● جهان

شرکت همه جانبه خلق آذربایجان و تمامی ترکان ایران در جنبش دمکراتیک اخیر مهمترین گشایش برای دستیابی این ملت به مطالبات برحق ملی خویش در ایران است. برای خلق ترک ایران، عقب راندن رژیم جمهوری اسلامی تنها به معنی عقب راندن استبداد دینی نیست. بلکه وارد شدن در کارزار مبارزاتی با جمهوری اسلامی در عین حال، پس راندن دیکتاتوری نژادی حاکم در ایران نیز هست ...

موضع گيري روشن و بي پرده من در باره لزوم مشاركت آذربايجان و تركان خارج از آذربايجان در جنبش مدني جاري در ايران است. 1. جنبش ملي آذربايجان در سطوح مختلف داراي ارتباط همه جانبه با جنبش مدني ضد استبدادي جاري در ايران است. 2. آنچه در ايران جاري است، چيزي جز يك جنبش مدني ضد استبدادي تمام عيار نيست.

اين نوشته كوتاه گزارشي است از نكات مورد تأكيد در پانل تلويزيون گونآذ از در تاريخ 18 ماه ژوئن. در پانل مزبور آقايان محمد آزادگر (مسئول هيئت اجرائيه جنبش فدرال دموكرات آذربايجان) يونس شاملي، ماشاالله رزمي، دكتر غلامرضا صبري تبريزي، اسماعيل جميلي، علي رضا اردبيلي و احمد اوبالي (مدير تلويزيون) حضور داشتند. شركت كنندگان در پانل بر لزوم شركت آگاهانه در جنبش عمومي مردم بر عليه استبداد حاكم با شرط حفظ استقلال تشكل جنبش ملي آذربايجان و طرح خواستهاي اين جنبش...

بدنبال كودتاي سياسي انجام گرفته در انتخابات اخير ايران، جو كاملاً ملتهب و متشنج، سراسر كشور را فراگرفته است. از يك طرف كودتاچيان سعي در تشديد جو امنيتي و پليسي را داشته و هر حركت اعتراضي را سركوب مي كنند از طرف ديگر مردم معترض با آنكه از رهبري قوي و همچنين وسايل ارتباطي محروم هستند ولي بصورت خودجوش اعتراض خود را در قالب تظاهرات و اعتراضات خياباني نشان مي دهند.

در خصوص وقايع انتخاباتي و كودتاي سياسي اتفاق افتاده، واكنشهاي متفاوتي در بين فعالان حركت ملي آذربايجان مطرح مي شود. جا دارد فعالان حركت در خصوص سوالات زير تامل نموده و نسبت به واكنشهاي لازم تدبير كنند.

به دنبال مشارکت وسیع مردم در انتخابات اخیر ریاست جمهوری و شکست سنگین احمدی نژاد در صندوقهای واقعی رای مردم، جناح سپاهی و اطلاعاتی رژیم و روحانیون حامی خامنه ای و جنتی تصمیم به اجرای یک کودتای انتخاباتی گرفتند که با اطلاعیه سپاه درست پیش از برگزاری انتخابات مبنی بر در نطفه خفه کردن هرگونه تلاش برای انقلاب مخملی تا حدودی قابل پیش بینی بود. حوادثی که در حال حاضر در جریان است، نقطه عطفی در تاریخ جمهوری اسلامی خواهد بود.

اگر لسانی با دلیل، برهان و تلاشهای مسالمت آمیز سعی در نشان دادن عقب ماندگی سرزمین مادری اش به ایرانیان و جهانیان بوده و خواهان سهم ملتش در تعیین سرنوشتش است، کاوه ی بیات با بی شرمی مدعی می شود که، « طرح موضوع غیر کارشناسانه و عوام‌فریبانه‌ی «حکمرانی محلی» و «پارلمان‌های منطقه‌ای» … در جامعه‌ای که بافت قومی و زبانی آن، هر نوع فدرالیسم و محلی‌گرایی را رنگ‌ و بویی ارتجاعی و قومیتی می‌بخشد، بسیار خام‌ اندیشانه و غیرمسوولانه است.

