بخشایشی چنینی طرحی را اشتباهی بزرگ از سوی قانونگذاران آمریکایی میخواند و میگوید: «این بیش از هر چیز به ضرر آمریکاست چون ایرانیانی که به این کشور سفر میکنند پول میبرند، سرمایه میبرند و از نظر اقتصادی خیلی به نفع این کشور است و وقتی چنین محدودیتهایی ایجاد میکنند به ضرر خودشان است.»
سهشنبه هشتم دسامبر/ ۱۷ آذر، طرحی با بیش از ۴۰۷ رای موافق و ۱۹ رای مخالف در کنگره آمریکا تصویب شد که به موجب آن شهروندان ۳۸ کشوری که میتوانند بدون ویزا به آمریکا سفر کنند، اگر در پنج سال گذشته – از اول مارس ۲۰۱۱ یعنی زمان شروع اعتراضات و سپس جنگ داخلی در کشور سوریه- به ایران، عراق، سوریه و سودان سفر کرده باشند، برای سفر به آمریکا باید تقاضای ویزا بکنند.
بر اساس این طرح شهروندان این ۳۸ کشور که تابعیت هر یک از چهار کشور ایران، عراق، سوریه و سودان را دارند هم نمیتوانند بدون ویزا به آمریکا سفر کنند.
بر اساس گزارش رسانههای مختلف از جمله بیبیسی، ایده محدود کردن توافق چند جانبه لغو روادید، پس از حملات پاریس مطرح شد. بعضی نمایندگان کنگره آمریکا با ابراز نگرانی از اینکه مهاجمان آن حمله شهروند فرانسه بودهاند، گفتهاند آنها میتوانستهاند بدون نیاز به ویزا با استفاده از گذرنامه اروپاییشان به آمریکا سفر کنند. در نتیجه طرح این تغییرات پیش از حملات اخیر در کالیفرنیا (سن برناردینو) ریخته شده بود.
این طرح هر چند هنوز باید به تصویب سنا و سپس به امضای رئیس جمهوری آمریکا برسد تا امکان عملی شدن پیدا کند، اما با اعتراضهای بسیاری در فضای مجازی مواجه شده است. بسیاری از منتقدان این طرح سوال میکنند که چرا نام کشورهایی چون عربستان و پاکستان که تعدادی از ترویستهای سالهای اخیر (که در کشورهای غربی دست به عملیاتهای تروریستی و انتحاری زدهاند) تبعه این دو کشور بودهاند، در طرح محدودیت سفر بدون ویزا به آمریکا نیست؟
مسالهای که از سوی احمد بخشایشی هم نقد میشود.
این عضو فراکسیون رهروان ولایت میگوید که این طرح به ضرر آمریکاست: «قانونگذاران آمریکایی مفهوم تروریست را نمیفهمند. با مفهوم تروریست آشنا نیستند. دو سعودی ده نفر را کشتند و آمریکاییها نمیدانند وهابیت منبع و منشا ترور است و این چه ربطی به ایران دارد؟ حالا اگر مثلا شما در اروپا زندگی کنید و دو روز بیایید ایران مادرتان را ببینید، باید محدودیت سفر به آمریکا برای شما قائل شوند؟ مثل این است که یک فردی در بلخ گناه میکند در اردستان سرش را ما بزنیم. چه ربطی دارد آخر؟»
«راه سرمایهگذاری بسته نمیشود»
احمد بخشایشی معتقد است که قانونگذاران آمریکایی با ایرانیها بیرحمانه برخورد میکنند و حتی با اوباما هم بیرحمانه رفتار میکنند: «تبعه عربستان سعودی برجهای دوقلو را منفجر میکند یا میزند شهروندان آمریکایی را میکشد؛ اینها چه ربطی به ایرانیها دارد؟ ایرانیان قانونمدار و متمدن هستند، باکلاس هستند و معنی ندارد که هر چه اتفاق میافتد سر ایران بشکنند. یک چیزی باید بگویند و یک کاری باید بکنند که بگنجد.»
او در پاسخ به این سوال که آیا این طرح از نظر اقتصادی و از جنبه سرمایهگذاریهای خارجی به ضرر ایران نیست، میگوید: «چنین چیزی نیست. در این طرح ایرانیان مقیم اروپا و کشورهای دیگر ضرر میبینند. جمهوری اسلامی ضرری نمیبیند و درباره سرمایهگذاری فکر نمیکنم مشکلی به وجود بیاید. سرمایهگذاران بزرگ و شرکتهای بزرگ که میآیند پول پارو کنند راه خودشان را میروند و میدانند از طریقی باید بیایند. فقط شهروندان عادی صدمه میبینند.»
