Skip to main content

.

.
آ. ائلیار

در سایتهایی که متنها را ترجمه میکنند معمولا متنی را به یک زبان برگردانده و بعد همان متن را به زبانهای مختلف توسط ماشین یا در برخی موارد به وسیله ی فرد مترجم برمیگردانند. اشکال کار این متد دوتاست: 1- ماشین هنوز نمی تواند کار شخص مترجم را انجام دهد. و شاید هم هرگز نتواند. اگر قبول کنیم ترجمه از یک زاویه کاری هنری ست. 2- وقتی اولین متن نادرست ترجمه شد در زبانهای بعدی هم ناصحیح برگردانده میشود.
این اشکال در مورد ترجمه ی جملات تاتاری ترانه ی 1944 دیده شده است. از اینرو کلمات مصرعهای تاتاری را جداگانه میاورم:
نخست بگویم زبانهایی که ریشه ی ترکی دارند یکی از خوبیهایشان آن است که « به هم خیلی نزدیک اند و در خیلی موارد نیز یکی» هستند. بدینجهت آشنایی با یکی از این زبانها کمک میکند زبانهای هم تنه ی دیگر را با اندکی کوشش بفهمیم.
زبان تاتاری نیزاز این ردیف ست:

مصرعهای تاتاری به آذربایجانی و فارسی:
(در یا به) جوانیم =Yaşlığıma=Gəncliyime
سیر نشدم[ منظور از لذت و شادی زندگی] =toyalmadım =doya bilmədim
من = Men =Mən
این = bu =bu
در این جا= در این سرزمین = bu yerde= bu yerdə
نتوانستم زندگی کنم=زندگی کرده و پیرنشدم= زندگی نکردم=
yaşalmadım=yaşaya bilmədim=yaşlı olabılmədım

(به یا از که بستگی به جمله دارد) وطنم =Vatanıma =Vətənimə

---------
Yaşlığıma toyalmadım
از[ لذت و شادی] جوانیم سیر نشدم

Men bu yerde yaşalmadım
من اینجا نتوانستم زندگی کنم= کوتاه: زندگی نکردم

Vatanıma toyalmadım
من از[لذت و شادی زندگی در] وطنم سیر نشدم

معنی کلمات داخل گیومه در ماهیت کلمات موجود است و بدون ذکر آنها شنونده در زبان ترکی معنی را درک و لمس میکند.

1- ترجمه ی ماشینها فقط به درد سازندگانشان میخورد
2- مترجم باید خودش ترجمه کند