Skip to main content

کیانوش عزیز. فوکویاما در

کیانوش عزیز. فوکویاما در
دکتر مهرداد درویش پور

کیانوش عزیز. فوکویاما در اخرین اظهار نظر خود دوباره از تئوری پایان تاریخ تلویحا دفاع کرد. دیگر این که از این که مردم یونا با این انتخاب به خوشبختی خواهند رسید سخن نگفته ام. از انتخابی رای خلاصی از فلاکت اقتصادی سخن گفته ام. با اجازه شما یادداشتی را که در بی بی سی در این باره نوشته ام در اینجا درج می کنم تا نظرم روشن تر شود.

با انتخابات یونان، خوش بینی به پروژه اتحادیه اروپا و سیاست نئولیبرال، همچون قطب نمای آینده و ضامن پیشرفت، صلح و سعادت در عصر جهانی شدن، بیش از پیش خدشه دار شده و جای خود را به نارضایتی و بدبینی فزاینده سپرده است.
بسیاری اتحادیه اروپا را بیشتر پروژه ای برای تمرکز هرچه بیشتر قدرت صاحبان سرمایه و نخبگان سیاسی حاکم می‌دانند که در متن بحران اقتصادی و بیکاری فزاینده پیش رو، بی قدرتی شهروندان، حاشیه نشینی و شکاف فزاینده طبقاتی را در بر داشته است. این ناامنی و نگرانی از آینده، زمینه ساز رشد راست افراطی خارجی ستیز که با نگاهی نوستالژیک، منتقد اتحادیه اروپا و احزاب حاکم هستند، شده است.
اتحادیه اروپا اما به رغم ضربه بر اقتدارش و گسترش شکاف در درون خود، گویا نیازی به نگاه به بیرون و تجدیدنظر جدی در سیاست های خود نمی بیند. انتخابات یونان اما ضریه دیگری بر پیکره این اتحادیه و سیاست های پولی و اقتصادی آن - این بار از سوی چپ - بود که آینده اتحادیه را بیش از پیش نامطمئن کرده است.
رویکرد به چپ در یونان و "نه" به سیاست های اقتصادی اتحایه اروپا که در پی تحمیل هزینه بحران اقتصادی بر گرده مردم یونان بود، اتحادیه اروپا را به عقب رانده و تجدید نظر را ناگزیر کرده است. به نقد، زمزمه پذیرش کاهش بهره و طولانی تر کردن زمان بازپرداخت وام ها آغاز شده. همین به تنهایی به معنای پیروزی مردم یونان در کاهش فشار و رد سیاست ریاضت اقتصادی است.

گرچه زمان نشان خواهد داد این عقب نشینی تا کجا خواهد بود. اتحادیه اروپا اما بیمناک سرایت تجربه یونان به دیگر کشورها به ویژه اروپایی جنوبی است. در پی این انتخابات ارزش یورو آنچنان سقوط کرد که در تاریخ ۱۱ سال گذشته بی نظیر بود و می تواند از این هم بدتر با بحران روبرو شود. این که رای به چپ تا چه اندازه سیاستی تدافعی مردم یونان به قصد جلوگیری از بدتر شدن اوضاع یا سیاست تعرضی برای بهبود شرایط است قابل مکث است.