● صفحه شما

ارث رسیده وباید ازبین برداشته شوند،
تو این وسط چکاره هستی؟
از بست نشینی در پشت در حکومت‌های چپاولگر غربی دست بردار،
آنها خیلی زرنگتراز تو واز دار دسته
توهستند.
جناب پهلوی اگرحقبقت راقبول کنی
ورود تو به ایران با تجزیه ایران مواجه
خواهدشد.
این راحتم بدان،
دوباره دستگیر خواهی شد،
واینبار دیگر خلاصی برایتان نخواهدبود.

زایمان مادرانشان بجای اینکه به دهن کودک
معصوم تازه به دنیا آمده شکلات و قند و
چیز شیرین بمالند، تا دربزرگی شیرین سخن
باشند،
دشمنی کرده ، بجای شیرینی، از گوهی که مادرانشان براثر فشار زایمان مقداری بول
بیرون میریختند،
ماماهای شیطان و کینه ایی ازآن گوه به دهان
بچه معصوم می مالیدند،
فکرکنم،در موقع زایمان به دهان توهم از
آن ، ،،ه مالیده اند ،
که بلدنیستی مثل آدم حرف بزنی.
از کنترلی چی محترم ،درخواست دارم،
این نوشته بدون توهین من را درقبال توهین
های بی ادبانه این جیره خوار بیسواد،چاله
میدانی ،،طبق اصول قوانین آزاد جوامع آزاد
چاپ کنند،

بیخودی گرد و خاک راه ننداز جانم. انسانها ی کره زمین در جهانی از خرافات زندگی میکنند. مللی آگاهند به خرافاتشون. ولی مللی دیگر هیچ آگاهی ندارند و مغلوب اونایی هستند که از خرافاتشون آگاهند. به توهم مبتلا نشو که تصوّر کنی، چیزی میدانی؛ زیرا اگر انسانها، «دانشی» داشتند، مطمئن باش که هر کسی میگفت: «من، فلانی را میدانم»، نمیگفت که «من فلانی را میشناسم». در تمام زبانهای دنیا، حتّا بوشمنهای صحراهای آفریقا نیز صحبت از «شناختن» میکنند؛ نه «دانستن». چیزی به نام دانستن وجود ندارد ای بشر خاکی. این مسئله را سیصد و خورده ای سال قبل نیز «ایمانوئل کانت»، متّقن و مستدل در زبانی کاملا بچه گانه و کودکستانی عبارتبندی کرد که کثیری از پرمدّعیان روزگار در دوران خودش نفهمیدند حرفش را و اشخاص وامونده ای همچون جنابعالی نیز نفهمیده اید حرف کودکستانی او را تا کنون؛ برغم اینکه از زبان صدها متفّکر برجسته و هزاران استاد دانشگاهای اروپایی بعد از کانت تکرار شد و در آثارشان علنا فریاد زدند که «چیزی» به نام دانستن وجود ندارد. فقط اگر من بیایم بگویم، چیزی به نام دانستنی وجود ندارد، بند یقه جنابعالی و حضراتی همچون جنابعالی که مادرزادی «دانشمند و استاد دانستن» متولّد شده اید ولی دوغ و دوشاب را از همدیگر تمییز و تشخیص نمیدهید، دادتان به آسمان بلند میشه. خلاصه بشین کیهان شریعتمداری را بخون، هم ثواب داره. هم یه چیزی یاد میگیری. جدّی میگم.
خوش باشی!
فرامرز حیدریان

من اگر تاکید میکنم که بنشین و خاطراتت را دقیق بدون هیچ ملاحظه کاری بنویس، دلیلش از سر احترام به تمام آن انسانهائیست که برای سرفرازی و آبادی و عزّت و احترام و پیشرفت و شادمانی و سعادت مردم ایران جان باختند و در میان ما نیستند؛ گیرم که راه و روش رسیدن به آرمانها و ایدآلهایشان از چشم انداز امروز ما، سنجش پذیر و انتقادی بوده باشد. اصل مسئله، آرمانها و آرزوهای آنهاست که اگر فرصت و امکانها و شرایط مساعدی وجود میداشت، احتمالا همانها نیز اگر زنده بودند، مطمئنا کثیری از آنها همچون خودت، به راه دیگری میرفتند و مصدر کارهایی مفید میشدند. هنوزم وقتی که عکس «مرضیه احمدی اسکوئی» را با گردن کج کرده اش و گیسوان دم اسبی میبینم، اشکم در میاد. در معصومیّت سیمای او، عظمت مهر به ایران و مردمش میدرخشد. چیزی که برای من خیلی غم انگیز است، سرنوشت سازمانهای «چپ» در ایران و بیرون از ایران است که میتوانستند با پتانسیلی که داشتند و هنوزم دارند، به حیث اهرمی کلیدی برای تحوّلات مثبت و بار آور در ایران سهیم شوند. ولی دریغا که افتادن در باتلاق ایدئولوژی و تصادم عقیدتی در مبارزه با «تاریخ و فرهنگ مردم ایران» باعث شد که نه تنها منزوی و قربانی قدرتهای حاکم شوند؛ بلکه از نقش پر باری که میتوانستند در جامعه ایرانی ایفا کنند، محروم و حتّا رانده و بخشی از آنها منفور نیز شدند. این برای من، خیلی غم انگیزه. سراسر انتقادات و علاقه من به تاریخ تحولات و زیر و بم گرایشهای چپ فقط به حول و حوش پتانسیلی تمرکز کرده است که اگر از باتلاق ایدئولوژی به در آید و رنگ و گوهر ایرانی بودن خودش را پیدا کند، میتواند کلیدی ترین نقش را در جامعه ایرانی ایفا کند برای بسیاری از تحوّلات. به همین دلیل همچنان تاکید میکنم که در نوشتن خاطراتت و هر چیزی که میدانی، تاخیر مکن. تو دیگر بیست و چهار ساله نیستی و عمر آدمی به دمی بند است. وقت بذار و بنویس که تا من نمرده ام، خاطراتت را بخونم.
شاد زی و دیر زی!
فرامرز حیدریان

3- من درسخن پایانی نوشتم : " این درست است که تجربه تلخ انقلاب ۵۷ فاجعه آمیزترین و مصیبت بارترین سرنوشت را برای مردم ما رقم زد

.اما سوی دیگر واقعیت این بود که درست در فردای تاسیس رژیم نکبت اسلامی بخش عمده همراهان انقلاب به مخالفت با جمهوری اسلامی پرداختند و چندین و چند هزار نفر در این راه جان باختند و یا در حبس های طولانی مدت گرفتار امدند و اکثریت آنانی که زنده ماندند بتدریج از گفتمان ضد امپریالیستی _ خلقی فاصله گرفتند و به نقد های بیرحمانه ای از گذشته خود روی می آورند

. مهم این است که امروز ما چگونه فکر و عمل می کنیم ؟ ایا در کنار نسل های بعد از خود از جنبش ازادیخوانه مردمان ایران حمایت می کنیم؟

شخصا 30 سال است که از سازمان فدائیان کناره گرفته ام و به لحاظ فکری خودم را یک لیبرال دمکرات می دونم؛

آری صرفا 57 تی بودن ملاکی برای قضاوت یک نسل نیست."
4- بسیاری از حقایق تاریخ فدائیان درست و حقیقی انعکاس نیافته است که سعی می کنم در 15 دقیقه به شکل ویدئویی _تصویری برای نسل های پس از انقلاب 57 بازگو کنم

سلام کیانوش جان راستش............. الان اما کامل شنیدم. دست مریزاد. چه باید بگویم؟ دفاع برحق یک دلسوخته ی روزگار و مایه گذار ان طوفان از مظلومیت توام با خطای نسل 57 است. یک واگویی مبتنی بر تجربه ی خود زیسته. من بیشتر از اینکه بر این باشم کدامین زاویه از ورود راوی به موضوع درست بوده و یا برعکس جانداشت، و نیز چگونگی تبیین نسبت وقایع با هم و نقش نهادها و افراد در وقایع، بر این تاکید دارم که حقایق باید بازگویی شوند. این مهم تر از هرچیزی است. تو در زمره کسانی بودی که در قلب یکی از صحنه های حساس و بسیار هم تراژیک قرار داشتی و لذا موظف به تشریح آنچه که گذشت. دستت درد نکند. همان شعر برشت خطاب به آنانی که بی هیچ چرخیدن در دل اتش سوزان ان زمان، امروز اما کم فرمایش نمی فرمایند:
آهای آیندگان، شما که از دل توفانی بیرون می جهید
که ما را بلعیده است.
شما که وقتی از ضعف های ما حرف می زنید،
یادتان باشد
از زمانه سخت ما هم بگویید.
به یاد آورید که ما بیشتر از کفش هامان کشور عوض کردیم.
...
این را خوب می دانیم:
حتی نفرت از حقارت نیز
ادم را سنگدل می کند.
آخ، ما که خواستیم زمین را برای مهربانی مهیا کنیم
خود نتوانستیم مهربان باشیم.
اما شما وقتی به روزی رسیدید
که انسان یاور انسان بود
درباره ما
با رافت داوری کنید!
قربانت، ……