بر اساس نظر تحليلگران امنيتي و سياسي داخلي و خارجي، بمب گذاري ها و آشوب راه افتاده در بلوچستان به احتمال قوي توسط جناح حاكم (اصول گرايان) جهت امنيتي كردن فضاي سياسي كشور راه افتاده است. و همچنين عقيده بر اين است كه اصول گرايان خود را آماده مي كنند در صورتي كه در انتخابات پيش رو برنده نشوند، با راه انداختن موج شديد امنيتي و نظامي، وضعيت كاملاً نظامي برقرار كرده و ضمن اعلام حالت فوق العاده انتخابات را ابطال نموده و به تعويق بياندازند.

مردم ایران بدانند که رژیم میخواهد مبارزات مردم بلوچ را به جنگ بین شیعه و سنی ویا بلوچ و فارس بکشاند، در حالیکه مبارزات اهلسنت و بلوچ‌ها فقط متوجه جمهوری اسلامی است، نه اهل تشیع و فارس ها. اکنون که جمهوری اسلامی خود را در شرایط سختی میبیند تلاش میکند که مبارزه علیه خود را منحرف کرده و این چنین وانمود کند که گویی بلوچ‌ها قصد مبارزه علیه هموطنان فارس خود را دارند و یا اینکه میخواهند بلوچستان را مستقل بکنند. هدف رژیم این است که گروهای متفاوت مبارز را از یکدیگر جدا کرده و علیه یکدیگر به جنگ به کشاند

مساله ملیت های غیرفارس در ایران، مساله جدیدی نیست بلکه ریشه های آن به آغاز سده بیستم می رسد. در واقع با انقراض سلسله قاجار و برآمدن خاندان پهلوی، ستم ملی ونابرابری قومی عینیت پیدا کرد. پیدایش جنبش خودمختاری آذربایجان و کردستان و تحرکات برخی از گروه های عربی – اهوازی در اواسط دهه بیست شمسی، نشانگر بروز عامل ذهنی همردیف با آن عامل عینی است. اما آن جنبش ها با سرکوب خشن رژیم شاهنشاهی رو به روشد.

در مورد آزادي اختيار و انتخابات ضرب المثلي است كه مي گويد شما كاملا مجاز و آزاد هستيد هر رنگي را انتخاب كنيد بشرط آنكه آن رنگ سياه و يا سبز باشد. تناقض و پارادوكس نهفته در اين فرمان آزادي انتخاب بر همگان آشكار است. حقيقتا آزادي گزينش بين سياه و سبز يك انتخاب بين دو رنگ متفاوت است و در نتيجه اسم آن را مي توان انتخابات گذاشت. بر اساس اين مغلطه عوامفريبانه و سفسطه خردگريز رژيم جمهوري اسلامي در طي سي سال از عمر خود سي انتخابات كه شامل نُـه انتخابات رياست جمهوري قبلي نيز مي شود برگزار نموده است.

شورای عالی انقلاب فرهنگی ماده تدریس ۲ واحد درسی زبان و ادبیات مربوط به زبان‌های اقوام در دانشگاه‌ها را تصویب کرد. از چهار زبان آذری، كردی، بلوچی و تركمنی نام برده می‌‌شود که در دانشگاه‌ها می‌توان بشکل اختیاری انتخاب کرد. در آستانه‌ی انتخابات ریاست جمهوری، آیت‌الله مهدی کرونی و نیز میرحسین موسوی نامزد ریاست جمهوری وعده دادند که به زبان مادری اقوام در کشور تدریس خواهد شد.میرحسین موسوی علاوه بر پوشیدن لباس ترکمن‌ها، تلاش می‌کند به زبان ترکی آذری سخن گوید.

