لحظه به لحظه با اجلاس ژنو-٢

گمان می‌رود که بیش از هزار گروه مخالف سیاسی، متشکل از حدود ۱۰۰ هزار جنگجو، در سوریه وجود داشته باشند.

بسیاری از این گروه‌ها کوچک هستند و در سطح محلی فعالیت می‌کنند، ولی تعدادی از آن‌ها نیز به نیروهایی قدرتمند تبدیل شده‌اند که شعبه هایی در سراسر کشور دارند و یا با دیگر گروه‌های هم هدف تشکیل ائتلاف داده‌اند.

بحران سوریه: مخالفان سیاسی و مسلح بشار اسد

مهدی دخل الله در روزنامه دولتی تشرین، چاپ سوریه نوشته است: مردم سوریه می دانند که کنفرانس ژنو 2 معجزه نمی کند. با این حال دولت سوریه در قبال مردمش مسئولیت پذیر است و تلاش می کند از هر فرصتی، هر چند کوچک، برای خاتمه خونریزی و ویرانی استفاده کند. اما طرف مقابل می خواهد برای رسیدن به اهدافش دست به قتل و ویرانی بزند.

ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا، در سخنرانی خود خواستار تدوین یک جدول زمانی مشخص برای استقرار دولت انتقالی سوریه شد. او گفت: "تنها راه برای پایان دادن به خونریزی در سوریه و مقابله با خطر گسترش افراطگرایی در منطقه تحقق یک راه حل سیاسی فراگیر است که پاسخگوی مطالبات تمامی اقوام و گروه های سوری باشد." هیگ گفت که دوره انتقالی به مردم سوریه امکان می دهد در مورد سرنوشت خود تصمیم بگیرند.

تلویزیون دولتی سوریه در گزارش خبری از اجلاس ژنو،سخنرانی بعضی از سخنرانان را همراه با شعارهایی علیه "تروریست ها" پخش کرد. در گزارش سخنرانی احمد جبرا، نماینده ائتلاف ملی سوریه، تلویزیون دولتی نیمی از صفحه تلویزیون را به تصویر سخنرانی آقای جبرا، بدون ذکر عنوان او، اختصاص داد در حالیکه در نیم دیگر، تصاویری از ویرانی و کشتار همراه با نوشته هایی در انتساب این وقایع به "تروریست ها" دیده می شد. تلویزیون سوریه همین شیوه را در گزارش سخنرانی های وزیران خارجه سعودی و ترکیه به کار گرفت.

دبیرکل سازمان ملل هم از اینکه ولید معلم از فرصت سخنرانی در اجلاس ژنو برای "حمله لفظی به سایر شرکت کنندگان" بهره برداری کرده بود ابراز تاسف کرد.

وزارت خارجه آمریکا در مورد سخنرانی وزیر خارجه سوریه گفته است که اظهارات او با روح و اهداف اجلاس ژنو برای آشتی ملی در سوریه از طریب استقرار دولت انتقالی همخوانی نداشت و ولید معلم به جای ترسیم چشم اندازی مثبت و صلح آمیز از آینده، به "لفاظی های تحریک آمیز" مبادرت کرد.

وزارت خارجه آمریکا و دبیرکل سازمان ملل اظهارات ولید معلم، وزیر خارجه سوریه در اجلاس ژنو را مورد انتقاد قرار داده اند. ولید معلم کشورهای همسایه سوریه را حمایت مالی و تسلیحاتی از "تروریست ها" متهم کرده و هر پیشنهادی برای کناره گیری بشار اسد را مردود دانسته بود.

 فعالان عضو سایت اینترنتی AVAAZ  با اجرای یک نمایش خیابانی در شهر مونترو، محل برگزاری اجلاس ژنو-٢ خواستار برقراری فوری آتش بس و پایان جنگ در سوریه شدند.

وزیر خارجه عربستان در ادامه سخنان خود تاکید کرد که سازمان ملل نباید هدف برقراری دولت انتقالی را از نظر دور نگه دارد و افزود: زمان آن فرارسیده که مردم سوریه را دیگر نا امید نکنیم.

امیر سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان سعودی، در سخنرانی خود در اجلاس ژنو گفت که بشار اسد "که دستش به خون مردم سوریه آغشته است" نمی تواند در دوره انتقالی سوریه جایی داشته باشد. سعود الفیصل خواست تا نیروهای خارجی سوریه را ترک کنند و در این مورد، از شبه نظامیان اعزامی حزب الله لبنان و نفرات سپاه پاسداران ایران نام برد.