چند نکته مهم : 1_نقی حمیدیان , بهزاد کریمی وعلی توسلی عضو موثر دستگاه رهبری سازمان فدائیان بوده اند و طبیعتا مسئولیت داشته اند 2_ علی توسلی سال 1994(1373) در جمهوری اذربایجان ربوده و به ایران برده شد در حالی که دستگیری فتح الله دیانت در شهریور ۶۵ بود و تو سط رژیم جنایتکار اسلامی اعدام شد 3_ در ان سالها رهبری سازمان به دو جناح چپ انقلابی (نقی حمیدیان , بهزاد کریمی و...) و راست متمایل به حزب توده (علی توسلی ....) تقسیم شده بود . 4_ به نقل از يكي از اعضاي كميته مركزي سازمان " فضاي بحراني درون سازمان در آن مقطع به درجه اي بود كه نه به مخالفت چند نفر از اعصاب كميته مركزي سازمان با آوردن سر شاخه هاي داخل كشور به پلنوم اعتنائي نشد و نه به ارزيابي مبتني بر اطلاعات موثق از درون كشور در مورد نقشه وزارت اطلاعات براي جمع كردن تشكيلات سازمان بعد از باز گشت سر شاخه ها به درون كشور اهميتي داده شد. اين ارزيابي مدتي قبل از خارج كردن كادرهاي شر كت كننده در پلنوم توسط عضوي از كميته مركزي سازمان بصورت مكتوب در اختيار هيت دبيران سازمان قرار گرفته و پيش بيني كرده بود كه كادرهاي مسول نه قبل از خروج بلكه بعد از بازگشت به كشور زير ضرب خواهند رفت و همين نيز اتفاق افتاد و متاسفانه هنوز هم كسي از آن رهبران مسوليت بي توجهي به اين هشدارهاي قبل وبعد از پلنوم را بر عهده نگرفت."5_ خلاصه کنم مجموعه رهبری مقصر بود و اینکه گفته می شود که تنها علی توسلی مقصر بوده ؛ نادرست است و مجموعه رهبری در ان سالها مقصر بوده است که در و در کتاب " بر بالهای آرزو جلد دوم؟ فصل هجدهم صفحه 395 و همچنین در اسناد این سازمان به روشنی امده است

آقای توکلی دردمان راتازه میکنی،
نگو که خاطرات آن دوران و تحلیل گران خائن و عقب مانده و نفرت پراکنی امروزین، ارزده ام میکند.
رژیم ماسیونی مذهبی ،با رژیم ماسیونی لائیک را می‌خواهند برایمان
دوباره جابجاکنند،
وبازهم ۵۰ سال دیگر روز از نو و روزگار ازنو.
این عقب مانده های بیسواد وسیاسی
کوچکترین نقشی به کشورهای استعماری نفت وگاز ومعادن خور نمی دهند،
فراموش میکنند،یا سوادشان واقعن
صفراست نمی دانند،
کمپانی هندشرقی کی بود،چه نقشی دارد،
نمی دانند،مسترهمفرها،برادران شرلی،
میرزاملکم خان کی بود،
نمی دانند،سازمان اینتلجس سرویس،
سیا،گا گ ب، فرانسه تاراج کننده جهان سیاه ویران کنندگان افریقا،ویتنام،
الجزایر،ایران قاجار،فروپاشیده عثمانی.
ایجادکنندگان دولت های اسرائیلی، ارمنی ،در سرزمین های اعراب و تورکان مسلمان و تصرف کنندگان هند
چه اهدافی را داشتند،
والان چی میکنند،کدام مکتب هارا خلق
میکنند.

تروتسکی در مورد روبسپیر و جنبش یاکوبی در انقلاب فرانسه مینویسد، آنها سرها را گردن زدند، ما سرها را با آگاهی طبقاتی خواهیم پوشاند، آنها به حقیقت مطلق باور داشتند، ما به نیروی طبقاتی زحمتکشان و انقلاب امیدوار هستیم. آنها راسیونالیست بودند، ما دیالکتیکی هستیم، آنها ایده آلیست و اتوپیست بودند، ما ماتریالیست و رئالیست هستیم.
هدف هرتجمع سیاسی نباید رفرم، بلکه باید سرنگونی باشد. بورژوازی و ارتجاع چیزی که با یکدست بدهند با دست دیگر از طریق مالیات، گمرک، تورم، صدقه و غیره، پس میگیرند. از بوروکراتیسم کاستی بوناپارتیستی فاشیستی، یک طبقه انگل استثمارگر جدید بوجود آمده. ضعف لیبرالیسم بورژوازیی موجب ضعف جنبش کارگری شده و در شرایط زوال و عفونت ارتجاعی کاپیتالیستی، طبقه کارگر نمیتواند از نظر تعداد و فرهنگ رشد کند. فلسفه انقلاب اجتماعی میگوید پرولتاریا را باید برای دیکتاتوری آماده نمود، کوتاهی و انحراف از این برنامه، فرصت طلبی و خیانت است. به تودهها باید کمک کرد تا میان مبارزه روزانه برای خواسته های معمولی و برنامه انقلاب سوسیالیستی پلی بزنند. کل سنگینی انقلاب بورژوایی را نباید روی شانه های پرولتاریا انداخت. مدافعان پرولتاریا نباید دهقانان و روستائیان را برای دعوت به مبارزه فراموش کنند. پرولتاریا مجبور است مبارزه طبقاتی را به روستاها نیز بکشاند و از پرولتاریای دهقانی کمک بگیرد. پرولتاریا باید به نمایندگی از طریق خلق، قدرت سیاسی و اداره دولت را به عهده بگیرد و به تعاونیها مخصوصا در روستاها اهمیت بدهد.
در کشورهای نیمه استعماری، رشد بورژوازی با تاخیر روبرو شده. مارکسیستها حق ندارند بگویند امکانات انقلابی پرولتاریا به آخر خط رسیده؛ البته اگر بتوان خستگی و سرخورده گی سیاسی را "حق" نامید. نه آرزوهای ذهنی شخصی، بلکه واقعیات عینی میگویند تنها راه نجات بشر، انقلاب سوسیالیستی در حد جهانیست، جانشین دیگر آن، خرافات، سقوط و بازگشت به جنگ و توحش و فقر است. حکومت شورایی بشکل دولت کارگری، مقدمه و بخشی از انقلاب جهانیست.
شروع جنگ در آینده ای نه چندان دورنشان میدهد که ارتجاع و امپریالیسم دیگر در شرایط فعلی ناتوان به ادامه زندگی نظام خود هستند. به یک حکومت الیگارشی کاستی بوناپارتی ارتجاعی؛ بشکل طبقه حاکم جدید، باید پایان داد. تروتسکی میگفت آنزمان منطق جنبش طبقاتی علیه حکومت یاکوبی عمل کرد و اختراع گیوتین بشکل ابزار مکانیکی اعدام و خودکشی سیاسی در حین انقلاب فرانسه، ثمره شرایط حضور پوپولیستی آنان در پروسه انقلاب بود. یاکوبیها مدافع مالکیت خصوصی در چهارچوب استثمار طبقاتی، خود را جمهوریخواه، عدالتخواه، و نماینده عقل و تقوا معرفی می نمودند.
سوسیال دمکراسی کلاسیک که در مرحله سرمایه داری در حال رشد بود برنامه سیاسی اش را به دو قسمت تقسیم نمود؛ برنامه حداقل که روی رفرم بنا شده بود و برنامه کلان یا حداکثر که هدفش انحلال نظام سرمایه داری آنزمان و جانشینی سوسیالیسم بود.
بعدها مارکسیستها میگفتند تمام بخش های پرولتاریا از جمله تمام اقشار، اصناف، گروهها، و شغلها را باید وارد جنبش انقلابی نمود. دلیل بازگشت و عقبگرد بوروکراتیک در شوروی سابق نه عقب افتادگی کشور و نه محاصره امپریالیستی جهانی بلکه ناتوانی طبیعی پرولتاریا بشکل طبقه حاکم در قدرت بود.
فاشیسم را نه میشود اصلاح کرد و نه میشود وادار به استعفا نمود، بلکه باید آنرا سرنگون کرد یعنی یا جنگ تا پیروزی بر آن و یا انقلاب تا موفقیت علیه آن، چون فاشیسم یا منتهی به جنگ و فلاکت میشود یا منتهی به انقلاب، یعنی راه سیاسی پایان فاشیسم، یا جنگ است یا انقلاب.
تروتسکی اشاره میکند که لنین طی 16 سال زندگی درتبعید با غالب رهبران حزب در خارج دیدار نکرد و آنها را نمی شناخت. در حین روزهای انقلاب او علاقه ای نداشت تا خود را با استتیک انقلاب آشنا کند و مزه رمانتیک پیروزی انقلاب را به چشد. گاهی روزها حتی فرصت تعویض پیرهن یقه چرکین خود را هم نداشت.
مشکل زمان حال ما، بی تجربگی نسل جوان و سرگردانی و سرخورده گی نسل پیشین است. در غالب کشورهای ارتجاعی و عقب افتاده جهان سوم، دولت حود دلیل بوروکراتیسم، دیکتاتوری،جهالت فرهنگی، بی اخلاقی ودروغ، انفعال، تحقیرانسانها، تخریب در روال اقتصاد، خفه و مسموم نمودن زندگی جوانان شده است.