پیشنهاد ایجاد یک سازمان غیر دولتی (NGO) و با حمایت دولتی به عنوان سازمان غیر دولتی اقوام ایرانی با زیر شاخه های ترک و کرد و لر... می باشد و ریاست آن با رای اعضا انتخاب شده و به عنوان مشاور اقوام رییس جمهور منتصب می گردد. وظیفه چنین سازمانی که پیگیری مطالبات حقوقی ، فرهنگی ، سیاسی و اقتصادی اقوام مختلف می باشد کاملا مردمی و بدون دخالت حکومتی اما با حمایت حقوقی و حتی مالی دولت خواهد بود . رییس جمهور موظف به قبول منتخب این سازمان به عنوان مشاور خود خواهد بود.

اکبر اعلمی یکی از گزینه هایی بود که برخی از فعالین حرکت او را بهتر از سایر گزینه ها می دیدند و در صورت گذر از فیلتر شورای نگهبان قصد حمایت از وی راداشتند که این امر با رد صلاحیت او بی نتیجه ماند. مواضع غیر شفاف میر حسین موسوی و نیز برخوردهای اخیر اعضای ستاد وی در تبریز و عدم اعلام موضع در قبال جریانات اخیر نیز نشان داد که نمی تواند حمایت فعالین حرکت ملی را جذب کند. بیانیه حزب دموکرات کردستان در خصوص حمایت قاطع از کروبی که در قالب نشریات انتخاباتی در برخی دانشگاه ها نیز پخش شد و نیز...

دركشورهايى كه اقليت ها ى دينى و زبانى زندگى مى كنند، حق افرادشان براى لذت بردن ازفرهنگ، اجراى مراسم دينى و يا بكاربردن زبانشان نبايد پايمال شود.

طرح چند سوال درباره‌ی بیانیه‌ی آقای مهدی کروبی --- در بند ۱ بیانیه‌ آقای مهدی کروبی آمده‌ است: اصول معطل ‌قانون اساسی را اجرا خواهم کرد. و در ادامه‌ آمده‌ است‌: یکی از ویژگی های اینجانب پایبندی به‌ اجرای قانون و مخالفت با هرگونه‌عمل فراقانونی از سوی هر شخص و نهادی است. اگر رئیس جمهوری در ایران پیدا شود که‌ بخواهد دست به‌ چنین کاری بزند، در جای خود ارزشمند است؛ سوال اما اینجاست که‌ آیا ساختار سیاسی جمهوری اسلامی ایران اجازه‌ چنین عملی را به‌ ریاست جمهوری خواهد داد؟

اعتراض به کار مذموم آفای خاتمی ، اگرچه سمبلی است از نارضایتی مردم آذربایجان به تبعیضهای موجود و برای تغییر جو فعلی ضروری می باشد ، اما باید با درایت منافع احتمالی آن را درمقابل هزینه هایش بسنجیم. با سنجیده عمل کردن می توانیم ضمن اعتراضی معقول و اثر گذار با کمترین هزینه بیشترین منافع و امتیاز را در عرفه انتخابات بدست آوریم. اما با اندکی غفلت هم می توانیم اندک فرصتی را که انتخابات برای ما فراهم آورده از دست داده و عنان مملکت را چهار سال دیگر به اشخاصی بدهیم که حتی باریکه ای از آزادی را نمی تابند.

رهبر جريان چپ بعداز 25 سال زندگي در خارج، هنوز توهين راسيستي به هموطنان ترك و عرب خود را بهترين تفريح خود ميشمارد. جماعت غير سياسي فارس كه در ممالك غرب براي كسب كمكهاي دولتي براي حفظ زبان فارسي تلاش ميكنند، تلاش مشابه از سوي تركها در سرزمين خودشان را معادل پانتوركيسم ميشمارد. اين قوم حتي وقتي كه با هزينه دوول غربي به عنوان كارمند به استخدام رسانه­هاي فارسي زبان غرب درمي­آيند...

