در سی از تاریخ گذشته )
Anonymous
در سی از تاریخ گذشته )
عکس: امید ایرانمهر عمویی: هوشنگ اسدی کودتای نوژه را اطلاع داد سید مهدی دزفولی
تاریخ ایرانی: ۲۵ سال پس از افشای کودتای نوژه توسط گروهی از افسران نیروی هوایی برای سرنگونی نظام جمهوری اسلامی و بازگرداندن شاپور بختیار به قدرت در ۱۸ تیر ۱۳۵۹، محمدعلی عمویی، از اعضای برجسته حزب توده تائید کرده که خبر کودتا را هوشنگ اسدی به آیتالله خامنهای اطلاع داده بود. وی پیشتر گفته بود حزب توده اطلاعاتی درباره کودتای نوژه را در اختیار مسئولان جمهوری اسلامی گذاشته بود و او با نام مستعار دکتر تبریزی به جماران میرفت و با حمید انصاری، «محافظ شخص آقای خمینی» دیدار میکرد. عمویی در گفتوگو با «تاریخ ایرانی» چگونگی اطلاع حزب توده از کودتای نوژه و نحوه انتقال خبر این توطئه را به مقامات نظام شرح داده است.
پس از انقلاب بسیاری از نیروهای نظامی و امنیتی از مشاغل خود یا اخراج شدند و یا خود انصراف داده و خارج شدند. به نظر شما این نیروها در روزهای بعد از ۲۲ بهمن ۵۷ به چه فعالیتهایی مشغول بودند و این افراد در اتفاقات سالهای پس از انقلاب تا چه حد دخیل بوده و نقش داشتند؟
پیش از انقلاب، تهران و بیروت به پایتخت جاسوسها در دنیا معروف بودند و افراد زیادی از سازمانهای اطلاعاتی غربی در تهران فعالیت داشتند اما من شخصا نفهمیدم که این جاسوسها بعد از انقلاب به یکباره چه شدند و کجا رفتند و چرا خبری از دستگیری آنها نشد اما همین افراد در وقایعی همانند کودتای نوژه و ترورهای سال ۱۳۶۰ نقش وسیعی داشتند. حزب توده همیشه در سالهای بعد از انقلاب مورد تهمت قرار گرفت که خیانت کرده و به نفع کشورهای خارجی جاسوسی کرده است در صورتی که بسیاری میدانند حزب توده چه نقشی در آشکارسازی کودتای نوژه داشت و توانست خطر بزرگی را از سر ایران و جمهوری اسلامی دفع کند. همچنین حزب توده در سالهای اول انقلاب ارتباط خوب و موثری با سازمانهای اطلاعاتی و قضایی ایران داشت و اطلاعات خائنین را در داخل کشور به آنها میداد. نمونهاش در جریان ترورهای فرقان بود که من شخصا چند باری به اوین رفتم و به آقای لاجوردی این اطلاعات را در مورد چند نفر از اعضای فرقان دادم اما در کمال تعجب نه تنها برخوردی با آنها نشد بلکه با اعضای گروه و حزب ما برخورد میشد و این واقعا برای ما سؤال بود که چرا باید این برخوردها صورت بگیرد و افرادی که ما معرفی میکردیم و با سند و مدرک هم آنها را به حکومت معرفی میکردیم با آنها برخوردی نمیشد.
شما در مصاحبهای گفتهاید با نام مستعار با جماران و بیت امام در ارتباط بودید و اطلاعات خودتان را به آنها میدادید.
بله ما از طریق برخی از روحانیون که قبل از انقلاب با آنها همبند و در ارتباط بودیم با امام ارتباط برقرار میکردیم و اطلاعات خودمان را به بیت امام میدادیم. مثلا آقای سید هادی خسروشاهی در خاطراتشان آوردهاند که از طریق ما کودتای نوژه را به امام اطلاع داده بودند اما داماد امام آقای اشراقی در دفتر امام بودند و گفته بودند حرف این تودهایها را باور نکنید و اینها قابل اعتماد نیستند. اما بعد از اینکه کودتا کشف و مشخص شد که حرف ما درست بوده است عذرخواهی کردند و مشخص شد که حرفهای ما درست و دقیق بوده است.
ظاهرا شما از طریق یکی از اعضای زن حزب توده از ماجرای کودتای نوژه خبردار شده بودید.
بله، همینطور است. یکی از بانوان حزب که از کودتا خبردار شده بود ما را در جریان قرار داد و ما هم از طریق کانالهای خود کودتا را به رهبران جمهوری اسلامی ایران اطلاع دادیم.
شهید قدوسی هم از شما برای همین موضوع توضیح خواسته و خواهان بازجویی از این خانم درباره کودتای نوژه بود اما حزب حاضر به معرفی ایشان نشد.
بله. طبق همان سابقهای که گفتم افراد و عملیاتهایی را گزارش داده بودیم و بعد دیده بودیم
پیش از انقلاب، تهران و بیروت به پایتخت جاسوسها در دنیا معروف بودند و افراد زیادی از سازمانهای اطلاعاتی غربی در تهران فعالیت داشتند اما من شخصا نفهمیدم که این جاسوسها بعد از انقلاب به یکباره چه شدند و کجا رفتند و چرا خبری از دستگیری آنها نشد اما همین افراد در وقایعی همانند کودتای نوژه و ترورهای سال ۱۳۶۰ نقش وسیعی داشتند. حزب توده همیشه در سالهای بعد از انقلاب مورد تهمت قرار گرفت که خیانت کرده و به نفع کشورهای خارجی جاسوسی کرده است در صورتی که بسیاری میدانند حزب توده چه نقشی در آشکارسازی کودتای نوژه داشت و توانست خطر بزرگی را از سر ایران و جمهوری اسلامی دفع کند. همچنین حزب توده در سالهای اول انقلاب ارتباط خوب و موثری با سازمانهای اطلاعاتی و قضایی ایران داشت و اطلاعات خائنین را در داخل کشور به آنها میداد. نمونهاش در جریان ترورهای فرقان بود که من شخصا چند باری به اوین رفتم و به آقای لاجوردی این اطلاعات را در مورد چند نفر از اعضای فرقان دادم اما در کمال تعجب نه تنها برخوردی با آنها نشد بلکه با اعضای گروه و حزب ما برخورد میشد و این واقعا برای ما سؤال بود که چرا باید این برخوردها صورت بگیرد و افرادی که ما معرفی میکردیم و با سند و مدرک هم آنها را به حکومت معرفی میکردیم با آنها برخوردی نمیشد.
شما در مصاحبهای گفتهاید با نام مستعار با جماران و بیت امام در ارتباط بودید و اطلاعات خودتان را به آنها میدادید.
بله ما از طریق برخی از روحانیون که قبل از انقلاب با آنها همبند و در ارتباط بودیم با امام ارتباط برقرار میکردیم و اطلاعات خودمان را به بیت امام میدادیم. مثلا آقای سید هادی خسروشاهی در خاطراتشان آوردهاند که از طریق ما کودتای نوژه را به امام اطلاع داده بودند اما داماد امام آقای اشراقی در دفتر امام بودند و گفته بودند حرف این تودهایها را باور نکنید و اینها قابل اعتماد نیستند. اما بعد از اینکه کودتا کشف و مشخص شد که حرف ما درست بوده است عذرخواهی کردند و مشخص شد که حرفهای ما درست و دقیق بوده است.
ظاهرا شما از طریق یکی از اعضای زن حزب توده از ماجرای کودتای نوژه خبردار شده بودید.
بله، همینطور است. یکی از بانوان حزب که از کودتا خبردار شده بود ما را در جریان قرار داد و ما هم از طریق کانالهای خود کودتا را به رهبران جمهوری اسلامی ایران اطلاع دادیم.
شهید قدوسی هم از شما برای همین موضوع توضیح خواسته و خواهان بازجویی از این خانم درباره کودتای نوژه بود اما حزب حاضر به معرفی ایشان نشد.
بله. طبق همان سابقهای که گفتم افراد و عملیاتهایی را گزارش داده بودیم و بعد دیده بودیم