یک جوان مازنی : خیلی قشنگ بود ولی خوب درد آور هم بود الان شنیدن این حرف ها اسونه ولی زندگی کردن این لحظات خیلی سخته

ثریا :با درود ؛بنظرم کار بسیار بجا و با ارزشی کردی و پروژه خوبی خواهد بود اگر بصورت سیستماتیک با ادم های سیاسی ۵۷ مصاحبه کنی و تجربیات و احساساتشان بیان کنند و پروژه را به نسل آینده تقدیم کنی. پیشنهاد میکنم نامی برای پروژه انتخاب کن . بسیار با ارزش خواهد شد شد. با هر کسی از هر سازمانی مصاحبه کن. 🌺🌺 فقط یک پیشنهاد است.

مزدک : آفرین بر تو که موضوع نابی را بدرستی مطرح کردی و یاد دوستان را یک به یک گرامی داشتی. بدون حاشیه و با تمرکز روی موضوع. دستت درد نکند.

ولی امروز مردم آن را می بینند.
قطبنمای ملت ایران که‌ از سال ۵۷ با کار گذاشتن آهنربا‌ به بیراهه هدایت می کرد انگار‌ که‌ تعمیر شده است

مطرح نمیکند،
آقای کریمی هم پیش شرط هارا ناقص
مطرح میکند،
آقای حیدریان ازبالا نگاه کرده ،نظر
آقای کریمی را تعریف وتمجید میکند.
شاه میرزا راباید برد،
به عصر صدسال پیش زندگی کند ،تا نظراتش را برای مردگان ابرازدارد.
شایدازمردگان جبهه ایی درست کند،
که بتوانند جزیره ایی پیداکرده تادرآنجا برای خود کشوری درست کرده
وزندگی کنند.
صحبت به درازا کشید،
من در همان سال های اول تشکیل این
سایت یک پیشنهاد داده ام و تنهاراه نجات ایران و راه سربلندی مردم ایران
درآن است،
فکرمیکنم،
خیلی ها در داخل ودرخارج به حقانیت
نظر من رسیده اند،
آن تنها سیستم فدرال باقوانین غیرمتمرکز ونرم وانحطاف پذیراست.
زبان رسمی باید زبان علمی صنعتی،
جهانی است،
هرملتی زبانش باید درکنار زبان انگلیسی زبان ملی آن ملت باشد،
سران حکومت پهلوی و دامن زدگان وطرفداران آن باید با سران حکومت منحرف کنونی که دستاوردهای انقلاب
رابباد دادند ،باید دریک دادگاه عمومی
وبانظارت نیروهای حقوق بشری محاکمه شوند.
تمام سران حزب های بی حلم وبی علم
که دراین صدسال خیانت کرده اند،
مثل بهزادکریمی و نوری زاده ،محققی،
محروم ازفعالیت سیاسی باید باشند.
چه خوشتان آید ،یا نه بخودتان مربوط است.
اگر بخواهید ،راه نجاتی برای ایران پیدا
کنید
قبل از این کنفرانس‌ها و شرکت درآن
باید منشوری نوشته شود،
ناظرانی از سازمان ملل وکشورهای
دوست منطقه دراحسن انجام آن منشور باید ناظر ۱۰ ساله باشند،
اروپا وآمریکا وروس و چین به اندازه کافی خیانت کرده ودرتاراج کشور ومردم شریک بوده اند،
باپول و با مهندسی آنها نمی توانید برای ما حکومت تعیین کنید.
والا باید منتظر یوگسلاوی شدن ایران
خواهندبود.

دیگر اینکه ایشون صمیمانه گفتند که هر گرایشی باید «تعریف مفاهیم و موضع خودش» را رادمنشانه اظهار کند. صحبتی کاملا منطقی و پذیرفتنی؛ زیرا در دایره ای که هر کسی میتواند از مفاهیم، معنای دلبخواهی خودش را برداشت و عبارتبندی کند، آنگاه نمیتوان به هیچ وجه از تضادها و کشمکشهای گرایشهای سیاسی کاست و به تصمیمی مشترک و ارزشمند رسید. دیگر اینکه آقای کریمی بر پایه ای صحیح انگشت گذاشتند و آنهم اینکه بهتر است اول در باره «وجه اشتراکاتمان» صحبت کنیم؛ بعد در باره اختلاف نظراتمان. این نیز حرفی منطقی و پذیرفتنی است. اگر قرار است که زمامداران حکومت سلسله خلفای الله را عزل و خلع کنیم، آنگاه باید «اصول ثابت مشترک» وجود داشته باشند که تمام گرایشهای سیاسی به حول محور وفاداری و اجرا و گسترش و دوام آن «اصول ثابت و شالوده ای» به کنشها و واکنشهای خود در عرصه های مختلف اجتماعی و کشوری همّت کنند.
رویهمرفته. من شخصا نظرات آقای «کریمی» را خیلی خردمندانه میدانم. ولی آقای «کنگرلو» برغم نیکخواهی که دارند در توضیح مسائل و مقولات به بیراهه میروند و صریح سخن نمیگویند.اینگونه موضعگیریها هر انسان نیکمنش را مظنون میکند. در حالیکه برای همکاری در سمت و سوی کاری بزرگ و کارستان باید هر گرایش سیاسی ، آنهم در وضعیّت عاجل و بسیار خطرناک دوام «حکومت سلسله خلفای الله»، بی برو برگرد، رادمنشی و گشوده فکری و مسئولیّت پذیری و صداقت و آشکارگویی را پیشه و مرام خود بداند تا بتوان حداکثر اعتماد را در دایره گرایشهای سیاسی و مردم امیدوار ایران ایجاد کرد. با بیراهه روی و ویراژ دادنهای رد گم کنی و به صحرای کربلا زدنها از جانب هر گرایش سیاسی که میخواهد باشد، نمیتوان هیچگاه به کانسپی مشترک و کارساز دست یافت.
شاد زیید و دیر زیید!
فرامرز حیدریان

نارشیسم و چریک بازی و بی‌قانونی است.
باورمند به قانون و قانونمندی و حاکمیت قانون بر اساس حقوق بنیادین است.
به این نکته مهم که زبان پارسی، زبان ملی و تاریخی و پیوند ملت ایران در طول قرن‌ها بوده، آگاه است.
به درفش تاریخی و ملی شیر و خورشید نشان ایران‌مان، باورمند است.
پادشاهان بزرگ تاریخ کهنسال ایران‌زمین از شاهنشاه کوروش بزرگ تا رضاشاه بزرگ و شاهنشاه آریامهر را گرامی و ارجمند می‌دارد.
دغدغه‌‌ی اصلی‌اش نه لبنانی و فلسطینی و افغانستانی و یمنی و سوریه‌ای و عراقی و ... که تک به تک هم‌میهنان خویش و شهروندان و فرزندان ایران است.
سر دشمنی و کینه توزی با هیچ کشور و ملتی در این جهان را ندارد.
قصد صدور هیچ انقلاب و ایدئولوژی و مذهبی را به دیگر مناطق جهان ندارد.
آبادانی و سعادت و توسعه و پیشرفت ایران و ایرانی برایش از همه چیز مهمتر است.
ستایشگر جنایتکارانی بمانند استالین، مائو و پل پوت و خمینی نیست.
اعتقادی به جهان‌وطنی و‌ گلوبالسیم ندارد.
پیرو و ستایشگر اندیشه‌های مخربی بمانند امت‌گرایی و کمونیسم نیست

برای نمونه: «ما و بیگانگان/جهانشاهلو» و همچنین «جدال زندگی/فریدون پیشواپور» و «در ماگادان کسی پیر نمیشود/صفری» و «مهاجرت سوسیالیستی/امیر خسروی» و «سفر با بالهای آرزو/نقی حمیدیان» و «خاطرات ایرج اسکندری» و «رهروی در راه بی پایان /مومنی» و تعداد کثیری امثال اینها میتوانند به درک و شناخت معضلات جامعه ایرانی در گذشته کمک کنند؛ ولی صحبتهای کلّی و پانورامایی، تصویری تار و مبهم و بسیار دور را ترسیم میکنند.
فقط خواستم که گوشزدی کرده باشم. همین.
شاد زی و دیر زی!
فرامرز حیدریان