خبرگزاری فارس گزارش کرده که جنازه یک ایرانی که در عملیات نظامی در سوریه کشته شده بود در تبریز تشییع شده است. در گزارش فارس آمده است که "محمودرضا بیضائی که با توجه به تحولات میدانی کشور سوریه و هتک‌ حرمت‌های اخیر به حرم حضرت زینب کبری (س) به دست گروه‌های صهیونیستی و وهابی، برای دفاع از این حرم‌های شریف به سوریه رفته بود، ظهر روز یکشنبه 29 دی مصادف با ولادت حضرت رسول (ص) به دست وهابیون تکفیری به مقام رفیع شهادت نائل آمد."

در ادامه بیانیه وزارت امور خارجه ایران آمده است "بی‌تردید معیار هر راهکار دموکراتیک، باید رای مردم سوریه از طریق مکانیزم انتخاباتی اطمینان‌بخش باشد. تضمین موقعیت هرگونه راه حال سیاسی، احترام به رای مردم سوریه است و تحمیل اراده خارجی بر اراده مردم سوریه، به بن‌بست منتهی خواهد شد." جمهوری اسلامی از راه حلی برای بحران سوریه حمایت کرده که شامل ادامه ریاست جمهوری بشار اسد باشد.

وزارت خارجه ایران در بیانیه خود افزوده است: جمهوری اسلامی ایران از وخامت اوضاع انسانی در سوریه ابراز نگرانی شدید می‌نماید و محاصره اقتصادی و اقدامات گروه‌های تروریستی عامل مهم این وضعیت می‌باشد و مراتب تاسف خود را از اینکه گروه‌های تکفیری شرایط انسانی نامناسبی را در سوریه به وجود آورده‌اند و همچنان مورد حمایت خارجی هستند ابراز می‌نماید.

وزارت خارجه ایران در بیانیه ای مواضع خود نسبت به اجلاس ژنو-٢ را بیان کرده و گفته است که اولویت این اجلاس باید "مبارزه با تروریسم" باشد. مقامات جمهوری اسلامی مانند دولت سوریه همه مخالفان حکومت آن کشور را تروریست می نامند.

پاپ فرانسیس، رهبر کلیسای کاتولیک، برای موفقیت اجلاس ژنو-٢ دعا کرد و گفت: امیدوارم این اجلاس راهگشای آشتی، تفاهم و بازسازی و ایجاد شرایطی باشد که در آن همه شهروندان سوریه با یکدیگر همکاری کنند و یکدیگر را نه به صورت دشمن و رقیب، بلکه به عنوان برادر ببینند و در آغوش بگیرند.

 رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه که به بروکسل سفر کرده، با اشاره به گزارش اخیر در مورد قتل چند هزار تن در زندان های سوریه، گفت که انتشار تصاویر قربانیان در آستانه برگزاری اجلاس ژنو، یادآور بحران وخیم انسانی در سوریه است که لزوم یافتن راه حلی فوری را گوشزد می کند. او گفت که به نظر  او، سازمان ملل و نهادهای بین المللی باید با این بحران "به شکلی دیگر" برخورد کنند.

نماینده ائتلاف ملی از نمایندگان دولت سوریه خواست تا رسما تعهد خود به بیانیه اجلاس ژنو-١ را اعلام کنند. اجلاس ژنو-١ در سال ٢٠١٢ برگزار شد و بیانیه نهایی آن راه حل بحران سوریه را استقرار دولت انتقالی برای برگزاری انتخابات آزاد دانست.

احمد جربا، نماینده ائتلاف ملی سوریه گفت که نیروهای دولتی به منظور ایجاد نگرانی در مورد آینده سوریه، به شبه نظامیان وابسته به القاعده در جنگ داخلی این کشور کمک می کنند.

بعضی ناظران گفته اند که حتی  اگر اجلاس ژنو-٢ بتواند بر سر موضوعاتی مانند آتش بس و امدادرسانی بهم ه تفاهم هایی برسد، باید آن را دستاوردی مهم دانست.

به گفته خبرنگاران، قرار است گفتگو درباره موضوعاتی اساسی مانند آتش بس منطقه ای و دسترسی امدادگران به نیازمندان به کمک های بشردوستانه از روز جمعه آغاز شود.

احمد جربا، نماینده ائتلاف ملی سوریه متشکل از مخالفان بشار اسد، گفته است که مردم سوریه دیگر نمی توانند "حکومت اقلیت بر اکثریـت" را بپذیرند و خواستار یک نظام سیاسی فراگیر هستند. اکثریت مردم سوریه را سنی ها تشکیل می دهند و معتقدند که قدرت سیاسی و امتیازات اقتصادی در دست اقلیت علوی مذهب متمرکز است.

اظهارات متضاد وزیران خارجه آمریکا و سوریه در آغاز اجلاس ژنو-٢ اختلاف نظر شرکت کنندگان بر سر موقعیت بشار اسد در آینده سیاسی سوریه را آشکار کرده است.

