دنباله نگاهی کوتاه به زندگی

پر کرد. دهقانان که از ظلم و بیدادگری ارباب ها و ژاندارم ها به ستوه آمده بودند، همه جا به پا خاسته و در جهت رهائی خود از چنگال بیدادگری و استثمار، به مبارزه دلیرانه ای دست زدند. در شهر ها ، کارگران که در معرض بیرحمانه ترین استثمار قرار داشتند با شرکت در فعالیت های سندیکائی و حزبی و برگزاری تظاهرات اعتراضی، فریاد خود را علیه سرماییه داران خون آشام بلند کردند.در تهران و دیگر شهرها روزنامه ها شروع به انتشار کرده و احزاب و جمعیت های سیاسی در گیر فعالیت شدند. در دوران رضا شاه استبداد کامل درعالم مطبوعات ،حاکم بود .در آذربایجان نیز مثل دیگر نقاط کشور، دهقانان به پاخاسته و علیه اربابها و مالکین اراضی به مبارزه بی امانی دست زدند.در بسیاری ازدهات آذربایجان، دهقانان به قهرانقلابی متوسل شده ، زور گوئی و بیدادگری اربابها را با زور و مبارزه مسلحانه پاسخ میدادند. در چنین شرایط حساسی در تاریخ مبارزات توده های زحمتکش، فرقه دموکرات آذربایجان که در 12 شهریور 1324 به سرکردگی پیشه وری در تبریز تشکیل یافته بود.، در جهت سازماندهی مبارزات حق طلبانه دهقانان ستمدیده، به کوشش عظیمی بر خاست. تحت سرکردگی حزب دموکرات آذربایجان، توده های دهقانان مسلح ( فدائی ها) به پیروزیهای چشمگیری دست یافته و به تدریج بسیاری از شهرهای آذربایجان را از چنگ اربابها و ژاندارمها بیرون آورد ند. در 21 آذر سال1324، قوای مسلح دموکراتها، از هرطرف تبریز را محاصره کردند. سرتیپ درخشانی فرمانده ارتش در تبریز مجبور به تسلیم شده ، روانه تهران گردید. بدین ترتیب، تبریزبه تصرف فدائی های مسلح در آمد و حکومت یکساله افتخار آمیز فرقه دموکرات آذربایجان آغاز شد. در راس دولت دموکراتی که از جانب فرقه تشکیل یافت، پیشه وری قرار داشت . در طول یک سالی که حکومت فرقه دموکرات قدرت سیاسی را در دست داشت، اصلاحات عمیقی در امور سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آذربایجان بوجود آمد. از نخستین اقدامت فرقه دموکرات ، منحل ساختن دستگاه زور و قلدری اداره ژاندارمری بود که مامورین آن در حمایت از اربابهای خون آشام جنایات بیشماری را مرتکب شده بودند . در دوران حکومت فرقه سیمای شهرتبریز و دیگر شهرهای آذربایجان بکلی تغییر یافت. فرقه دموکرات در اسفالت خیابانها، ساختن مدارس ، ایجاد درمانگاه ها، باغ های ملی و آبادی شهر تبریز ، نهایت کوشش را به عمل آورد.اسم خاندان پهلوی از روی خیابان ها وموسسات عمومی بر داشته شد و خیابان اصلی تبریز با اسم فراموش نشدنی ستارخان ، گرد آزادی مزین گردید. در زمان حکومت رضا شاه، تبریز و دیگر شهرهای آذربایجان ، شهرهائی فراموش شده بودند و در همه آنها بیکاری و فقر و فلاکت حاکم بود . تبریز که در آن زمان دومین شهر کشور محسوب میشد، فاقد دانشگاه و ایستگاه رادیوئی بود. در خیابانهای مخروبه شهر درهر قدمی گدایانی به چشم میخوردند که برای کسب لقمه نانی مجبور به تکدی شده بودند. در زمان حکومت یک ساله فرقه دموکرات، همه چیز تغییر یافت. دانشگاه تبریز با فاکولته های مختلف تاسیس یافته ، ایستگاه رادیو ایجاد شد. برای نخستین بار در تاریخ ایران، زنان دارای حق رای شده و دوشادوش مردان در ادار ات مختلف ، مشغول فعالیت شدند. در جهت مبارزه با بی سوادی ( بویژه بین زنان) از جانب فرقه اقدامات جدی به عمل آمد.دهات اربابان فراری و روستاهای متعلق به دولت، بلاعوض بین دهقانان تفقسیم گردید . کارخانه های تعطیل شده در اسرع وقت شروع بکار کرده وحکومت برای رفع بیکاری اقدامات مجدانه ای را آغاز کرد. زبان ترکی در مدارس، متداول گردیده جای زبان تحمیلی فارسی را گرفت . انجمن شعرا( شاعر لر مجلیسی ) تشکیل یافته و شعرای آذربایجان در سرودن اشعارترقی خواهانه به زبان مادری، موردتشویق قرار گرفتند. بقیه دارد.