Skip to main content

خط

خط
آ. ائلیار

خط
--------
خط را به عنوان «پاسخی مثبت» به یکی از نیارهای بشر برای بیان «عقاید و روحیات» در نظر گرفته و نسبت به شرایط عام و خاص اش توضیحاتی میدهم . گفتم «نیاز» .چرا که آنرا در رده و از جنیس «آزادی و دمکراسی و پیشرفت » و فنومنی در ارتباط با شکوفایی معنوی و مادی بشر میدانم. بنابرین :
دید کلی :موقعیت بشر:
من در دو بخش مقاله ی«کافکا و هیولا» موقعیت انسان کنونی و زندگیش را در روی زمین در یک«سیستم جهانی با قالب کولونی، و محتوای بردگی» ارزیابی کرده و به اداره کنندکان و حافظان این سیستم اشاره نمودم .
اداره کنندگان و اداره شوندگان این سیستم بردگی نوین جهانی را پدید آورده اند. سرنوشت بشر را معمولا و نه همیشه اداره کنندگان تعیین کرده اند اما اداره شوندگان هم بیکار در تعیین این سرنوشت نبودند و «مثبت و منفی» در رقم زدن آن نقش داشته اند

بر این اساس بردگان نوین جهانی برای رهایی تلاش و مبارزه میکنند. و« آزادی و حیات نسبی» هم نتیجه ی همین تلاش جمعی بشریست. به صورت پدیده های مثبت در زندگی. از جمله دموکراسی و استقلال و آزادی و پیشرفت و... گام به گامی و تدریجی و نسبی. در کل آنچه که می تواند بشر را از قید و بند اندکی رها کند و در خدمت آزادی اوست.
یعنی فنومن خط جزئی از آزادی ست.
اربابان سیستم جهانی همانطور که دموکراسی،آزادی،پیشرفت را در چهارچوب سیستم و در خدمت آن می توانند بکارگیرند با خط هم می توانند همین کار را بکنند. مثل هر پدیده ی دیگر. اما بردگان هم می توانند بکوشند آنرا به خدمت خود درآورند و جزیی از آزادی خود کنند.
-------
خظ برای یک مردم و ملت چه پدیده ی تاریخی باشد و چه نباشد، در هر حالت ابزاری ست برای بیان دقیق و درست «روحیات و عقاید و احساسات » به صورت جمعی و فردی.
مردمان تحت تبعیض فرهنگی و زبانی از جمله مردم آذربایجان در ایران به علت ممنوع بودن زبان کتبی فاقد خط اند. و فاقد پیشنه ی تاریخی در خط.
تصمیم و انتخاب خط در شرایط آزاد کار خود این مردمان است. چه به شکل فدرال در کنار هم زندگی کنند و چه به شکل کشورهای جدا شده ی مستقل.
-----
آذربایجان چه با ایران باشد و چه نباشد ، در هرحالت ضروریست خطی انتخاب کند که به نیازهایش پاسخ درست میدهد.
از دید من و بسیاری از قلمزنان و اهل فن ، خط کنونی لاتین آذربایجان که در شمال خط دولتی ست و در جنوب خط انتخابی خیلی از قلمزنان، عملا نیاز بیان و نوشتن را به بهترین شکل ممکن رفع میکند.
-----
آذربایجان چه مستقل شود و چه واحد فدرال ، خط لاتین کنونی در شرایط کنونی و آینده ی نزدیک می تواند نیاز مردم را رفع کند.
----
نوع خط و زبان ارتباطی آذربایجان در حالت «واحد فدرال» بستگی به این دارد که «دولت مرکزی فدرال آینده» کدام زبان را به عنوان وسیله ی ارتباط انتخاب کند. اگر زبان فارسی با خط عربی انتخاب شود ، در این حالت هم آذربایجان میتواند خط لاتین زبان خود را استعمال کند. تنها یک واحد درسی-زبان ارتباطی- با خط عربی خواهد داشت. در کنار زبان انگلیسی به عنوان زبان ارتباطی جهانی.
---
زمان تغییر کرده و بیشتر هم دگرگون خواهد شد. خط آینده ی زبان فارسی خط لاتین است و از این گریزی نیست.
زبانهای ممنوعه ی دیگر مانند ترکمنی، بلوچی، کردی و غیره خط لاتین را انتخاب خواهند کرد. این نیاز زمان است و خود را تحمیل خواهد کرد. سرعت تغییر تکنیک انفورماسیون و اقتصاد و فرهنگ همه ی یخها را آب میکند و بیشتر هم خواهد کرد.
حتی اگر خطی و چیزی به عنوان عتیقه نگهداری شود باز تنها به عنوان عتیقه مطرح خواهد بود . نه به عنوان ابزار رفع نیاز و کارآمد.
---
انتخاب خط لاتین برای زبانهای ممنوعه در ایران نه نقشه ی خارجی بل نیاز داخلی خود این زبانهاست. گرچه سخن معروف
دایی جان ناپلئون که کار کار انگلیسی هاست-هر ثانیه از دهنی تکرار شود.
زمان سنگها را هم تغییر میدهد. و همه چیز را.
خود را با زمان همگام کنیم.