نویسنده ی مقاله « شکا ف بین

صمد پا به پای شگردانش می نشست و می گریست . وقتی مادر ناتنی کودکی او را کتک میزد.
ساعدی شب به جای خواب با اینکه روانپزشک بود کمک میکرد مادری بچه اش را به دنیا بیاورد . و در دروستاها میگشت که رنج مردم را حس و تجربه کند. همینطور صمد به همراه باریکه آبی بخشی از دهات منطقه را زیر پا میگذاشت تا بداند برآن روستایان چه میگذرد. و...
چرا؟ به علت اینکه « آنها هنرمند-روشن اندیش- انسان و انساندوست» بودند . و «عسق به رهایی خود و انسان » به حرکتشان در میاورد. نگاهشان به انسان و زندگی ، نه بسته ، همچون کنونیها، بل باز بود.
آیا در « نخبگان» امروزی چنین خصایلی هست؟
اکنون پاسخ «بخبگان» به انسان و زنگی سیاسی ست ، نه انسانی. اما ساعدی و صمد پیش از هر چیز انسان بودند و انسانی زیستند.
صمد به دوستش نوشته بود « یوسف مامانی، نمیخواهم آدم بزرگی باشم- که نوشته ای- آرزو میکنم اگر بتوانم فقط انسان باشم.» نقل به مضمون- نامه های بهرنگی.
ساعدی نیز چنین بود« من با همه ارتباط دارم -نمی توانم بدون ارتباط زندگی کنم- می میرم.» و خیلی زود در پاریس مرد. وقتی از جامعه کنده شد.
ساعدیها دیدشان باز بود. اکنون دیدها بسته است. آنها جهان را میدیدند- ما تنها از پنجره ی خود حیاطمان را تماشا میکنیم.