مرد ۱۵ میلیون دلاری؛ عبدالرضا شهلایی، مرموزترین فرمانده نیروی قدس

هیچ عکسی از او در رسانه‌های ایران منتشر نمی‌شود. آمریکا نیز فقط یک تصویر نه چندان با کیفیت از چهره او منتشر کرده است. حتی هیچیک از خبرگزاری‌های متعدد حکومتی و غیرحکومتی ایران نیز هنوز یک خط خبر یا یک گفت‌وگو از او منتشر نکرده‌اند. در هیچ کجا نام او را نمی‌بینید و هیچکس درباره او صحبت نمی‌کند.

اگر رسانه‌­های ایران را جستجو کنید انگار اصلاً چنین کسی وجود ندارد. در دیدارهای آیت­‌الله خامنه‌­ای رهبر جمهوری اسلامی با فرماندهان سپاه پاسداران هم ردی از او دیده نمی‌شود. تنها فرمانده سپاه پاسداران که آمریکا ۱۵ میلیون دلار برای کسب اطلاعات درباره او و شبکه تحت فرماندهی­‌اش در یمن پاداش تعیین کرده است. سرتیپ عبدالرضا شهلایی. نامی که معلوم نیست حتی واقعی باشد.

ماه گذشته، درست همان شبی که سپاه پاسداران مسئولیت سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی را پذیرفت خبر مهم دیگری در خبرگزاری رویترز منتشر شد که زیر سایه خبر­های هواپیمای اوکراینی گم شد. در آن خبر دو مقام آمریکایی به رویترز گفته بودند که در همان شبی که قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس در بغداد هدف حمله پهپادی آمریکا قرار گرفت و کشته شد حمله دیگری در یمن برای کشتن سرتیپ عبدالرضا شهلایی از فرماندهان ارشد نیروی قدس صورت گرفته ولی او از این حمله جان سالم به در برده است.

بیشتر در این باره:

از احمد وحیدی تا اسماعیل قاآنی؛ سه دهه با نیروی قدس

تاکنون پنتاگون درباره این عملیات سکوت کرده و مقامات ایرانی هم که بعد از کشته شدن قاسم سلیمانی رسانه‌ها را پر از خبر و گزارش و تحلیل درباره او کردند، به طور کامل درباره عبدالرضا شهلایی و اینکه مورد حمله آمریکایی‌ها قرار گرفته یا نه سکوت کرده‌اند. سپاه پاسداران نیز ترجیح می‌دهد همچنان در این باره سکوت کند.

با سکوت سپاه، رسانه‌ها و خبرگزاری‌های داخل ایران هم سکوت کرده‌اند. اما با وجود سکوت ایرانی‌ها، آمریکا می‌گوید عبدالرضا شهلایی یکی از فعال‌ترین فرماندهان نیروی قدس سپاه پاسداران در خاورمیانه است و سال‌هاست که به طراحی عملیات برای کشتن نیروهای آمریکایی و تأمین منابع مالی برای این نوع عملیات‌ها مشغول است.

مقامات دفاعی و اطلاعاتی آمریکا می‌گویند او از افغانستان تا عراق و از سوریه تا یمن در تحرک و در حال برنامه‌ریزی و اقدام علیه نظامیان و اهداف آمریکایی است. سرتیپ شهلایی متهم است که سازمان‌دهنده اصلی حمله ۲۰ ژانویه ۲۰۰۷ ( بهمن ۱۳۸۵) در کربلا بوده که به کشته‌شدن پنج نظامی آمریکایی و زخمی شدن سه نظامی دیگر انجامیده است. در آن روز در مجموع و طی ۲۴ ساعت دست‌کم ۲۴ سرباز آمريکايی در نقاط مختلف عراق کشته شدند که شماری از آنها از سوی شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران هدف قرار گرفتند.

آمریکا می‌گوید شهلایی معاون نیروی قدس است و سازمان‌های زیادی را کنترل می‌کند که مسئول حملات به آمریکایی‌ها و متحدان آنها در سراسر جهان هستند و علاوه بر برنامه‌ریزی قتل تعداد زیادی از سربازان ائتلاف در عراق، مهمات و اسلحه گروه‌های تندرو شیعه را نیز تأمین کرده و می‌کند. او در سال ۲۰۰۸ به دلیل همین اقدامات به عنوان تروریست در فهرست سیاه آمریکا قرار گرفت.

