آتاسی عزیز،

زبان متنهای ترکی شمال هم خوب است فقط باید کلمات روسی و برخی چیزهای خاص را که برای ما غریبه است منها کنیم.
توجه به شیوه ی جمله بندیها نیز کار را راحت میکند. ما در جنوب به شیوه ی خودمان ساختار جملات را درست میکنیم که با دیگر جاها فرق دارد. شیوه ی خودمان اثر گذار و جذاب است.
من متنهای باکو را که مترجمان از آثار ادبی جهانی کرده اند میخواندم به نتیجه رسیدم این ترجمه ها برای ما «جذاب و ملموس» نیست. ما مجبوریم خودمان آنها را دو باره ترجمه کنیم. حالا این باکوست- استانبول که جای خود دارد.
اخیراً بخشی از ترجمه ی اولیس از James Joyce را دیدم که یک مترجم در باکو کرده بود . خوب بود . ترجمه ها از آثار فرانس کافکا خوب نیستند. منظورم « مسئله ی زبان » است. که جذاب و ملموس باشد. به این پاراگراف از ذهتابی دقت کنیم:
« ...ائله همین زامانلاردا ایران و یاخین شرق خلقلرینین میللی شعورو اویانیر، یوکسه لیرو میللی آزادلیق مبارزه لری، انقلابلاری و دویوشلری باشلانیر. ترکیه ده تنظیمات، ایراندا مشروطه انقلابی بونلارین نمونه سیدیر.»
ویژگی این متن:
1- ساختار- ساختارِ زبانِ ساده ی بایاتی ست. ساختار ساده ی جملات مردم بیسواد روستایی ست که معمولی و قابل فهم است.
ساختارجملات- مانند جملات حیدرباباست.
2- از گنجینه ی همه ی لغات بهره گرفته و مطلب اجتماعی-سیاسی-تاریخی را بیان نموده است.
-------
فکر میکنم اگر به این دو نکته نویسنده آگاهانه توجه کرده کار کند می تواند به قول شما :
« مقاله ای بنویسد که هم اندیشه خود را بیان بکند و هم برای همه مردم قابل درک باشد.»
---------
در مورد دموکراتیزه کردن محیط سیاسی ایران فکر میکنم اگر« استراتژی مبارزه ی مسالمت آمیز و دموکراتیک» درست درک شود و عمومی در آذربایجان- از سوی فعالان و گروه ها- بکار گرفته شود می توان جو سیاسی ایران را دموکراتیک کرد و راه حل مسایل سیاسی را گشود. همه چیز بسته به «تلاش و سیاست درست» است.
من شعار های زود رس و ماجرا جویانه و انزواگرانه را درست نمیدانم . اینها جو سیاسی را دموکراتیزه نمی کنند و مشکل را به تخاصم میکشانند.