آیا وزارت خارجه یا دولت ایران به این طرح اعتراض خواهند کرد؟
احمد بخشایشی در پاسخ به این سوال میگوید که نیازی به اعتراض نیست، اما این طرح در مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
او معتقد است که چنین طرحی محصول دردی است که از به ثمر نشستن برجام و توافق هستهای در سینه مخالفان این توافق در آمریکا نشسته است.
هر چند در طرح مذکور صراحتا اسمی از ایران نیامده، اما این طرح شامل کشورهایی است که در لیست وزارت خارجه آمریکا به عنوان کشورهای حامی تروریسم قرار دارند. ایران یکی از این کشورها است.
مخالفان دیگر
دیوید اوسالیوان، سفیر اتحادیه اروپا در آمریکا یکی از مخالفان این طرح است و در اولین واکنش به این طرح به بیبیسی گفته است که اتحادیه اروپا مخالف این طرح است و او و همکارانش در حال رایزنی با نمایندگان کنگره آمریکا هستند، به این امید که نظرات و ملاحظات اتحادیه اروپا مد نظر سناتورهای آمریکایی قرار گیرد.
او گفته است: «ما یادآوری کردهایم که به خاطر این توافق لغو روادید است که میلیونها اروپایی هر سال به آمریکا سفر میکنند و به همان تعداد هم آمریکایی به اروپا میروند. در نتیجه نباید با نگاه سختگیرانه این رفت و آمد را مشکل کنیم. این دقیقا همان چیزی که تروریستها میخواهند.»
اتحادیه آزادیهای مدنی در امریکا هم این طرح را تبعیض آمیز خوانده است.
کمپینهای مجازی
در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی اما کمپینهایی در مخالفت با این طرح راه افتاده است و منتقدان این طرح از ایرانیان ساکن آمریکا خواستهاند به سناتورهای ایالتهایی که در آن زندگی میکنند ایمیل بزنند، تلفن کنند، به کاخ سفید نامه بنویسند و از آنها بخواهند که به این طرح رای ندهند.
عمده نگرانی منتقدان این طرح این است که ممکن است دولتهای این ۳۸ کشور هم که طرف قرارداد با آمریکا برای معافیت از ویزای سفر هستند، بخواهند در اقدامی تلافیجویانه چنین طرحی را اجرا کرده و آن دسته از شهروندان آمریکایی را که تابعیت چهار کشور ایران، عراق، سوریه و سودان را دارند یا در پنج سال گذشته به یکی از این کشورها سفر کردهاند را، مجبور به درخواست ویزا بکنند.
برخی منتقدان این طرح میگویند که ایرانیان در عملیاتهای تروریسی دست نداشتهاند و چرا این طرح باید شامل ایرانیان شود و در مقابل نامی از عربستان در آن نیست؟
برخی دیگر از منتقدان این طرح اما میگویند بیتوجه به نام کشورها باید به قانون تبعیضآمیز اعتراض کرد.
علی عبدی، فعال مدنی مقیم نیویورک در صفحه فیسبوک شخصیاش نوشته است: «طرح مصوبِ مجلس نمایندگان آمریکا، دوشنبه ۱۴ دسامبر/ ۲۳ آذر در مجلس سنای آمریکا نهایی میشود و چهارشنبه ۱۶ دسامبر/ ۲۵ آذر، میرود برای رأیگیری. این طرح اگر به قانون تبدیل شود به جز تأثیرِ منفی و مستقیمی که روی صنعت گردشگری و اقتصاد داخل ایران میگذارد، به ایرانهراسی افکار عمومی در غرب دامن میزند و بسیاری از شهروندان اروپایی و آسیایی را نیز تشویق میکند به ایران سفر نکنند. و اگر این طرح با پاسخ متقابل اروپاییها مواجه شود، میتواند ایرانی-آمریکاییها را نیز به شهروند درجه دوم تبدیل کند و سفرِ آنها به خارج از آمریکا را نسبت به هموطنانِ دیگرشان، دشوارتر [کند].»
هنوز مشخص نیست این طرح با چه جزییاتی در سنا مطرح خواهد شد اما اعتراضها به آن از سوی ایرانیان در فضای مجازی آنقدر زیاد است که آلن ایر، سخنگوی فارسی زبان وزارت خارجه آمریکا در صفحه فیسبوکش واکنش نشان داده و نوشته است که صدای اعتراض ایرانیان به قرار گرفتن کشورشان در میان مقاصد پرخطر تروریستی را شنیده است و اگر این صدای اعتراض، طرفداران زیادی داشته باشد، آن را به دولتمردان خود منتقل میکند.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
افزودن دیدگاه جدید