این افشاگری که ثروت ۳۵ رهبر فعلی و سابق و ۳۰۰ نفر از چهره‌های سیاسی شناخته‌شده کشورهای مختلف را فاش می‌کند، براساس لو رفتن اسناد چند شرکت مالی است و "اسناد پاندورا" نام گرفته است.
حجم اسناد مالی که لو رفته کم‌سابقه است؛ نزدیک به ۱۲ میلیون پرونده (فایل) معادل تقریبا سه ترابایت داده از چهارده منبع مختلف.
بررسی این اطلاعات زیرنظر "کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاری تحقیقی" (آی‌سی‌آس‌جی) انجام شده که ۶۵۰ گزارشگر در ۱۱۷ کشور را گردهم آورد. برنامه تحقیقی پانورامای بی‌بی‌سی با همکاری روزنامه بریتانیایی گاردین و دیگر رسانه‌ها بر روی این اسناد کار کردند.
این بزرگترین پروژه کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاری تحقیقی است و آخرین کار تحقیقی از این دست که از هفت سال پیش با انتشار اسناد پاناما، اسناد پارادایز، اسناد فین‌سن و اسناد لوکزامبورگ در جریان بوده است.
اسناد پاندورا چه می‌گویند؟
منبع اسناد لو رفته ۱۴ شرکت مالی و حقوقی در پناهگاه‌های مالیاتی از جمله جزایر ویرجین بریتانیا، پاناما، بلیز، قبرس، امارات متحده عربی، سنگاپور و سوئیس هستند.
بر اساس این اسناد، پادشاه اردن مخفیانه ۷۰ هفتاد میلیون پوند ملک و املاک در آمریکا و بریتانیا دارد.
تونی بلر نخست‌وزیر سابق بریتانیا و همسرش برای خریدن دفتری در لندن از پرداخت ۳۱۲ هزار پوند تمبر مالیاتی معافیت شدند. آنها شرکتی را خریدند که در یک پناهگاه مالیاتی ثبت شده بود و مالک این دفتر بود.
این اسناد همچنین ارتباط ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه با دارایی‌های پنهان در موناکو را نشان می‌دهند.
آندری بابیش نخست‌وزیر جمهوری چک که نامزد انتخابات هفته آینده است، بر اساس اسناد پاندورا، یک شرکت سرمایه‌گذاری که در یک پناهگاه مالیاتی ثبت شده و دو ویلا به ارزش ۱۲ میلیون پوند در جنوب فرانسه برایش خریداری کرده، در فهرست دارایی‌هایش اعلام نکرده است.
یکی از مهمترین یافته‌ها در بررسی اسناد لو رفته این است که چقدر برای ثروتمندان و افراد بانفوذ آسان است که کاملا قانونی شرکتی تاسیس کنند و پنهانی در بریتانیا ملک بخرند.
اسناد پاندورا مالکان ۹۵ هزار شرکتی که این املاک را خریده‌اند فاش می‌کند و نشان می‌دهد دولت بریتانیا در ثبت رسمی اسناد املاکی که مالکانشان شرکت‌های ثبت‌شده در پناهگاه‌های مالیاتی هستند، کوتاهی کرده؛ با اینکه بارها وعده داده که چنین خواهد کرد و در حالیکه این نگرانی وجود دارد که خریداران می‌توانند از این راه پولشویی کنند.
یکی از نمونه‌ها الهام علیف رئیس‌جمهور آذربایجان و خانواده‌اش هستند که متهم به "غارت" ثروت ملی شده‌اند.
اسناد پاندورا نشان می‌دهند آقای علیف و وابستگان نزدیکش پنهانی بیش از ۴۰۰ میلیون پوند در بریتانیا املاک و مستغلات معامله کرده‌اند.
این افشاگری ممکن برای دولت بریتانیا اسباب شرمساری شود چون بر اساس اسناد پاندورا الهام علیف از فروش یکی از املاکش در لندن به "املاک سلطنتی"، ۳۱ میلیون پوند سود برده است. "املاک سلطنتی" مجموعه املاک وسیع ملکه بریتانیا هستند که وزارت دارایی بریتانیا آنها را اداره و عایدی‌شان را خرج عموم می‌کند.