نبايد براي واژه ها يقه يكديگر را پاره كرد. فدراليسم نيز بعنوان يك مقوله نسبي و قابل انتقاد از هيچ قدوسيتي برخوردار نيست. بحث كردن در مورد آن بعنوان يك ساختار شناخته شده و تجربه شده موفق تاريخي، سياسي و عيني بايد مورد استقبال همه قرار بگيرد. البته تكيه بايد بر روي دمكراسي بمثابه عدم تمركز قدرت، رعايت منشور جهاني حقوق بشر؛ سكولاريسم، برابري، رفع تبعيض، حكومت مردم بر مردم در تمام سطوح و تمام شئون باشد. زيرا دمكراسي واقعي پيشرط موفقيت فدراليسم است.

ايران از جمله سرزمين هايی است که از ديرباز متشکل از اقوام گوناگون بوده و بر خلاف توهم توطئه انگار، همواره اين اقوام بوده اند که وحدت سرزمينی را حفظ کرده اند. درعين حال به همان اندازه که پديده اقوام سودمند بوده اند ستم های قومی می تواند آن را خطرساز نمايد

يكى از مشكلاتى كه جامعه ايران را با خطر از هم پاشيدگى مواجه كرده است، بحران قومى- ملى است. اين بحران زمانى گسترش بسيار يافت كه دولت مدرن رضاخان تلاش كرد با بهره گيرى از روش هاى زور مدارانه و راهبردهاى يكسان سازى در زير لواى برقراراى امنيت، دست به ملت سازى زند. هدف اين بود كه با تقليد از كشورهاى اروپايى از دل ايلات چادرنشين و اقوام اسكان يافته كه سده ها بصورت خود مختار دركنار هم زيسته بودند، ملتى يك پارچه و دولتى متمركز بوجود آورد.

مثل همه جای ایران، بحث داخل تاکسی گرم می شود و راننده از وضعیت آب شرب شهر شکایت می کند. از اینکه هنوز گاز شهری به زاهدان نرسیده است. از اینکه در شهر زاهدان بیش از60 درصد مردم را اهل تسنن تشکیل می دهند و مابقی شیعه هستند. راننده ما را به هتل صالح می برد، هتل صالح نزدیک میدان امیرالمومنین است. وقتی از راننده می پرسم با توجه به اینکه بیشتر اهالی شهر، سنی مذهب هستند، میدان ابوبکر هم داریم، راننده می خندد و می گوید: نه، اینکه نمی شه خانم!

حمایت از تشکیل چنین شورایی ضروری بوده و می بایستی هر چه بیشتر فعالان را به ایجاد این جمع ها ترغیب نمود. گرچه انتقادهای سازنده در پیشبرد مناسب این شورا مفید خواهد بود ولی تخریب آن و یا اتهام زنی به این جمع باعث تضعیف آن در حال حاضر و کاهش فعالیت جمعی از طرف فعالان در آینده خواهد بود که بهیچ عنوان با منافع ملی و سعادت ملت سازگار نمی باشد.

درست است که آذربایجانی‌ها در جامعه‌ی ایرانی ادغام شده‌اند و بعد از فارس‌ها دومین قوم حاکم در ایران به شمار می‌روند، ولی وقتی پای حقوق فرهنگی به میان می‌آید، آنها از همان مسایلی رنج می‌برند که درد مشترک بیشتر اقوام غیرفارس است. آنان هم مانند کردها، عرب‌ها، بلوچ‌ها و ترکمن‌ها ده‌ها سال است که برای دستیابی به حقوق مساوی مبارزه کرده‌اند و این مبارزه هنوز هم ادامه دارد. یکی از ویژگی‌های مبارزه آذربایجانی‌ها، به‌کارگیری روش‌های مسالمت‌آمیزاز سوی آنهاست.

