سالام اليكيم

بود. اعرف قزوینی غلظت تورک‌ستیزی‌شان را بیشتر کرد و محمود افشار تورک نام پان‌ایرانیسم بر آنها نهاد. رضا پهلوی نیز به ایدئولوژی رسمی حکومت تبدیل کرده و به مورد اجرا گذاشت.

اصلی‌ترین آماج پان‌ایرانیست‌ها ایجاد «یک دولت ـ یک ملت» بود. بدین‌منظور نابودی زبان‌های غیر فارسی و در رأس آنها زبان تورکی در دستور و برنامه‌ی روز قرار گرفت.

افشار می‌نویسد: «شاید بگویند غیر از تورکی زبان‌ها و لهجه‌های دیگری نیز در ایران مرسوم است از قبیل عربی، تورکمنی، کردی، بلوچی، لری، گیلکی، مازندرانی و جز اینها. پس همه را چگونه می‌توان از میان برد؟ نخست آن که هیچ یک از این‌ها جز چهار تای اول زبان یا لهجه‌ای نیست که میان ایران و همسایگانش مشترک باشد تا به نحوی احتمال خطر خارجی برود؛ و غیر از دو تای نخست که اولی زبان سامی و دومی تورانی‌ست، کلیه زبان‌های دیگر مرسوم در ایران لهجه‌های ایرانی‌ست، حتی کردی؛ و هیچ‌کدام مانند زبان تورکی خطرناک نمی‌باشد.

به این واسطه، اکنون در درجه‌ی اول باید تمام توجه به طرف آذربایجان معطوف شود. به وسیله‌ی رادیو، مدارس، جرائد، مجلات، رسالات و کتب ارزان بلکه رایگان با جدیت هرچه تمام‌تر فرهنگ عمومی را به زبان فارسی در تمام شهرها، دهات و ایلات آنجا دنبال کنند. با تعمیم فرهنگ اجباری و مجانی، کم‌کم در همه‌ی نقاط کشور زبان فصیح فارسی جای لهجه‌های محلی را خواهد گرفت، ولی با زبان تورکی، مخصوصاً که پشتیبانانی در خارج کشور دارد، نمی‌توان به مدارا رفتار نمود». نابودی و محو تنوع و زبانی عین بدویت نیست پس چیست ؟ ایجاد کینه و دشمنی بین اقوام ایرانی و کشت و کشتار و خونریزی بدویت نیست پس چیست ؟ دشمنی پان ایرانیست ها نسبت به تورک فوق العاده عمیق و ریشه دار است . بخوانیم از افشار : " از اثار هجوم وحشیانه نزادهای تورانی که بیشتر از دیگر خرابی های انها در ملت ما اثر گذاشته و چون خنجر زهر اگینی در دل و پهلوی کشور ما فرو رفته زبان ترکیست که نه تنها در اذربایجان و زنجان بلکه تا حدود قزوین و همدان نفوذ کرده حتی در اندرون کشور , در قلب فارس که مهد ایران بوده است , سایه هولناک خود را بر سیاه چادرهای ایلات قشقائی و دیگر ایلات افکنده ."

(افشار، مجله‌ی آینده، جلد چهار، ۱۳۵۲، ص ۱۳۱)


مئشه‌باشلی

@meshebashli