بسیاری از معاملاتی که اسناد پاندورا نشان می‌دهند کاملا قانونی‌اند اما فرگوس شیل از کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاری تحقیقی می‌گوید: "هیچ‌وقت مسئله چنین وسیع نبوده و نشان می‌دهد که شرکت‌های ثبتی در پناهگاه‌های مالیاتی می‌توانند برای پنهان کردن پول نقد مسئله‌دار یا پرهیز از پرداخت مالیات، پیشنهاد کمک به متقاضان بدهند."
"آنها با باز کردن حساب یا تاسیس تراست در پناهگاه‌های مالیاتی صدها میلیون دلار ملک و مستغلات در کشورهای دیگر می‌خرند و به حساب شهروندان، جیب خانواده خود را پر می‌کنند."
کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاری تحقیقی می‌گوید این افشاگری "صندوقچه بسیاری چیزها را می‌گشاید" به همین دلیل نام را آن را بر اساس اسطوره معروف یونانی اسناد پاندورا گذاشته‌اند.
ملک عبدالله و عمارت مالیبو
اسناد لو رفته نشان می‌دهند پادشاه اردن از سال ۱۹۹۹ که به قدرت رسیده با استفاده از شبکه شرکت‌های ثبتی در جزایر ویرجین بریتانیا و دیگر پناهگاه‌های مالیاتی، مخفیانه ۷۰ میلیون پوند (بیش از ۱۰۰ میلیون دلار) ملک به نام خود کرده است، با خریدن پانزده عمارت در آمریکا و بریتانیا از جمله سه عمارت کنار هم مشرف به اقیانوس در مالیبوی کالیفرنیا به ارزش ۵۰ میلیون پوند و عمارت‌هایی در لندن و اسکوت در بریتانیا.
همزمان با افزودن بر فهرست املاک شخصی، پادشاه اردن حکومتی خودکامه را اداره می‌کند که در سال‌های اخیر با اعتراض‌های مردم به ریاضت اقتصادی و افزایش مالیات‌ها روبرو بوده است.
وکلای ملک عبدالله می‌گویند تمام این مستغلات با سرمایه شخصی خریده شده‌اند و این ثروت شخصی برای شهروندان اردن هم خرج می‌شود.
آنها گفتند اینکه افراد سرشناس برای حفظ حریم خصوصی و امنیت از طریق شرکت‌های ثبت‌شده در پناهگاه‌های مالیاتی ملک بخرند پدیده‌ای کاملا رایج است.
چه کسان دیگری نامشان در اسناد پاندورا آمده است؟
از کسانی که دارایی‌هایشان را اسناد پاندورا فاش کرده می‌توان به این چهره‌های سیاسی اشاره کرد:
- حلقه نزدیکان عمران خان نخست‌وزیر پاکستان از جمله وزیران دولت و خانواده‌هایشان، پنهانی مالک شرکت‌ها و تراست‌هایی هستند به ارزش میلیون‌ها دلار.
- اوهورو کنیاتا رئیس‌جمهور کنیا و شش نفر از اعضای خانواده‌اش مالک شبکه‌ای از شرکت‌های ثبت‌شده در پناهگاه‌های مالیاتی هستند. آنها با یازده شرکت مرتبطند که فقط یکی از آنها ۳۰ میلیون دلار دارایی دارد.
- ولودمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین سهامش در یک شرکت ثبت‌شده در پناهگاه مالیاتی را پیش از انتخابات سال ۲۰۱۹ که در آن برنده شد به دیگری منتقل کرد.
معافیت از پرداخت هزینه تمبر مالیاتی
در اسناد پاندورا چیزی دال بر اینکه تونی بلر و همسرش شری ثروت‌شان را پنهان کرده‌اند دیده نمی‌شود اما این اسناد نشان می‌دهند که برای خرید دفتری به ارزش ۶.۴۵ میلیون پوند نیازی به باطل کردن تمبر مالیاتی نداشته‌اند.
آنها این دفتر در مرکز لندن را در سال ۲۰۱۷ با خریدن شرکتی که در پناهگاه مالیاتی ثبت شده بود مالک شدند.