در ۲۰۱۱ نیز (مهر۱۳۹۰) آمریکایی‌ها اعلام کردند که رد عبدالرضا شهلایی را در طراحی و سازماندهی ترور ناکام سفیر عربستان در آمریکا گرفته‌اند. ایران تلاش برای ترور سفیر عربستان را رد کرد اما حاضر نشد که بگوید اصولاً فردی به نام عبدالرضا شهلایی وجود دارد یا خیر چه رسد به اینکه حضور او در طرح ترور سفیر عربستان را تکذیب کند. آمریکا، اتحادیه اروپا و کانادا در همین ارتباط نام شهلایی را در فهرست تحریم‌های خود قرار دادند.

سازمان مجاهدین خلق یکی از مهم‌ترین گروه­‌های مخالف جمهوری اسلامی می‌گوید سرتیپ شهلایی در سال ۲۰۱۳ (۱۳۹۱) مسئولیت حمله به اردوگاه لیبرتی، محل استقرار نیروهای این سازمان در عراق را به عهده داشته است. سازمان مجاهدین خلق با انتشار تصویری از عبدالرضا شهلایی مدعی شده که او طراح اصلی این حمله بوده است.

به گفته سازمان مجاهدین خلق، عبدالرضا شهلایی ۶۱ ساله و متولد کرمانشاه در غرب ایران است. این سازمان مدعی شده که عبدالرضا شهلایی در دوران جنگ ایران و عراق از فرماندهان قرارگاه برون‌مرزی رمضان بوده و بعد از سقوط صدام حسین در سال ۲۰۰۳ (۱۳۸۲)همراه با محمد جعفری صحرارودی (رئیس دفتر کنونی علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی) برای طراحی عملیات علیه نیروهای آمریکا و سازمان مجاهدین خلق به عراق رفته‌اند.

قرارگاه رمضان در دوران جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۶۳ در کرمانشاه تأسیس شد و محمدباقر ذوالقدر و محمدرضا نقدی، دو تن از سیاسی‌ترین فرماندهان سپاه در سال‌های بعد از جنگ از فرماندهان ارشد آن بودند. هدف از تأسیس قرارگاه رمضان هماهنگ کردن فعالیت­‌های نظامی ایران در درون خاک کردستان عراق و همکاری با گروه‌­های کرد عراقی مخالف صدام حسین بود.

برخی از فرماندهان کنونی نیروی قدس سپاه پاسداران در آن دوران از فرماندهان اصلی قرارگاه رمضان بودند که از جمله آنها می‌توان به سرتیپ ایرج مسجدی، سفیر کنونی ایران در عراق، اشاره کرد. ایرج مسجدی در آن سال­‌ها رئیس ستاد قرارگاه رمضان بود و به روابط گسترده‌اش با رهبران گروه­‌های کرد و عرب مخالف صدام حسین که حالا اکثر آنها از مقامات ارشد عراق هستند، مشهور است.

محمد جعفری صحرارودی، رئیس دفتر علی لاریجانی، نیز از فرماندهان شناخته شده و مشهور قرارگاه رمضان است که حوزه اصلی فعالیت او نظارت بر همکاری‌های نظامی ایران با پیشمرگه­های تحت فرماندهی مسعود بارزانی و جلال طالبانی دو رهبر اصلی کردهای عراق بود. او در جریان ترور عبدالرحمان قاسملو، دبیرکل حزب دمکرات کردستان در وین در سال ۱۳۶۸، طرف مذاکره قاسملو بود و کردها او را طراح این ترور متهم می‌دانند.

با وجود چنین اطلاعاتی درباره فرماندهان قرارگاه رمضان، هیچ سابقه‌ای از عبدالرضا شهلایی در قرارگاه رمضان منتشر و علنی نشده است. در هیچیک از مراکز مطالعاتی جنگ ایران و عراق که تا حالا هزاران سند، مقاله، فیلم و کتاب درباره جنگ ایران و عراق و فرماندهان حاضر در جنگ منتشر کرده‌اند، اثری از نام و عنوان و سمت عبدالرضا شهلایی به چشم نمی‌خورد. در خاطرات فرماندهان جنگ و مطالب منتشر شده درباره عملیات‌های دوران جنگ و اشاراتی که به تمامی یگان‌های مختلف ۵۷ گانه سپاه در جنگ می‌شود، ردی از عبدالرضا شهلایی به چشم نمی‌خورد.