازمه این ملک و ملت است نه قانون اساسی که این کشور نزدیک صد سال است دارد . بلکه پاسخ به این سوال است که چرا ما نتوانستیم در این صد سال بخش حقوق ملت قوانین اساسی را به مورد اجرا بگذاریم ؟ صد البته پاسخ به این سوال نیز در حیطه تخصص و صلاحیت خواننده پان ایرانیست و امثالهم نمی باشد . مگر انکه در دنیای ما قبل مدرنیته سیر کنیم.


مئشه باشلی

@meshebashli