این چنین خریدی در بریتانیا کاملا قانونی است و هزینه باطل کردن تمبر مالیاتی شامل آن نمی‌شود اما نخست‌وزیر سابق بریتانیا از منتقدان "سوراخ‌های مالیاتی" بود.
خانم بلر گفت فروشنده اصرار داشت دفتر را به یک شرکت ثبت‌شده در پناهگاه مالیاتی بفروشد، این معامله بر اساس قوانین بریتانیا انجام شده و در صورت فروش دفتر، باید مالیات سود سرمایه آن پرداخته شود.
ساختمان اداری در مرکز لندن که بر اساس اسناد پاندورا متعلق به خانواده علیف است
پسر یازده ساله و ساختمان ۳۳ میلیون پوندی
اسناد پاندورا نشان می‌دهند خانواده علیف هم در پوشش شرکت‌های ثبت‌شده در پناهگاه‌های مالیاتی مشغول خرید ملک و مستغلات در بریتانیا بوده‌اند.
این اسناد نشان می‌دهند خانواده علیف ۱۷ ملک خریده‌اند از جمله یک مجتمع اداری به ارزش ۳۳ میلیون پوند در مرکز لندن که به نام حیدر، پسر یازده ساله آقای علیف است.
این مجتمع در محله گران‌قیمت می‌فر لندن را ابتدا شرکتی در سال ۲۰۰۹ خرید که مالکش یکی از دوستان خانواده علیف است.
یک ماه بعد مالکیت آن به حیدر منتقل شد.
خانواده علیف یک مجتمع اداری دیگر در همان نزدیکی را در سال ۲۰۱۸ به "املاک سلطنتی" فروختند به ۶۶ میلیون پوند.
املاک سلطنتی گفت تمام بررسی‌های قانونی لازم را پیش از خرید انجام داده اما اکنون خرید را بازبینی می‌کند.
دولت بریتانیا می‌گوید با سخت‌تر کردن قوانین و نظارت بیشتر با پولشویی مبارزه می‌کند و بر حسب دوره کار پارلمان، برای تصویب ثبت رسمی و عمومی مالکیت شرکت‌های ثبتی در پناهگاه‌های مالیاتی که صاحب ملک در بریتانیا هستند اقدام خواهد کرد.
اسناد پاندورا؛ مدارک فاش شده از معامله‌های کلان رهبران جهان
ولادیمیر پوتین (سمت چپ) و تونی بلر، نخست‌وزیر اسبق بریتانیا-Astakhov Dmitry / PRESIDENTIAL PRESS SERVICE / AFP
در یکی از بزرگترین موارد افشای اطلاعات مالی، ثروت مخفی و خارج از کشور بیش از ۳۰۰ رهبر جهان، سیاستمدار و شخصیت‌های بانفوذ در دنیای تجارت فاش شد.
تحقیقات اسناد پاندورا که به دست مجموعی از ۶۰۰ خبرنگار از رسانه‌های متنوعی در سراسر جهان انجام می‌شود، بر اساس افشای حدود ۱۱.۹ میلیون سند از ۱۴ شرکت خدمات مالی سراسر دنیا بنیاد نهاده شده است.
حدود ۳۵ رهبر جهان و بیش از ۱۰۰ میلیاردر در این مدارک فاش شده دخیل‌اند. در میان کسانی که نامشان در اسناد آمده است تونی بلر، نخست وزیر سابق بریتانیا، معاونان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، پادشاه عبدالله دوم اردن، و آندری بابیش، نخست وزیر چک قرار دارند.
کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی این مدارک را به دست آورده است و بعد آنها را به رسانه‌های مختلف از جمله برنامه پاناروما از بی‌بی‌سی و نشریه گاردین داده است. این مدارک فاش شده نشان می‌دهد چگونه اشراف سراسر دنیا از بهشت‌های مالیاتی خارج از کشور استفاده می‌کنند تا پول‌های خود را پس‌انداز و جابه‌جا کنند.