در تاشکند در منزل رفیقی که در رهبری تشکیلات مخفی بود ومدتی هم مسیول منطقه ما بود که همراع کیانوش به تاشکند رفته و انجا ماندگار شده بود. نهار مهمان بودم.خانمش بعد از مدت ها در بدری و اوارکی فکر کنم بطور قانونی خودش را به تاشکند رسانده بود.تلویزیون فیلمی را پخش میکرد و میدان جنگی را نشان میداد که رهبران و فرماندهان سپاهیان با شمشیر موقع حمله به دشمن در صف اول لشکر شان بودند . خانمش رو بمن کرد و گفت : رهبر هم رهبران سابق".من سالها بعد بعد ها فهمیدم منظورش چی بود. رهبرانی که بدون هیچگونه احساس مسیولیت،در ارامش به بحث و فحس و لشکر کشی جناحی مشغول بودند/.کوچکترین احساس مسیولیت درقبال لشکر شان نداشتند.جاسم و منتظری و دیانک شوری را دوباره با وجود خستگی و فرسودگی باز داخل میفرستند.خودشان لم داده در خارج مشغول بحث های فرسایشی. من در ترکمن صحرا "جسارت "برخی از اینها را که عضو کمیته مرکزیو عضو مشاور ه. سیاسی "را یدک میکشیدند را شاهد بودند.که موقع عقب نشینی لشکر شان بحال خود رها کرده و فرار نموده اند.یکیش که در برلین است در فضای جنگی روحیه ش را از دستن داده بود. کیانوش عزیز باید با بی رحمی میبایستی این دستگاه رهبری را افشا مینمود."رهبری"که با ورود به اروپا و نبود رانت شان که درشوروی بود از حقوق و مقرری و .. اعلام بازنشستگی کردند و دنبال زندگی شخحصی شان رفتند و بشکل مفی زندگی میکنند اسامیشان هم مقع تسلیت گهگاهی میبینیم.

