رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، تهدید کرده که کشورش ممکن است مانند آنچه در جنگهای قرهباغ و لیبی انجام داد، در اسرائیل هم مداخله کند.
او روز ۲۸ ژوئیه در گردهمآیی شاخه استانی حزب عدالت و توسعه در ریزه، شهر خانوادگیاش، گفت: «ما باید آنقدر قوی باشیم که این اسرائیل نتواند این کارها را با فلسطین انجام دهد. همانطور که وارد قرهباغ و لیبی شدیم، میتوانیم همین کار را با آنها بکنیم.»
او افزود: «هیچ چیز ما را از انجام این کار باز نمیدارد. ما فقط نیاز داریم قدرتمند باشیم تا بتوانیم این گامها را برداریم.»
روشن نبود که اردوغان چه نوع مداخلهای را در نظر دارد، اما ترکیه در آن دو درگیری به متحدان محلی خود حمایت نظامی ارائه میداد.
بعد از اظهارات اردوغان، اسرائیل کاتز، وزیر خارجه اسرائیل، گفت که رئیس جمهور ترکیه «رد پای صدام حسین را دنبال میکند».
کاتز در پستی به زبان عبری در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «به یاد او بیاورید که چه اتفاقی آنجا افتاد و چه سرانجامی داشت.»
چندین مقام ارشد ترکیه به شدت به کاتز واکنش نشان دادند.
هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، گفت: «کسانی سعی در ساکت کردن این صدای حقطلبانه دارند، به ویژه اسرائیل و محافل صهیونیست بینالمللی، که [برای ساکت کردن اردوغان] به شدت دستپاچه شدهاند. تاریخ برای تمام کسانی که مرتکب نسلکشی شدهاند و حامیان آنها، سرنوشت یکسانی رقم زده است.»
سخنان اردوغان درباره اسرائیل بازتاب رسانهای گستردهای در ترکیه داشت.
روزنامه ملیت، رسانه حامی دولت ترکیه، در صفحه اول خود نوشت: «از اردوغان به اسرائیل: هشداری مانند قرهباغ و لیبی».
شبکه خبری سیانان ترک هم که طرفدار دولت است، سخنان رئیس جمهور ترکیه را این طور توصیف کرد: «چالشی تاریخی از سوی اردوغان برای اسرائیل».
مداخله «غیر واقعی»
کارشناسان ترکیه تحلیلهای مختلفی درباره منظور اردوغان و احتمال مداخله ترکیه ارائه دادهاند.
علی بوراک داریجیلی، استاد دانشگاه، روز ۲۸ ژوئیه در یک برنامه گفتوگوی تلویزیونی در شبکه «هابرترک» گفت که معتقد است اردوغان این اظهارات را به صورت «فیالبداهه» بیان کرده و افزود که رئیس جمهور ترکیه در پایگاه محافظهکار و حزبی خود با «لحن سیاسی خودش» سخن گفته است.
او همچنین اشاره کرد که اردوغان این سخنان را در شاخه استانی حزب خود بیان کرده که نشان میدهد سخنان او مخاطب داخلی را در نظر داشته است.
داریجیلی گفت که فکر نمیکند مداخله در غزه ممکن باشد و چنین کاری را «غیرواقعی» خواند.
مراد یتکین، روزنامهنگار باسابقه هم گفت که مداخله در اسرائیل به سادگی قرهباغ و لیبی نیست.
او روز ۲۹ ژوئیه در مقالهای در وبلاگ مستقل خودش به نام «گزارش یتکین» نوشت: «اسرائیل نه لیبی است، نه قرهباغ. کسانی که [در جنگ غزه] دخیل هستند، طیف مختلفی از آمریکا تا ایران را در برمیگیرند، و عوامل پیچیده زیادی هم وجود دارد، از جمله چین و نقش فلسطینیها.»
او افزود مشخص نبود که اردوغان به حمایت نظامی از لبنان یا غزه اشاره میکرد [یا منظور دیگری داشت].
لِونت ارسین اورالی، چهره دانشگاهی، روز ۲۸ ژوئیه در یک برنامه گفتوگوی تلویزیونی در شبکه سیانان ترک گفت که ترکیه نمیتواند مانند قرهباغ و لیبی، به حماس حمایت نظامی ارائه دهد.
با این حال او گفت در صورتی که یک کمیسیون یا ائتلاف بینالمللی به نمایندگی از فلسطینی تشکیل شود، آنکارا میتواند «نقش محوری» در آن داشته باشد.
در همان برنامه جوشکون باشبوغ، کارشناس امنیتی، گفت که ترکیه قصد ندارد نیروی نظامی در غزه مستقر کند یا در آنجا «قدرت نظامی خود را به نمایش بگذارد».
او با اشاره به «سازمان همکاری اسلامی» به عنوان نمونهای از یک نهاد گروهی، گفت که نیاز به یک «مداخله جمعی» وجود دارد که «ترکیه نیز در آن مشارکت داشته باشد».
رجب طیب اردوغان در سخنرانی خود همچنین گفت که آنکارا پس از دعوت از محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی برای سخنرانی در پارلمان ترکیه، «پاسخ مثبتی» دریافت نکرده است.
او قبلا گفته بود محمود عباس باید به دلیل نپذیرفتن دعوت آنکارا «عذرخواهی» کند.
علی بوراک داریجیلی به انتقاد اردوغان از عباس اشاره کرده و گفته است که رئیس جمهور ترکیه به صورت تلویحی این موضوع را مطرح کرده است که محمود عباس بیشتر به دلیل دخالت بازیگران دیگر در جنگ غزه، دعوت آنکارا را نپذیرفته است.
یتکین هم گفت که اولویت فلسطینیان تلاشهای دیپلماتیک برای پایان دادن به عملیات اسرائیل در غزه است.
او گفت که آنکارا میداند نفوذش بر غزه در حال کاهش است چون بیشتر به حماس به عنوان «طرف اصلی خود در فلسطین» روی آورده است.
دنیز زیریک، روزنامهنگار، روز ۲۹ ژوئيه به شبکه تلویزیونی سوزکو، رسانه مخالف دولت، گفت که ترکیه نفوذ خود را در منطقه از دست داده، چون «حتی عباس هم» پیشنهاد آنکارا را رد کرده است.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
توجه داشته باشید کامنتهایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید