رهگذری را در ده راه نمی دادند

رهگذری را در ده راه نمی دادند ، او ولی سراغ خانه کدخدا را میکرد .
کسروی گویا به تقلید از عصر روشنگری اروپا و محفل دائرت المعارفی های فرانسوی مانند ولتیر و دیدرو می خواست روشنگری علیه ارتجاع دینی و فرهنگ فئودالی شاهی کند ، موفق نشد چون به سلاح مارکسیسم آشنا نبود و از نقد علمی بی خبر بود . تراژدی او در چپ نبودنش بود . در پیش از مارکسیسم در آلمان فیشته و فویر باخ مسیحیت ارتجاعی را نقد کرده بودند . شباهت کسروی به نیچه است . مخالفت و لجاجت و تمسخر و توهین به دین ولی بدون روش و سبک علمی . با این وجود برای جامعه و تاریخ و فرهنگ آنزمان ایران ، وجود کسروی ها مایع افتخار است چون کسان دیگری مانند آخوند زاده و ملکم خان وغیره نبودند .