انقلابی حرفه ای: بوی خوش چای و سیگار و شعار و باروت .مالکیت دزدی است و حق زنده ماندن بالاتر از حق مالکیت خصوصی است قدرت را تقسیم کنید تا قدرتمند و زورگو بوجود نیاید.هر کدام از اعضای جامعه برای بی عدالتی اجتماعی حاکم آن جامعه مسئول است.فرهنگ را خفه کردند ,خلاق باشید!احزاب یا برای به خواب بردن اعضا تاسیس شده اند یا برای یک بیداری مخوف ناشی از وحشت زندگی.واقعگرا باشید, خواهان غیرممکن شوید!
اینها از جمله شعارهای دیواری بودند که حین انقلاب فرانسه و انقلاب اکتبر روسیه از طرف آنارشیستها بر در و دیوار شهرهای بزرگ نوشته شده بودند.اگر انسان برده انسان نبود , زندگی , جامعه و طبیعت بهشت برین می شدند.من آزاد نیستم / من فقط قدرت انتخاب و رای دارم / که کدام دزد از من سرقت کند / و کدام جانی به من فرمان دهد.اغراق , افراط و تندروی آغاز کشف و خلاقیت و پیروزی است.هر عمل انقلابی خود تبلیغاتی است سیاسی.هر چه تعداد دشمن بیشتر , احترام و حیثیت برای آدم مبارز بیشتر!نابود باد تئوریهای سیاسی و فلسفی! آنها تنها یک دروغ بافی هستند , حقیقت تئوری نیست, بلکه عمل است , زندگی خود عمل است.آنارشیسم منبع گرما دهنده به تاریخ است و هیچ دستور و قانونی نمی تواند مانع انجام خواسته های انسان طرفدار عدالت گردد.واقعیت بخشیدن به نظرات منطقی و انسانی یک وظیفه ملی است , در این راه اجازه دست زدن به هر عملی هست......و اینها از جمله نظراتی بودند که در بحث های محفلی قرن ۱۸ و ۱۹ و جنبش دانشجویی گروه های آنارشیست قرن فعلی مطرح می شدند.آنارشیستها برخلاف مارکسیستها فرقی بین انقلاب فرهنگی و انقلاب قائل نبودند , آنها انقلاب فرهنگی را موکول به پیروزی انقلاب اجتماعی نمی کردند , در صورتیکه سوسیالیستهای طرفدار اتوریته و دولت کارگری , انقلاب فرهنگی را تا حد مسائل اقتصادی تنزل می دادند و آنرا وابسته به مسائل زیربنایی از جمله اقتصاد و سیستم اقتصادی می کردند.
هنر و ادبیات آنارشیستی , تعلیم و تربیت آزاد و بدون اتوریته , و جنبش فرهنگ زیر زمینی اقلیت ها در قرون اخیر تحت اثر فلسفه و جهان بینی آنارشیستی بوجود آمدند . بقول آنها , هنر و زیبایی شناسی حاکم دولتی در همه جوامع طبقاتی تنها در خدمت ثروتمندان و به زبان صمد بهرنگی " چوخ بختیار"های تازه بدوران رسیده است. اینگونه هنر و فرهنگ , دفاع از منافع و امتیازات شخصی و اجتماعی آن گروه ها را به عهده دارد.
از جمله پیشگامان فرهنگ ادبی-هنری آنارشیسم , می توان از مکتب دادائیسم و سورئالیسم نام برد. مثلا در مانیفست سوررئالیستها که در سال ۱۹۲۴ در پاریس انتشار یافت , آمده : به خیابانها بریزید و شیک پوش ترین عابرین را مورد حمله قرار دهید! چون آنها اینگونه افراد بی خبر را به حساب استثمارگران و زورگویان می گذاشتند.
در فرهنگنامه های حاضر , آنارشیستها را به معنی " بی قانون و ضد قانون " توصیف کرده اند.اینگونه لغت نامه ها بقول آنارشیستها برای استفاده کننده عامی و بدون فرهنگ سیاسی است , چون آنارشیستها , بقول خود , قوانین و اصول خاص خود را دارند.در منابع ضد چپ آمده : آنارشیست آدمی است جانی و وحشی و بی حیا که تا مغز استخوان به میکرب سفلیس کمونیست مبتلا شده و قبلاز مرگ , روح و جسمش تجزیه و فاسد گردیده ! , یا در منابع مارکسیستی آمده : آنارشیستها , هرج و مرج طلب های جپ خرده بورژوا , آتش بیاران معرکه ضد انقلاب و پادوهای اراده گرای ایده آلیست هستند. و ارتش سرخ , در سال ۱۹۲۰ خطاب به آنارشیستها می گوید : گم شوید و به آنجایی بروید که جای واقعی تان است , یعنی به زباله دان تاریخ ! , و استالین در مقاله ای بنام " آنارشیسم یا سوسیالیسم " در سال ۱۹۰۶ می نویسد: ما بر این باوریم که آنارشیسم دشمن واقعی مارکسیسم است و ما می دانیم که دشمن واقعی را باید با یک مبارزه واقعی مجبور به سکوت کرد. و سوسیالیستی اصلاحگرا در انتقاد از تاکتیک آنارشیستها می گوید : توهم و ساده گرایی است , اگر خیال کنیم همبستگی استثمارگران و زورگویان در اثر انفجار چند کیلو دینامیت از هم بپاشد. و در حوضه فرهنگی , منتقدی می نویسد : تحسین ترور و قتل در ادبیات , همچون کاری که سوررئالیستها انجام می دهند موجب جمود فکری می شود و اینگونه هنرمند را به انسانی کر و لال تبدیل می کند.
لعت آنارشیسم به قدمت تمدن و فرهنگ بشری است , ریشه آن از کلمه یونانی " ضد آرش " گرفته شده که به معنی مخالفت و طرد هر گونه قدرت , زور حاکمیت و اتوریته , چه در زندگی و امور خصوصی و چه در جامعه است.شاید بتوان گفت افکار و جنبش آنارشیستی به معنای امروزی در دوران باستان و در قرون وسطی وجود نداشته است.
پایه گزاران و تئوریسین های واقعی آنارشیسم در قرن ۱۸ میلادی می زیستند , از جمله , بعضی از فیلسوفان عصر روشنگری اروپا را جز آنارشیست ها به شمار می آورند. اولین نظریه پردازان آنارشیست را می توان در میان اینگونه فیلسوفان اجتماعی یافت. یکی از سرشناس ترین آنها , ژان ژاک روسو ( ۱۱۷۸-۱۷۱۲ ) است که پایه های فلسفی و اخلاقی آنارشیسم را بنیاد نهاد. او می گوید :انسان , آزاد در طبیعت و جامعه بدنیا آمده , ولی در همه جا به قل و زنجیر کشیده شده است.ایمان به آزادی انسان , نیروی محرک و پیشرفت قرن ۱۸ و ۱۹ غرب شد. ایمان به آزادی انسانی که از قید و بند فئودالیسم و کلیسا رها نشده , گرفتار قل و زنجیر نظام سرمایه داری و دولت مرکزی خشن شد.
ریشه تئوریزه شدن آنارشیسم در اصل در جنبش کارگری قرون اخیر است و آن خشم شدید انسان تحقیر شده نسبت به انسانهای استثمارگر و توهین کننده است.آنارشیسم همچنین نظرات بسیاری از لیبرالیسم فکری قرن ۱۹ را به عاریت گرفته و به انعکاس انقلابی آن ها پرداخت.آنارشیسم مدرن , همچون مارکسیسم , نتیجه جنبش کارگری نظام سرمایه داری است و همچون مارکسیسم متکی به فلسفه ماتریالیسم است , آن همچنین محصول انقلاب صنعتی - بورژوای اروپا است و همانطور که گفته شد حتی ریشه های فلسفی آن در عقاید و نظرات سیاسی قرن ۱۸ قابل یافتن است.
علل وجود آنارشیسم یک کشف علمی در علوم اجتماعی یا نظری یا به علت یک سیستم فلسفی نبود , علوم نظری و علوم اجتماعی فاصله ای محسوس با این ایدئولوژی که خود یک جنبش اجتماعی است , داشتند.آنارشیسم بقول هواداران خود , همچون سوسیالیسم و سایر حرکات اجنماعی ریشه در خلق و جنبش مردمی دارد و تا زمانیکه اعتراض و جنبش اجتماعی وجود داشته باشد , بشاشیت , تازگی و نیروی خلاق آن در انتقاد و افشاگری سیستم حاکم به حال خود باقی خواهد ماند.در آغاز جنبش کارگری و سوسیالیستی جوان ابتدایی , سوسیالیسم همچون یک " جنبش فرهنگی" صاحب دو نوزاد دوقلو , ولی دشمن همدیگر , یعنی جنبش مارکسیستی و جنبش آنارشیستی گردید.
در طول تاریخ دهها نوع آنارشیسم اعلان وجود کردند , تولستوی , نویسنده انساندوست روس , طرفدار نوعی آنارشیسم مذهبی - مسیحی بود. او بکار بردن هر نوع خشونت حتی در برابر زورگویان و جانیان را منع می کرد و در زمان خود مریدان زیادی یافت و در اروپای عصر خود بسیار مشهور شد.اکثر آنارشیستهای پیگیر و سوسیالیست , بهای کلانی در زندگی خصوصی برای سرنوشت تراژدیک خود پرداختند.
آنارشیستها خود را تنها بدل , شانس و آلترناتیو برای پیروزی یک سوسیالیسم انسانی و آزادی بخش می دانستند , در عوض دولت و حاکمیت قوی تر , آنها خواهان جامعه آزادتر بودند.به نظر آنها در جامعه سرمایه داری , فن و صنعت و تکنیک نه تنها در خدمت انسان نیست , بلکه آنها مقدمات بیماری و مرگ او را فراهم کرده اند.آنارشیستها خود را نوعی سوسیالیست می دانند.هدف آنها حذف استثمار انسان توسط انسان و نابودی دولت طبقاتی استثمارگر و خشن است.آنها در مرکز فعالیتهای سوسیالیستی خود به افکار آزادیخواهانه اهمیت درجه اول می دهند.مبارزه با اعتقادات قرون وسطایی کلیسا ار طریق تعلیم و تربیت عقلی , خردمندانه و علمی , پایه گذاری یک علم و سیاست تحقیق انساندوستانه , تاسیس مدارس آزاد و غیروابسته دولتی به تقلید از مدارسی که بر پایه نظرات تولستوی , نویسنده روس , جز برنامه آنها بود.
یک آنارشیست طبق مرام رایکال خود طرفدار جامعه آزاد است , او طرفدار انسانهایی است که زیر چکمه حاکمان , اربابان و قدرتمندان له نشوند. او برای برکناری و نابودی و لغو هر گونه قدرت , دولت و زورگویی وارد مبارزه سیاسی و اجتماعی می شود.دشمنی او با دولت , کلیسا ,سرمایه , نیروهای سرکوب و امنیتی , فرهنگ حاکم و غیره است.آنارشیست به ادعای خود برای یک جامعه بدون اتوریته و استثمار و از خود بیگانگی که بر پایه اصول اتحاد , بجای فردگرایی , - کمک و دستیاری متقابل , بجای رقابت نابود کننده , - توافق و اتحاد آزاد , بجای اطاعت اجباری و کورکورانه , - مبارزه می کند.طبق اسناد , هدف آنها حذف دولت مرکزی , حذف مرزهای جغرافیایی ساختگی , حذف دستگاه و سیستم اداری و حکومتی و پیاده کردن و جانشینی چهارچوبهای نو بر پایه برابری حقوق کمونی و شوراها که بصورت فدراتیو و غیرمرکزی سازماندهی می شوند , است.
آنها بر این باور بودند که به قدرت رسیدن و حاکمیت موجب فساد فرد و گروه می شود . باکونین ( ۱۸۷۶ - ۱۸۱۴ ) می گفت : به انقلابی ترین آدمها , اگر یکسال امکان قدرت و فرماندهی بدهی , انسانهای فرصت طلب و فاسدی می شوند بدتر از تزارهای روس , و کروپتکین ( ۱۹۲۱ - ۱۸۴۲ ) می گفت : بلشویکها نشان دادند که چگونه نباید دست به انقلاب زد ! . بقول آنها , وکلا , استادان , شهرداران و سایر مقامات لشگری و کشوری ! هر کدام با یافتن امکان و رسیدن به پست و مقام به چاپیدن رنجبران می پردازند. آنها به علت استثمار و خرسواری بر آسمان جلها و کلاه نمدیها این چنین چاق و چله شده و دارای غبغب و کبکب شده اند.