در اوايل ماه جاري اوريل جلسه دو روزه اي تحت عنوان حقوق بشر، دمكراسي و فدراليسم در پارلمان اروپا برگزار شد كه در آن بنده نيز شركت و در مورد تمركرزدايي و فدراليسم سخنراني كردم. در بيانيه پاياني اين جلسه امده است: شركت كنندگان اين جلسه بطور علني و عمومي استلزام عملي و قاطع خود را از يكپارچگي و تماميت ارضي ايران اعلام مي دارند و صريحا هر نوع اتهام تجزيه طلبي را رد مي كنند ( ترجمه از متن انگليسي بيانيه).

فاخته زمانی در این باره که مسئله قومی چه ارتباطی با این کنفرانس و بحث نژادپرستی دارد، می‌گوید: «در کشورهایی که ما زندگی می‌کنیم، مثل کانادا، آمریکا و یا اروپا، وقتی به ملتی توهین می‌شود و یا ملتی به‌خاطر زبان مورد تبعیض قرار می‌گیرد، به آن نژادپرستی می‌گویند. ما به عنوان جامعه ایرانی هم باید درباره این مسائل صحبت کنیم. نه تنها دولت مسئول هست، بلکه ما نیز به عنوان یک جامعه ایرانی باید در باره مشکلاتی که داریم، حرف بزنیم.»

از تعارفات معمول که بگذریم خود مختاری و خودگردانی نام هایی فریبنده برای همان تجزیه طلبی است. فدرالیسم نیز با ده ها مورد و مثالی هم که از اینسو و آنسوی جهان بر می شمرند، هنگامی که عملاً به ایران برسد، چیزی جز تجزیه و تکه پاره شدن مام میهن نخواهد بود. جهت اثبات این نظر کافی است مدیریت فقط یک متر مربع از زمین استان کردستان را به امثال حزب کومله و حزب دموکرات کردستان بسپارید تا ببینید که بلافاصله پرچم استقلال برافرازند و...

پارلمان اروپا نیز ضمن مثبت خواندن آن،صریحاً اظهار کرده‌که:صدای شما(ملل تحت ستم ایران)شنیده می شود و خوشحالی خود را نیز ازاینکه‌ ملیتهای گوناگون ایران، با هم و در کنار هم، با ایجاد فضایی دوستانه و قانونمند، سعی در تعالی حقوق نقض و پایمال شده‌ی خود هستند نیز ابراز کرده‌اند. اما ظاهرا شنیدن صدای مظلومیت ما ملل تحت ستم ایران از سوی مجامع بین المللی به‌مذاق شونیسم ملت حاکم و از جمله جناب‌آقای مهندس سام قندچی که‌کینه‌ی دیرینی از کنگره‌ی ملیتهای ایران فدرال و یکی از احزاب سرشناش کرد عضو آن...

فدراليسم بر حسب تعريف چيزی نيست جز تفکيک و تقسيم قدرت متمرکز سياسی بين حکومت مشترک مرکزی و مناطق مختلف يک کشور بر اساس اصل سوبسيدياريتی. اين اصل بخشی از اختيارات را به‌ تحتانی‌ترين سطح حکومتی و نزديکترين آن به‌ مردم (يعنی شورای شهرها) بازمی‌گرداند. و از آنجاست که‌ توزيع و تفويض صلاحيتها به‌ بالا (ايالت و فدرال) صورت خواهد گرفت. و اين گذشته‌ از تنوع ملی ـ قومی در کشور به‌خودی‌خود اصلی بسيار دمکراتيک است و اتفاقاً کسانی که‌ از دمکراسی توده‌ای دفاع می‌کنند، بايد بيش و پيش...