این اسناد آقای پوتین را به دارایی‌های مخفی در موناکو ارتباط می‌دهد. زنی که گزارش شده بود با رهبر روسیه ارتباطی عاطفی دارد، در سال ۲۰۰۳، چند هفته بعد از زایمان، صاحب آپارتمانی مجلل در طبقه چهارم ساختمانی در مونته کارلو شد.
این ملک ۳.۱ میلیون پوندی از طرف شرکت براکویل دولوپمنت لیمیتد خریداری شد که شرکتی مستقر در جزایر ویرجین بریتانیا است و در نهایت به سوتلانا کریوانگیخ می‌رسد که ظاهرا معشوق سابق آقای پوتین بوده است. کرملین به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخ نداد.
در همین حال مشخص شد آندری بابیش، نخست وزیر چک ۱۲ میلیون پوند به چندین شرکت صوری منتقل کرده است تا ملکی بزرگ به نام چاتو بیگاد را در دامنه کوه دهکده‌ای در موگینس فرانسه بخرد.
به گزارش کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی آقای بابیش شرکت‌های صوری مذکور و ملک چاتو را در اعلام دارایی‌هایی خود اظهار نکرد، که به عنوان مقامی دولتی می‌بایست تمام آنها را اعلام می‌کرد. آقای بابیش در توییتر نوشت؛ هیچ کار «غلط یا غیرقانونی» نگرده است و گفت افشای این اطلاعات در راستای تلاش برای «تاثیر بر انتخابات چک» انجام شده که قرار است هفته آینده برگزار شود.
مدارک فاش شده همچنین ادعا می‌کند پادشاه اردن مخفیانه بیش از ۷۰ میلیون پوند را صرف خرید چند ملک در بریتانیا و ایالات متحده کرده است. عبدالله دوم ظاهرا از زمان به قدرت رسیدن در سال ۱۹۹۹ شبکه‌ای از شرکت‌های مخفی تحت مالکیت خود در جزایر ویرجین بریتانیا را صرف خرید ۱۵ ملک، از جمله املاکی در ایالت کالیفرنیا و شهر لندن کرده است.
وکلای شاه عبدالله ارتکاب هرگونه عمل اشتباهی را انکار کردند و به بی‌بی‌سی گفتند او از ثروت شخصی برای خرید این املاک استفاده کرده است.
در بخش‌هایی دیگر این مدارک نشان می‌دهد تونی و چری بلر حدود ۳۱۲ هزار پوند از مالیات خرید ملکی در لندن را از طریق خرید شرکتی در خارج از کشور به نام رومنستون اینترنشنال لیمیتد، که آن هم در جزایر ویرجین بریتانیا قرار دارد، برای خود حفظ کردند.
خانواده بلر خانه‌ای را در خیابان هارکورت محله مریلبون به قیمت ۶.۴۵ میلیون پوند خریدند و این کار را از طریق تاسیس شرکتی بریتانیایی به نام هارکورت ونچورز انجام دادند تا سهامی از شرکت رومنستون را خریداری کند. نحوه انجام معامله به خانواده بلر اجازه داد از پرداخت مالیات ملک خودداری کنند چون وقتی به جای خرید مستقیم ساختمان شرکت مالک آن را بخرید دیگر نیازی به پرداخت مالیات بر ملک نیست.
این زوج در بیانیه‌ای گفتند، این ملک را «از راه عادی و از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی خوش‌نام» خریداری کرده‌اند و «به هیچ‌وجه ارتباطی با شرکت اصلی یا افراد مسئول آن ندارند.» آنها گفتند «هرگز از راه حساب‌های خارج از کشور برای مخفی کردن نقل و انتقالات مالی یا فرار از مالیات استفاده نکرده‌اند.»
نام وزرای کابینه دولت عمران خان پاکستان هم در این اسناد دیده می‌شود. این مدارک نشان می‌دهد گروهی از مقامات دولتی مخفیانه مجموعه‌ای از شرکت‌ها و بنیادهای اوقاف دارند که میلیون‌های دلار ثروت در آنها مخفی شده است.
در این اسناد نام خود عمران خان به عنوان فردی که شرکت‌هایی خارج از کشور دارد نیامده است.
© The Independent
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
افزودن دیدگاه جدید