نام آنارشیست تا اواخر قرن ۱۹ میلادی برای طیفهای مختلف ظرفدار , معانی مختلف داشت. عده ای خود را فدراتیو نامیدند یعنی خودمختار و غیر مرکزی بر پایه اصول کمونهای متساوی الحقوق , عده ای خود را کلکتیو یعنی نوعی جمعگرا نامیدند و عده ای نوعی از لیبرالیسم آزادیخواهانه فردی را نمایندگی می کردند. غیر از آنها گروهای دیگری از جریانات اجتماعی وجود دارند که آنها هم بنوعی خود را آنارشیست می نامند , مثلا طرفداران نوعی آنارشیسم فردی , طرفداران طبیعت و مکتب گیاهخواری , اصلاحگران اجتماعی طرفدار صلح , گروهی از تروریست های غیرسیاسی و بعضی از گروهای ادبی - هنری مانند دادائیسم , سور رئالیسم و بعضی از رمانتیکها و غیره .
به نظر آنارشیستهای افراطی , زیر حکومت و نفوذ فرد و دولت بودن یعنی خشونت نیروهای امنیتی را تحمل کردن , مورد جاسوسی واقع شدن , دستور و فرمان بردن , با قوانین و مقررات غیرضروری بمباران شدن , محدود و محاصره و زندانی شدن , مغزشویی شدن , مغزشویی شدن , به زیارت و پابوسی صاحبان زر و زور رفتن و آنها را تملق کردن , کنترل شدن , مورد آزمایش واقع شدن , قربانی قضاوت اشتباهی شدن , سانسور شدن , و امر بردن از کودنهای زورگویی که نه حق آنرا دارند و نه صلاحیت و دانایی لازم را , زیر سلطه کسی و سازمانی بودن یعنی با هر حرکت و عملی وارد پرونده ای شدن , زیر زره بین و دوربین واقع شدن , مهر خوردن , اندازه شدن , ارزشیابی شدن , مالیات دادن , التماس کردن , اجازه خواستن , به قیمومیت درآمدن , اخطار شدن , ردیف شدن , جریمه و تنبیه شدن .
زیر دست گروه و حکومتی بودن , یعنی به بهانه منافع عده ای مورد سو استفاده شدن , حقه خوردن , انحصاری شدن , وازده و مایوس شدن , به پوچی رسیدن و در صورت کوچکترین مقاومت و با سردادن اولین کلمه اعتراض , تحقیر شدن , تعقیب شدن , شکنجه شدن , پوزبند خوردن , زندانی شدن , تیرخوردن , لعنت و توبیخ شدن , تبعید شدن , تمسخر شدن , بی آبرو و حیثیت شدن . این است حکومت آنها , این است عدالت و اخلاق آنها !
آنارشیسم هم مانند هر ایدئولوگی دیگر دارای نظریه پرداز و تئورسین خاص خود بود. یکی از نظریه پردازان آنارشیسم باکونین , متفکر روس است. باکونین برخلاف کارل مارکس که قشری از کارگران بیکار یعنی لومپن پرولتاریا را ضد انقلابی به حساب می آورد , روح و نیروی انقلاب سوسیالیستی آینده را در اقشار خرده بورژوا شده طبقه کارگر که صاحب آب و نانی شده بودند , نمی دید , بلکه برعکس در میان اینگونه گروههای کارگر بیکار حدس می زد. باکونین خود را جمعگرا می نامید و از صفت کمونیست برای خود اجتناب می کرد.والتر بنیامین منتقد آلمانی می تویسد : بعد از باکونین , در اروپا دیگر تعریف و مفهومی از آزادی واقعی و انقلابی مطرح نشد.
از جمله ترورهای گروههای افراطی آنارشیست طرفدار باکونین , قتل الکساندر دوم , تزار روسیه بود.موقعیکه همزمان , سه کشور روسیه, آلمان و اطریش باکونین را غیابا و حضوری به مرگ محکوم کردند, او در زندان آلمان سعی کرد با کمک فسفر حاصل از چوب کبریت در زندان خودکشی کند. در گزارشی در باره او آمده که از پولهای رسیده به او از طرف هواداران و خانواده , او تنها پول سهم چای و سیگار و غذای روز را کنار می گذاشت و بقیه را به سازمانهای انقلابی آنزمان می داد. لنین افکار و اعمال او را با دیدی انتقادی , محصول و ناشی از یاس و ناامیدی سیاسی روشنفکرانه نامید.
شخصیت دوم نظریه آنارشیست کروپتکین نام دارد. هیچکدام از تئوریسین های آنارشیسم بعد از باکونین نتوانست به اندازه کروپتکین از نظر علمی آنرا تئوریزه و از نظر تبلیغی برای آن جذابیت اجتماعی پیدا کند. کروپتکین در سال ۱۸۴۲ میلادی در یک خانواده اشرافی روس به دنیا آمد. طبق معمول و رسم آنزمان , او هم وارد دانشکده افسری دولت تزار شد تا همچون سایر جوانان آن دوره , سلسله مراتب شغلی را از دانشکده نظام برای شغل افسری طی کند.کروپتکین نه تنها به انتقاد از سوسیالیسم علمی مارکس پرداخت , بلکه سعی کرد بنام " آنارشیسم علمی " منطقی بودن و موفقیت آنرا نسبت به سوسیالیسم علمی ثابت کند.او سعی نمود از تخیلات , علائق, تجربه ها و افکار آنارشیستی یک نظریه علمی - انقلابی بسازد.
قبل از او آنارشیستها در اینگونه نظریه, بطور پراکنده , جنبه های اخلاقی , خواستهای سیاسی , عدالت و خوشبختی فردی و اجتماعی می دیدند. کروپتکین در مسائل و بخش های اقتصادی , سیاسی و اخلاق نوعی " آنارشیسم علمی" را پایه گذاشت , او به تشویق علومی که بر پایه فلسفه آنارشیستی متکی باشند, پرداخت. او می گفت : من از کمونیست بیزارم چون کمونیست نیروهای خلاق جامعه را در چارچوب سازمانها محدود می کند و آنها را از کار می اندازد و در نهایت آنها را بنده بوروکراسی اداری می کند.
شاهدان گزارش می دهند , کروپتکین غیر از شور انقلاب , شوق دیگری در سر نداشت , تاثیر سخنانش روی شنونده در حدی بود که بقولی اگر به طرفداران خود می گفت که به سروکله هم بزنند , آنها این طنز او را عملی می کردند. او می گفت : سوسیالیست بودن من یک صفت غریزی است و صرفنظر از آن , غیرممکن است. مارکس ولی او را روشنفکری ایده آلیست و احساسی نامید.شخصیت دیگر جنبش آنارشیستی یوسف پرودون است.پرودون را می توان پایه گذار سوسیالیسم آنارشیستی به حساب آورد.او جنبش کارگری را بدون دولت اتوریته مورد بحث علمی قرار داد و آنارشیسم را کاملا برخلاف "هرج و مرج عامیانه" تعریف نمود.
در اوج جو طرفداری از اعمال آنارشیستها , موقعی که از استفان مالرمه , شاعر سمبلیک فرانسوی خواسته شد تا نظرش را در باره ترور و بمب گذاری آنارشیستها بیان کند , او با طنزی تلخ گفت : من کوچکتر از آنم که راجع به اعمال این "مقدسین" نظری بدهم! .و لنین در باره الکساندر هرتسن , یکی دیگر از مبارزین آنارشیست می گوید : هرتسن پایه گذار مطبوعات مبارز و آزاد روس در تبعید بود , این کار عظیم او برای انقلاب اکتبر فراموش شدنی نیست.با این وجود , به علت بی تجربگی و پراکندگی نیروها , آنارشیستها دو بار بعد از تسخیر قدرت دولتی شکست خورده و مجبور به عقب نشینی شدند , یکبار در انقلاب کشور اوکرائین و یکبار در جنگ داخلی اسپانیا , به نقل از هواداران , در جنگ داخلی اسپانیا , آنارشیستها بودند که بر علیه فاشیستها پا به پای کمونیست ها وارد نبرد شدندو با کمک میلیونها کارگر اسپانیایی و داوطلبان انقلابی خارجی نشان دادند که آنارشیسم نظریه ای سیاسی و عملی است.به نظر آنارشیستها , احساس نیاز به آزادی و رفع تشنگی از طریق عدالت با هم پیوند می خورند و انقلاب برای آنها همچون یک احساس و وظیفه عرفانی می شود.
تنها بعد از سرنگونی دولت غیر مردمی و برکناری سیستم حاکم , عدالت و آزادی شانس عملی شدن می یابند , عدالت باید در این جهان یک نظم ابدی برقرار کند. یک نشریه آنارشیستی در دفاع از این خط مشی می نویسد: در زیر فشار زندگی ناعادلانه و خفقان حاکم , عده ای قربانی شده و از پای درمی آیند و عده ای دیگر قبل از مرگ , دشمنان خود را به درک می فرستند و از آنها انتقام اینهمه فلاکت را می گیرند.از جمله دیگر رهنمودهای سازمان های آنارشیستی این بود که بسته به شدت خفقان و دیکتاتوری دولتی , پیشگام انقلابی باید بصورت مخفی ,نیمه مخفی و غیره در خانه های تیمی مخفی به طرح نقشه و عملیات بپردازد. در مکتب آنارشیستها عشق و علاقه به نابودی , همزمان یک عشق به خلاقیت و آفرینندگی است. شعار آنها این بود که : انقلاب نباید برای خلق , بلکه باید از طریق خلق انجام شود , ارتش باید در هر زمان خود خلق بشمار آید , و نباید وظایف انقلابی را تنها به گروههای اقلیت روشنفکر واگذار نمود.
انقلابی موظف است به دیگران کمک کند تا آنها هم انقلابی شوند , نه اینکه او خود , از طرف دیگران دست به انقلاب زند و انقلابی باید انقلاب را نزذ خود آغاز کند , خود را تغییر دهدو بعد امید به تغییر دیگران و جامعه داشته باشد.زندگی مخفی این نیست که آنارشیست خود را رئیس یا فرمانده گروهی بنامد و یا توده های کارگری را به ماجراجویی توطده آمیز و شبه کودتایی تشویق کند.
باکونین سازمانهای مخفی زیرزمینی را که خود پایه گذارده بود, قابله ای برای کمک به زایمان راحتتر انقلاب می نامید.او می گفت : پیشگام انقلابی را نباید با توده های انقلابی عوض کرد, ارتش انقلابی از میان خلق بوجود می آید و آنارشیسم احتیاج به انقلابیونی دارد که هر زمان و در هر مکان آماده انجام هر عملی باشند, بدون آنکه وابستگی شغلی , خانوادگی و غیره مانع کار آنها گردد. یک سازمان آنارشیستی همانند کاتالیزاتور در شیمی است, یعنی خود انقلاب نمی کند, بلکه به پیروزی و انجام انقلاب کمک می کند تا انقلاب به انگیزه آید و به راه افتد و بعد از پیروزی وجود اینگونه سازمانها زیادی می شود و آنها ضرورت وجودی خود را از دست می دهند.
اینها از جمله رهنمودها و شعارهای انساندوستان جوانی بودند که برای یک مبارزه سیاسی- اجتماعی راه شورش را بجای رسم قدمهای سنجیده انتخاب کردند.آنها انقلابیون ناسازگاری بودند که دجار رمانتیک انقلابی قرن ۱۹ در اروپا شدند.انقلابیونی که از شعارهای رادیکال یک چاشنی جذاب , ولی تراژدیک برای امور تبلیغی و ترویجی خود ساختند.