پیش از آغاز بحث پان ترکیسم، نظر و توجه به برخی از مفاهیم به درک و شناخت مطلب یاری می رساند. از این رو نخست به نام ترک و پیدایش آن در تاریخ پرداخته می شود. ترک ها از ملل کهن در تاریخ اند. از سوی خیلی از پژوهشگران مورد بررسی قرار گرفته اند. هرودوت( 5 قرن پیش از میلاد) آنان را از مردمان شرق و تارقیتا نامیده و در تورات هم از آنها یاد شده است. در منابع هندی، چینی و ایرانی نام ترک با تلفظ های گوناگون و نزدیک به هم مطرح شده است. در توضیح و معنی نام و کلمه ترک جمعیت شناسان و منابع اختلاف نظر دارند.

همچنین این روند ها در جامعه فراصنعتی ، موجب سازمان‌یابی سیاسی نوینی در جهان شده است و اتحادیه اروپا حاصل چنین روندی است بنابراین در صورت حل مسئله ملی در منطقه ما ؛ راه را برای ایجاد اتحادیه بزرگ خاورمیانه هموار می شود که در آن صورت منطقه ما بجای جنگ و فقر ؛ شاهد توسعه و همکاری های گسترده منطقه ای خواهد شد.

موضوع فدرالیسم در ایران، مساله‌ای حساس ، پیجیده و بسیار مهم است. واقعیت این هست که در چند سال اخیر، تقریباً همه اجلاس های سیاسی ایرانی حول محور فدرالیسم با بن بست مواجه شده‌اند و به اعتقاد ناظران سیاسی تا برای این موضوع راه حلی مشترک و مورد قبول برای اکثریت نیروهای دمکراسی‌خواه پیدا نشود، متاسفانه ائتلاف های سیاسی مخالفین در آینده دچار مشکلات جدی خواهد شد. - از طرف دیگر هزاران کامنتی که پای اینگونه مقالات گذاشته شده است، نشاندهنده آنست که احساسات ملی بر سیاست گفت و گو و دیالوگ طرفین برتری دارد

سخن گفتن تئوريك در مورد قوميت و مليت مجال فراوان مي‌خواهد. اما بايد توجه كرد كه در پارادايم دولت – ‏ملت مدرن، ملت‌سازي به سبك فرانسه و مدل تركيه كه ايران نوين از آن الهام گرفته است، به دموكراسي منجر ‏نشده بلكه براستبداد و ظلم‎ ‎‏ افزوده است. ايران قدرتمندِ داراي اقوام كثير، امپراطوري غير متمركز بوده است. ‏تمركز ساختاري در دوره ناصرالدين‌شاه به واسطه اصلاحات جوانمرگ شده‌ي اميركبير در ايران حاكم شد‏‎ ‎و با ‏مدل حكومت پهلوي اول كه مركز محور و دولت محور و زبان فارسي محور بود، اوج گرفت و...

اگر بپذيريم هويت ملی کشوری کثيرالاقوام چيزی نيست جز برآيند همه هويت های قومی موجود در آن کشور، مقابله يا بی توجهی به هر کدام از عناصر تشکيل دهنده آن، به نوعی موجب تضعيف هويت ملی خواهد شد - تنها حکومت هايی توان تامين عزت، سربلندی و رفاه مردمان محدوده سرزمينی خود را دارند که با پذيرش اصل تنوع اقوام و تکثر احوال،امکان زندگی مسالمت آميز و در نتيجه بهره برداری حداکثری از پتانسيل همه افراد آن جامعه را فراهم نموده باشند.

فعالان مدنی آذربایجانی در ایران زیر فشار فزاینده دستگاههای امنیتی و قضایی قرار دارند. آنها مورد بازداشت خود سرانه قرار می گیرند و بدون محاکمه و تفهیم اتهام و حق برخورداری از وکیل و حق ملاقات با خانواده ٬ به مدتهای طولانی در بازداشتگاههای وزارت اطلاعات ایران نگهداری می شوند. در این مدت نیروهای امنیتی اغلب سعی می کنند از طریق شکنجه و يا ساير انواع بدرفتاری ها فعالین را مجبور به اعتراف به کارهای ناکرده کنند و از این طریق برایشان حکم های سنگین صادر نمایند.