دختر آبی؛ ادای احترام صد زن بی‌بی‌سی به او

سحر زمانی که می‌خواست برای دیدن بازی تیم محبوبش، استقلال، به ورزشگاه برود بازداشت شد اما با قید وثیقه آزاد شده بود. او وقتی برای پیگیری پرونده خود به دادگاه مراجعه کرد و متوجه شد جلسه دادگاه به تعویق افتاده، خودسوزی کرد و پس از چند روز درگذشت.

مرگ دردناک سحر خدایاری واکنش‌های زیادی را در ایران و جهان برانگیخت و باعث شد تا فشارهای داخلی و خارجی و فشار فیفا، راه ورود زنان را به ورزشگاه‌ها باز کند.

دهم مهر ماه، یک ماه پس از مرگ سحر، مسابقه ایران و کامبوج در دور دوم رقابت‌های انتخابی جام جهانی ٢٠٢٢ قطر در منطقه آسیا در تهران برگزار شد و برای نخستین بار زنان به طور رسمی اجازه حضور در ورزشگاه‌ و تماشای فوتبال مردان را پیدا کردند.

تا پیش از این بازی، ورود زنان به استادیوم‌های فوتبال در ایران ممنوع بود و در سال‌های اخیر تلاش‌های برخی فعالان حقوق زنان برای رفع این ممنوعیت، پیامدی جز دستگیری و محاکمه نداشت.

حق نشر عکس@BBC100WOMENImage captionمراسمی که چند روز پس از مرگ سحر خدایاری در محل خودسوزی او برگزار شد

دختر آبی که بود؟

سحر خدایاری متولد روستای سلم در استان چهار محال و بختیاری و ساکن قم بود. به گفته اعضای خانواده‌اش او لیسانس کامپیوتر و لیسانس مترجمی زبان داشت.

خانواده سحر خدایاری خود را مذهبی معرفی می‌کنند.

او در زمستان ۹۷ برای تماشای بازی استقلال تهران و العین امارات، در مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا، به ورزشگاه آزادی رفت.

به گفته خواهرش، او موقع ورود به ورزشگاه "لباس مبدل پوشیده بود. کلاه‌گیس آبی و یک پالتوی بلند." لباسی که مقام‌های قضایی و امنیتی آن را "نامناسب" توصیف کرده‌اند.

به گفته خواهر سحر خدایاری "وقتی ماموران قصد بازرسی ‏بدنی او را برای ورود به استادیوم داشتند، او به آنها می‌گوید که دختر است تا به او دست نزنند."

سحر خدایاری روز سه‌شنبه ۲۱ اسفند ۱۳۹۷ در مقابل استادیوم آزادی بازداشت شد اما پس از چند روز با وثیقه آزاد شد.

قرار بود روز دوشنبه ۱۱ شهریور به پرونده او رسیدگی شود اما قاضی "مرخصی بود" و دادگاه تشکیل نشد.

او بعد در مقابل ساختمان دادگاه انقلاب تهران، در تقاطع خیابان‌های معلم و شریعتی، خود را به آتش کشید.

نزدیک به یک هفته پس از خودسوزی سحر خدایاری، خبر درگذشت او در رسانه‌های ایران منتشر شد. شواهد حاکی از آن است که او سه روز پس از خودسوزی درگذشت، اما این خبر با تاخیری چند روزه منتشر شد.

صد زن

روشنک روزبهانی، تصویرساز در لندن که زنان تاثیرگذار ایرانی را تصویرسازی می‌کند و تصویرسازی‌اش از 'دختر آبی ' بارها تکثیر شده، در حاشیه صد زن امسال، با بی‌بی‌سی فارسی گفتگو کرده است.

 

صد زن؛ زنان تاثیرگذار چگونه می‌توانند الگویی برای زنان جوان جامعه باشند؟

سرویس جهانی بی‌بی‌سی در فصل صد زن امسال فهرستی از زنان الهام بخش، تأثیرگذار و خلاق را انتخاب کرده است. در فصل صد زن ۲۰۱۹ این پرسش مطرح شد که "اگر آینده به دست زنان ساخته شود، چگونه خواهد بود؟"