«کلیدی ترین مغزه های شایان اندیشیدن مصاحبه»

-فرمولی که بگوید چطور باید یک اپوزیسیون منسجم، مؤثر، پایدار و دموکراتیک ساخت.
-اما برای تغییر جدی در سیاست ایران کافی نیست. نیاز بود که این انرژی عظیم که آزاد شده بود، به شکلی سازنده و مؤثر علیه نظم موجود به کار گرفته شود.
-همه اعضای گروه همان حس نیاز به اتحاد را که گفتم داشتند. اما بعضی‌ها مشتاق‌تر و فعال‌تر از بقیه بودند. مثلاً مسیح علی‌نژاد خیلی پیگیر بود و تلاش زیادی کرد که این افراد را دور هم جمع کند. اما مثلاً حامد اسماعیلیون اوایل کار مردد بود. نظر من این بود که این آدم‌ها هرچه بیشتر همدیگر را بشناسند، کار برایشان راحت‌تر می‌شود. برای اینکه می‌دیدم که در اهداف کلی مشتر‌ک‌اند. اعتقاد داشتم و دارم که همه‌شان میهن‌دوست‌اند و هدفشان آزادی و رفاه ایران است. فکر نمی‌کنم هیچ‌کدامشان دنبال قدرت شخصی یا ثروت یا انتقام باشند. هیچ‌کدام مثل انقلابی‌های اسلام‌گرای سال ۵۷ پیرو یک ایدئولوژی ستیزه‌جو نیستند.
-فکر نمی‌کنم اختلاف نظرها اساسی بود. همه کمابیش به دنبال یک دولت دموکراتِ سکولار بودند که گرایش‌های مختلف سیاسی را بپذیرد. به نظرم مشکل گروه این بود که نمی‌توانستند استراتژیک فکر کنند و سازمان‌دهی کنند.
-لازم نبود منشور نقشه‌راه آینده‌ی ایران باشد. اتفاقاً بهتر بود کلی باشد، اما امیدبخش و شورآفرین.
-مبنای کارمان اعلامیه‌ی استقلال آمریکا بود، متنی که بعد از ۲۵۰ سال همچنان خواندنی و معتبر است. اگر اعلامیه‌ی استقلال آمریکا را بخوانید، می‌بینید که تمرکز روی ظلم و ناکارآمدی دولت استعماری بریتانیا است. یعنی انقلابیون آمریکا نیامدند اهدافی را که معلوم نبود محقق بشود یا نه فهرست کنند.
-به‌جای اینکه به اصول کلی و یا به اصطلاحِ ریاضی کوچک‌ترین مخرج مشترک بپردازد، وارد مباحث حساس سیاسی می‌شد و به مفاهیمی می‌پرداخت
-بعضی از کسانی که منشور را تأیید کرده بودند،‌ خودشان را کنار کشیدند. به نظر من اگر نظرشان را پیش از انتشار می‌گفتند، خیلی مفیدتر بود، حتی اگر باعث می‌شد کار قدری به تأخیر بیفتد. تعارف در فرهنگ سیاسی ما مسئله‌ساز است. برای اینکه نظرمان را رک و پوست‌کنده نمی‌گوییم نکند که کسی آزرده شود. و این باعث سوءتفاهم و گاهی زمین خوردن کار می‌شود.
-اگر نیروهایی که خود را جایگزین لیبرال جمهوری اسلامی می‌دانند، آستین بالا نزنند، آنچه از دل جمهوری اسلامی بیرون می‌آید یک ساختار غیرلیبرال خواهد بود. چیزی شبیه روسیه پس از فروپاشی شوروی.
-باید تلاش کرد راه‌های دیگری برای اعتراض پیدا کرد که اثرگذار باشد
-بسیاری از سران سیاسی و نظامی دوران پهلویِ بیرون ایران درس خوانده بودند و می‌توانستند زندگی‌شان را جمع کنند و بروند. اما سران سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی چنین امکانی ندارند. یا خیلی کمتر دارند. از همین رو برای ماندن در قدرت بسیار بیشتر از دوران شاه حاضرند بکُشند.
-یکی از درس‌هایی که خامنه‌ای از سقوط شاه گرفته این است که هرگز نباید جلوی فشار کوتاه بیایی، چون به ضعف تعبیر می‌شود و مخالفان را جری‌تر می‌کند. اگر به تاریخ ۴۵ ساله‌ی جمهوری اسلامی نگاه کنید،‌ تقریباً هر اعتراضی با خشونت سرکوب شده. نه امتیاز داده‌اند نه وعده‌ی اصلاح سیاسی.
-حکومتی داریم که حاضر است هر تعداد لازم باشد بکشد، در برابر جامعه‌ای که نمی‌خواهد هزاران کشته بدهد. جامعه‌ای که به‌مراتب پخته‌تر از جامعه‌ی سال ۵۷ است. می‌خواهد مسجد و دولت را جدا کند، نه یکی. باید این مؤلفه‌های ساختاری را در نظر گرفت. به همین دلیل است که می‌گویم اعتراض خیابانی امروز ضرورتاً بهترین شیوه‌ی مبارزه نیست.
-هم‌بستگی و صمیمیت در یک گروه در صورتی ادامه پیدا می‌کند که اعضای آن نگاهی مثبت داشته باشند. اگر بعضی از افراد بدبین باشند و مدام نیت دیگری را زیر سؤال ببرند، کار مشترک عملاً ناممکن می‌شود. جمهوری اسلامی با ایجاد اختلاف بین ایرانی‌ها سرِ پاست. هواداران حکومت احتمالاً ۱۵-۲۰ درصد جمعیت ایران‌اند. اما حکومت می‌داند که همان ۱۵ درصد برای غلبه بر آن ۸۵ درصد که خود چند دسته‌اند، کافی است.
-تا زمانی که مخالفان به همدیگر بیشتر سنگ پرتاب کنند تا به نظام، جمهوری اسلامی برقرار خواهد بود. حکومت هم این را می‌داند و هر کار بتواند برای تفرقه‌اندازی می‌کند.
-وقتی شما از یک نفر که داخل ایران است می‌خواهی خودش را برای هدفی به خطر بیندازد،‌ باید روشن کنی آن هدف که قرار است برایش خطر کند چیست. اگر مردم حسی دوگانه به رهبران سیاسی و هوادارانشان داشته باشند، طبعاً حاضر نمی‌شوند برایشان خطر کنند. شما اگر می‌خواهی یک ائتلاف گسترده‌ی سیاسی بسازی، باید مردم را اقناع کنی، جذب کنی. با دشنام و ناسزا و تخریبِ شخصیت کسی جذب نمی‌شود.
-رضا پهلوی شاهزاده است. جوری تربیت شده که شاه باشد نه انقلابی. این زندگی را خودش انتخاب نکرده و بهای هنگفتی هم پرداخته. یک خواهر و برادرش را از دست داده. مثل پدرش، از کسانی در حلقه‌ی نزدیکانش از پشت خنجر خورده. و از همه‌ی اینها گذشته، یک مشکل بزرگ دارد: اینکه خودش همواره طرفدار دموکراسی بوده، اما به قول خودش،‌ بسیاری از طرفدارانش می‌خواهند مثل پدربزرگش یک رهبر اقتدارگرا باشد. بارها به صراحت گفته که نقش خودش را رهبریِ دوران گذار می‌داند، مثل خوان کارلوس در اسپانیا، کسی که چوب را از دیکتاتوری می‌گیرد و به دموکراسی تحویل می‌دهد. با این حال بیشتر هواداران دوآتشه‌اش انتظار دارند یک‌تنه انقلاب کند و نظام پادشاهی مطلقه را به ایران برگرداند.
-این یکی از مشکلات ساختاری اپوزیسیون ایرانی است که مانع شکل‌گیری یک نیروی مؤثر می‌شود.
-همه گروه‌های اپوزیسیون در دوره‌های مختلف تاریخی گرفتار رقابت و دعوای درونی بوده‌اند. ماهیت اپوزیسیون همین است. اما فرهنگ سیاسی ایرانی یک بیماری دوقطبی دارد: امروز فکر می‌کنیم بزرگ‌ترین تمدن جهانیم،‌ فردا می‌گوییم دموکراسی و کار تیمی در خون (یا ژن) ایرانی نیست. به نظر من نه باید آن تفاخر را جدی گرفت نه آن یأس را. پرسش مهم این است که چطور مردمی با یک پیشینه‌ی غنیِ فرهنگی زیر سلطه‌ی حاکمانی زندگی می‌کنند که شاید بدتر از آن فقط در کره‌ی شمالی باشد. پرسش باید این باشد که چه شد به این گودال افتادیم و چگونه بیرون بیاییم. من معتقدم مسئولیت (نه تقصیر) عمدتاً با خود ایرانی‌هاست. ایران به اندازه‌ی کافی بزرگ و قدرتمند است که سرنوشتش را رقم بزند.
-ما به هر روی با نظامی طرفیم که پایگاه مردمی‌اش بسیار محدود است. یک حکومت پلیسی است با اقتصاد بیمار و محدودیت‌های اجتماعی. اکثر قریب‌به‌اتفاق ایرانی‌ها آینده‌ی دیگری می‌خواهند. خاستگاه و رؤیاهاشان شاید متفاوت باشد، اما به نظرم کمابیش همه زیر چتر مشترکِ یک ایران آباد، آزاد، و دموکراتیک جمع می‌شوند. کمتر کشوری در دنیا پیدا می‌کنید که حاکمیت و مردم به اندازه‌ی ایران فاصله داشته باشند. حکومت کره‌ی شمالی می‌خواهد، مردم کره‌ی جنوبی. این وضعیت پایدار نیست. اما احتمالاً تا زمانی که اقلیت مطلق متحد است و اکثریت مطلق نه، باقی خواهد ماند.
-تا زمانی که «خارج‌نشین‌ها» بی‌اثر باشند و نتوانند حتی یک گامِ مثبت بردارند، می‌شود گفت که آینده‌ی ایران به‌تمامی به دست آنها که در ایران‌اند رقم می‌خورد.
-اگر نتوانیم کنار هم بایستیم و در راستای آن هدف سازماندهی کنیم، جمهوری اسلامی می‌ماند.
-هدف جمهوری اسلامی اساساً پیشرفت اقتصادی نیست،‌ بقای سیاسی است.
-ایران اما به اندازه‌ی کافی بزرگ و قدرتمند است که سرنوشت خودش را رقم بزند. در چهار دهه‌ی گذشته هم دیده‌ایم که ایران بیشتر خاورمیانه را شکل می‌دهد تا خاورمیانه ایران را.
-جمهوری اسلامی یک حکومت ورشکسته است که ظرفیت اصلاح هم ندارد. کاملاً ممکن است فروربریزد، در آن خلأ قدرت الیگارش‌های چمبره‌زده بر منابع طبیعی قدرت بگیرند، و بستر برای ظهور یک پوتین ایرانی آماده شود. و اگر چنین شود، آن شخص به احتمال زیاد کسی است که از نهادهای امنیتی و اطلاعاتی می‌آید.
-اگر آن اکثریت بزرگ ایرانی‌ها که یک نظام مردم‌دارِ مردم‌مدار می‌خواهند، نتوانند با هم کار کنند، نتوانند برنامه بریزند و نیروی واحد سامان بدهند، سناریوی روسی محتمل‌ترین سناریوست.
-همان‌طور که بارها در تاریخ دیده‌ایم،‌ هیچ قطعیتی نیست که بعد از سقوط یک حکومت اقتدارگرا، وضع یک کشور بهتر بشود. بنابراین باید موانع شکل‌گیری آن «بدیل لیبرال» را شناخت و برای برداشتن آن موانع و رسیدن به آن بدیل سازمان‌دهی کرد.
-جامعه‌ای که سنت دموکراتیک ۲۵۰ ساله هم ندارد. امثال نلسون ماندلا در تاریخ نادرند. کسی که اگر می‌خواست می‌توانست آن قدرت عظیم حمایت مردمی را به سمت یک نظم غیرلیبرال سوق بدهد. می‌توانست از سفیدهایی که چندین دهه سیاهان آفریقای جنوبی را استثمار کرده بودند انتقام بگیرد. می‌توانست و نکرد. این چیز نادری است. نادر است که یک رهبر انقلابی سعی کند غریزه‌ی ویران‌گر آدم‌ها را مهار کند و حس نوع‌دوستی‌شان را پروبال بدهد.
-آسان نیست خشم همگانی را مهار کنی و به سمت یک پایان بی‌خشونت و نرم سوق بدهی. بنابراین مهم‌ترین پرسش به نظر من همان است که اول گفتیم: آیا از آنچه این بار رخ داد برای بار بعد درس می‌گیریم؟ در این لحظه، من مطمئن نیستم این اتفاق بیفتد. وضعیت فعلی ایران به چشم من مثل صحنه‌ی تصادف با دور کند است. برایم روشن است که جمهوری اسلامی ماندنی نیست. و به همان اندازه روشن است که اگر در آینده‌ی نزدیک فروبریزد، بخت برآمدن یک بدیل اقتدارگرا بیشتر از یک بدیل دموکراتیک است. یعنی یک دیکتاتوری به جای یک دیکتاتوری دیگر. باور من این است که ایران یک جمعیت بزرگ دموکراسی‌خواه دارد که رهبری (یا نمایندگی) دموکراتیک کارآمد ندارد. مسئله‌ای که باید برایش راهی پیدا کرد این است. ته تونل شاید روشنی باشد، اما فعلاً تونلی در کار نیست.

