Skip to main content

سالام قالانی

سالام قالانی
Anonymous

سالام قالانی
شوروی ، تشکیل دولت اسراییل ، تغییرات سیاسی در قبرس و نظایر آن حوادثی است که از تورکیه ی امن ، لاییک و بدون تغییر در سیستم قابل مشاهده بود. اما تورکیه تقریبا در هیچ یک از این اتفاقات بسیار مهم سیاسی(به جز قبرس) نیت مداخله جویی نداشته سرگرم سیاست داخلی خود و تبادل و تعامل سازنده در سیاست خارجی با بازیگران جدید منطقه ای بود. این کشور حتی برای صدور انقلاب خود نیز هیچگاه کمترین کوشش سیاسی را انجام نداد و در هنگامی که جریاناتی مانند کمونیسم و یا اسلامیسم، سیستم حاکم بر این کشور را به صورت جدی تهدید می کرد ارتش اوضاع را در دست می گرفت و همه چیز را به حالت سابق خود باز می گرداند.

خویشتنداری جلوه ی دیپلماسی این کشور بود زیرا دولتمردان آن باید در دوره ی بعدی انتخابات می توانستند آرای لازم برای حزب خود را کسب کنند. این ویژگی پاسخ گویی دولت بین دو نیروی ارتش و ملت و در کل قانون، تعادل سیاست خارجی و داخلی تورکیه را ایجاد می نمود. از سوی دیگر لاییسم اقتضا می کرد که تورکیه همواره رو به اروپا باشد و نیازی به مخاطب گیری کشورهای همسایه ی مسلمان و شرقی خود نمی دید. اما پیروزی حزب عدالت و توسعه و اقتدار مستحکم آن که از سال 2002 آغاز شد محور سیاست داخلی و خارجی تورکیه را تغییر داد. این کشور که از ورود به اتحادیه ی اروپایی مایوس شده بود روی خود را به سمت شرق ، به سمت کشورهای اسلامی بازگرداند. ورود به عرصه ی سیاست خارجی در خاورمیانه برای تورکیه ای که تجربه ی درگیری و همزیستی با مشکلات خاورمیانه ای را نداشت با درد زایمان در خاورمیانه همراه بود.
از یک سو انقلاب 57 در ایران و به تبع آن بروز جنگ هشت ساله و مساله ی صدور انقلاب در دکترین جدید سیاست خارجی ایران ، موجب شده بود تا این کشور نفوذ خود را از طرق نا متعارف در منطقه (عراق ، سوریه و لبنان) افزایش دهد. و از سوی دیگر این افزایش نفوذ با سقوط صدام و تاسیس گروههای شبهه نظامی شیعی در عراق و لبنان توسط ایران کمربندی ایدئولوژیک گرداگرد تورکیه کشیده بود که این حصار مانع از ایجاد ارتباطات کافی بین تورکیه با جهان عرب در همسایگی خود می شد. تورکیه در بعد از بهار عربی متوجه شد که برای انجام کار سیاسی در منطقه ی خاورمیانه و اجرای دکترین جدید خود هیچ راهی به جز رویارویی با ایران را ندارد. ایرانی که برای سالیان بسیار متهم است که از گروه پ ک ک حمایت می کند.
اگرچه تورکیه هرگز در صدد تغییر رژیم در ایران نبود و این کشور را به عنوان تهدیدی جدی برای خود نمی دید اما رژیم جمهوری اسلامی همواره تورکیه را به عنوان تهدیدی جدی و غربی برای خود قلمداد می کرد این تهدید در گذشته بیشتر به عنوان یک تهدید عقیدتی از سوی لاییسم تورکیه برای اسلامگرایی ایران مطرح بود اما با به قدرت رسیدن یک حزب اسلامگرای سنی مذهب در تورکیه عملا این تهدید تا زمانی مطرح می بود که اسلامگرایی عدالت و توسعه ، لاییزم تورکیه را از بین نبرد. زیرا چنین همزیستی یی می توانست نمونه ای مناسب برای "اسلام معتدل" باشد که در ایران بی شک طرفداران بسیار زیادی دارد و جریان اصلاح طلبی در ایران از این پایه های مردمی سود می جوید.
بهار عربی ، جنگ فرسایشی و دو قطبی شدن منطقه ای :
بهار عربی بدنیال چند خودسوزی در جهان عرب بوجود آمد و توسعه یافت ، سقوط دول تونس و مصر و تمایل غرب