ولید معلم از "قدرت های" خارجی خواست تا به "حمایت خود از تروریسم" خاتمه دهند و تحریم های کنونی علیه سوریه را بردارند.

وزیر خارجه سوریه گفت: "ما به عنوان نمایندگان مردم و دولت سوریه در این اجلاس حضور داریم و همه باید بدانند که جز مردم سوریه، هیچکس در جهان حق ندارد مشروعیت رئیس جمهوری و دولت سوریه را از آنها سلب کند." پیشتر وزیر خارجه آمریکا گفته بود در آینده سوریه، بشار اسد جایی ندارد.

وزیر خارجه سوریه در سخنان طولانی خود گفت که "فقط مردم سوریه حق دارند در مورد سرنوشت بشار اسد، رئیس جمهوری این کشور تصمیم گیری کنند."

صبح روز چهارشنبه خبرگزاری‌های داخلی ایران به نقل از حسن روحانی گزارش کردند که امید چندانی به اجلاس ژنو ندارد زیرا کشورهایی که عامل بی‌ثباتی در سوریه هستند در این اجلاس حضور دارند.

ولید معلم، مخالفان حکومت را خائن خواند

سخنرانی ولید معلم به رغم تمام شدن وقت ادامه دارد. بان کی مون از او خواست تا به سخنرانی‌اش پایان دهد اما ولید معلم به این تذکر توجهی نکرد و به دبیرکل سازمان ملل گفت شما در نیویورک زندگی می‌کنید و من در سوریه و پس از سه سال رنج، این حق من است (برای ادامه صحبت)

جان کری، وزیر خارجه آمریکا گفت که بشار اسد یک حرکت اعتراضی صلح آمیز را به یک فاجعه جهانی تبدیل کرد و افزود که او در دولت انتقالی آینده سوریه نمی‌تواند نقشی به عهده داشته باشد

ولید معلم، وزیر خارجه سوریه در سخنان خود به شدت از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و ترکیه انتقاد کرد وگفت این کشورها سعی دارند سوریه را به دوران قرون وسطی برگردانند. ظاهرا اشاره او به حضور اسلامگرایان مسلح است که در صدد ایجاد حکومت اسلامی در سوریه هستند.

بان کی مون خطاب به نمایندگان حدود چهل کشور شرکت کننده در اجلاس گفت" "پس از حدود سه سال درگیری دردناک در سوریه، امروز روز امید است." او با اشاره به حدود یکصد و سی هزار کشته جنگ داخلی سوریه گفت: "اگر این فرصت از دست بروند، چه تعداد دیگری در سوریه باید جان خود را از دست بدهند؟"

روز اول مذاکرات سوریه به جای ژنو در شهر مونترو برگزار می‌شود و دلیلش کنفرانس ساعت‌سازان سوئیسی در ژنو است. در مورد ژنو، محل برپایی مذاکرات در سایت بی بی سی بخوانید

چندین ماه است که سازمان ملل متحد و دیپلمات‌های روسی و آمریکایی تلاش می کنند تا دو طرف درگیر در جنگ سوریه را ترغیب کنند تا در کنفرانس صلح بین المللی موسوم به "کنفرانس ژنو ۲ " شرکت کنند. در باره این کنفرانس در سایت فارسی بی بی سی بیشتر بخوانید

دبیرکل سازمان ملل در سخنان افتتاحیه خود خطاب به نمایندگان دولت سوریه و ائتلاف ملی، متشکل از مخالفان، خواست تا از فرصتی که اجلاس ژنو فراهم کرده برای پایان دادن به خونریزی استفاده کنند.

شرکت در اجلاس ژنو-٢ نخستین مورد از ملاقات نمایندگان دولت سوریه و  مخالفان بشار اسد از زمان آغاز بحران سیاسی این کشور در مارس سال ٢٠١١ است.

وزیر اطلاع رسانی سوریه گفته است که دلیل حضور هیات سوری در اجلاس ژنو دفاع از منافع عالیه، متوقف کردن خونریزی، اخراج تروریست های خارجی و حفظ حاکمیت کشور است اما همزمان با تلاش سیاسی در این زمینه، نبرد نظامی نیز ادامه خواهد داشت.

بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل در سخنان افتتاحیه اجلاس ژنو-٢ گفت که شرکت کنندگان در اجلاس مسئولیتی بزرگ و "چالش‌هایی خطیر" در برابر دارند.

اجلاس بررسی راه‌های پایان دادن به بحران سوریه موسوم به ژنو-٢ با شرکت نمایندگان شماری از کشورهای جهان در شهر مونترو، واقع در ساحل دریاچه ژنو، در سوئیس کار خود را آغاز کرده است.