خانم مسیح علینژاد به دلیل کم تجربگی و بی دانشی در عرصه سیاست دو خطای بسیار بزرگی را در ذهنش حمل میکند؛
۱- ایشان امروز در جایگاهی ایستاده‌اند که مردم ایران در سال ۵۶-۵۶ در آن قرار داشتند. ایشان فکر میکنند دیکتاتورها بروند همه چیز گل و بلبل خواهد شد. ایشان حتی نمیدانند که در پس این ذهنیت‌ ایشان حتی تا حکم اعدام خود ایشان در حکومت جدید فضا وجود خواهد داشت.
یعنی سرنگونی بدون وجود آلترناتیو و بدیل دمککراتیک، ایران دوباره در منجلاب دیکتاتوری با ایدئوژی افراطگرایانهٔ ناسیونالیستی گرفتار خواهد شد.

۲- ایشان باز هم به دلیل عدم آشنایی با قواعد سیاسی تصور میکنند دولتهای خارجی نقش تغییر سیاسی در ایران را بازی خواهند کرد. تمام هم ایشان واداشتن دولتهای اروپایی برای تغییر سیاسی در ایران است. این نگرش ایشان هیچ چیزی را تغییر نمیدهد و منبع هیچ دگرگونی نیست . چون هر دولتی بر مبنای منافع ملی خود عمل میکند پو نه بر اساس منافع یک کشور دیگر…

متاسفانه به دلیل نبود اوتوریته‌های سیاسی (احزاب ‌ائتلافهای سیاس دمکراتیک) عملا خانم مسیح و یا دیگر عناصر فعال سکاندار کشتی میخواهند بشوند که هنوز کشت‌اش ساخته نشده…

در عرصه میدان همآوردی با حوادث و رخدادهای میهنی؛ بویژه عرصه سیاست، هیچکس معصوم نیست و مبرّا از خطا و کژفهمی. باید آنقدر گشوده فکر و با شعور و فهیم بود که انسانها را در ابعاد صحیح و ارزشمندشان ستود و در ابعاد خطاآمیز، انتقاد بار آور؛ نه کوبنده و تحقیر آمیز و خصومتگونه در حقّشان کرد. در کنار گود ایستادن و لنگش کن لنگش کن گفتن، کاری شاق نیست؛ بلکه حریف میدان شدن، مهم است. وقتی کسانی شهامت آن را ندارند که وارد میدان همآوردی شوند، باید دست کم فهم آن را داشته باشند که درک صحیحی از شرایط و موقعیّتها و امکانها و توانمندیها و استعدادها و هنرها و آگاهیها و تجربه دیگرانی که مرد میدانند، داشته باشند. مسیح تا امروز برغم خطاهایی که هر کنشگر ممکن است، مرتکب شود، توانسته نقش خیلی موثّری را در تحوّلات ایران ایفا کند. وی همانطور که گفتم، سیاستمدار در معنای اصیل کلمه نیست. امّا کوشنده ای بسیار دوست داشتنی و دلیر است.
منظور او نیز از مواظب غرق نشدن دیکتاتورها اینست که هر گاه دیکتاتورهایی در حال سقوط هستند، غربیان نباید از آنها حمایت کنند؛ بلکه به روند سقوط آنها با مخالفان دیکتاتورها همکاری و کمک کنند. ولی مسئله اینجاست که مسیح عزیز، متوجه مسائل و پسزمینه های رشد و دوام دیکتاتورها و مناسبات کشورهای غربی با آنها در جوامع نیست. کثیری از دیکتاتورها، دستپرورده خود حکومتهای غربی هستند. بعضی از دیکتاتورها نیز از دل وقایع فرهنگی و تاریخی و معضلات مختلف اجتتماعی جوامع سر بر میآورند و غربیان حسب معادلات سیاسی-تجاری-قدرتی به بررسی و ارزیابی آنها میپردازند و سعی میکنند در سمت و سوی منافع خودشان و دوام اقتدارشان به حیث «قدرتهای موثر و کلیدی در سطح جهانی» از چنان دیکتاتورهایی بهره برداریهای لازم را بکنند و دیکتاتورها نیز حسب موقعیّت اقتداری خودشان با قدرتهای بیگانه، حشر و نشرهای مختلف از راههای متفاوت اجرا میکنند. بنابر این، صرف اینکه مسیح میگوید، غرب از دیکتاتورها حمایت نکند، نشانگر این است که پسزمینه های سیاست و دیپلماسی غربیها را متوجّه اش نیست. «غربیها و در اینجا کلّ کشورهایی که رشد اقتصادیشان، مرهون غارت و چپاول کشورهای دیگر بوده است» از عصر شکلگیری مانوفاکتورها (اواخر قرن هفده به این سو) تا همین امروز بر شالوده «اخلاق دوفاکتو» رفتار کرده اند. آنها در قلمروهای خود، دمکرات و قانونمند هستند، ولی بیرون از مرزهای خود، به هر نوع اقدام وحشیانه که پای منافعشان در میان باشد، اقدام میکنند. مثال اعلای هویّت اخلاق دوفاکتوی کشورهای بیگانه در همان شاهکار «گوته» به نام «فائوست» انعکاس پیدا کرده است. مفیستو روحش را میفروشد تا جسمش به انواع لذایذ دست یابد. فعلا بگذریم.
شاد زی و دیری!
فرامرز حیدریان